Amoniak (NH3) w temperaturze pokojowej jest bezbarwnym gazem o charakterystycznym ostrym zapachu. W zależności od substratów i warunków reakcji możemy otrzymać z niego wiele różnych substancji. Jednymi z możliwych reakcji chemicznych z amoniakiem są reakcja neutralizacjireakcja zobojętniania, neutralizacjaneutralizacji, reakcja tworzeniareakcja syntezy, synteza, reakcja tworzeniareakcja tworzeniadysocjacja elektrolitycznadysocjacja elektrolityczna, reakcja dysocjacjidysocjacja elektrolityczna.

bg‑turquoise

Reakcje chemiczne z amoniakiem

R1ZUHCzM3p1S11
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: Amoniak ulega reakcjom:{color=#009966}Elementy należące do kategorii Amoniak ulega reakcjom:{color=#009966}Nazwa kategorii: spalania {color=#66cc99}Nazwa kategorii: kompleksowania {color=#66ffcc}Nazwa kategorii: syntezy {color=#33cc99}Nazwa kategorii: zobojętniania {color=#00cc99}Nazwa kategorii: dysocjacji {color=#33ff99}Koniec elementów należących do kategorii Amoniak ulega reakcjom:{color=#009966}
Mapa myśli pt. „Jakim reakcjom ulega amoniak?"
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RhKN0mwP0ODnB
Synteza mocznika opis WCAG Granulki mocznika
Źródło: LHcheM, licencja: CC BY-SA 3.0, dostępny w internecie: pl.wikipedia.org.

Mocznik otrzymuje się w wyniku reakcji amoniaku z tlenkiem węgla(IV) w podwyższonej temperaturze oraz podniesionym ciśnieniu. Warunki takie uzyskuje się w autoklawach. Mocznik wykorzystywany jest w rolnictwie jako nawóz. opis WCAG Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

, Synteza amidku sodu Amidek sodu jest związkiem o budowie jonowej, zbudowany jest z kationu sodu Na+ oraz anionu amidkowego NH2-. Powstaje w wyniku reakcji gazowego amoniaku z metalicznym sodem w temperaturze około 600 K.

2 NH3+2 Na2 NaNH2+H2
, Synteza hydrazyny opis WCAG Beczka hydrazyny jako składnik paliwa rakietowego
Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: sl.wikipedia.org.

W wyniku działania na amoniak chloranem(I) sodu w trakcie dwuetapowej reakcji, powstaje związek o nazwie hydrazyna. Jest to substancja o działaniu redukującym. Ze względu na swoje właściwości jest stosowana jako paliwo rakietowe.
NH3+NaClONaOH+NH2Cl
NH2Cl+NH3N2H4+HCl
, Spalanie opis WCAG Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: www.pixabay.com.

Amoniak pali się w tlenie żółtawym płomieniem. W wyniku reakcji spalania powstają cząsteczki azotu oraz wody.

4 NH3+3 O22 N2+6 H2O

Zastosowanie katalizatora platynowego powoduje powstanie tlenku azotu(II), który wykorzystywany jest do produkcji kwasu azotowego(V).

4 NH3+5 O2Pt4 NO+6 H2O
, Dysocjacja opis WCAG Źródło: Dejan Jovic DJ, licencja: CC BY-SA 4.0, dostępny w internecie: en.wikipedia.org.

Gazowy amoniak bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. W wodzie amoniak ulega dysocjacji według równania:

NH3+H2ONH4++OH-

Wodne roztwory amoniaku mają odczyn zasadowy., Reakcje z kwasami opis WCAG Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: www.pixabay.com.

Amoniak jest słabą zasadą, z racji tego reaguje z mocnymi kwasami.
W wyniku reakcji gazowego amoniaku z gazowym kwasem chlorowodorowym powstają białe dymy chlorku amonu.

NH3+HClNH4Cl
, Reakcje kompleksowania opis WCAG Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: www.pixabay.com.

Cząsteczka amoniaku w swojej budowie posiada wolną parę elektronową, dzięki czemu może reagować z pierwiastkami bloku d. W wyniku tych reakcji tworzą się związki kompleksowe. Podczas reakcji amoniaku z siarczanem(VI) miedzi(II) powstaje związek kompleksowy o barwie ciemnogranatowej o nazwie siarczan(VI) tetraaminamiedzi(II).

CuSO4+4 NH3[Cu(NH3)4]SO4

Słownik

autoklaw
autoklaw

(gr. autós „sam”, łac. clavis „klucz”) hermetycznie zamykany zbiornik, używany do przeprowadzania reakcji chemicznych w podwyższonej temperaturze i pod zwiększonym ciśnieniem

reakcja zobojętniania, neutralizacja
reakcja zobojętniania, neutralizacja

reakcja chemiczna między kwasem i zasadą, której produktami są woda i sól

reakcja syntezy, synteza, reakcja tworzenia
reakcja syntezy, synteza, reakcja tworzenia

typ reakcji chemicznej; polega na łączeniu się pierwiastków w związki chemiczne lub prostych związków chemicznych w bardziej złożone; zachodzi według schematu:

A+BAB
dysocjacja elektrolityczna, reakcja dysocjacji
dysocjacja elektrolityczna, reakcja dysocjacji

samorzutny proces rozpadu elektrolitów (kwasów, zasad, soli) w roztworach na dodatnio i ujemnie naładowane cząstki, tj. jony

Bibliografia

Atkins P., Jones J., Chemia ogólna. Cząstki, materia, reakcje, Warszawa 2018.

Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2007.

Encyklopedia PWN

Lewandowski R., Pracowania preparatyki nieorganicznej, Warszawa 1975.

Pac B., Zegar A., Podstawy klasyfikacji związków nieorganicznych w teorii i zadaniach, Kraków 2019.