Zapoznaj się z opisem doświadczenia. Rozwiąż problem badawczy i zweryfikuj hipotezę. Zapisz wyniki, a następnie sformułuj wnioski oraz wykonaj ćwiczenia pod doświadczeniem.

Analiza doświadczenia:

Badanie reaktywności chemicznej azanu.

Problem badawczy:

Jakim reakcjom chemicznym ulega azan?

Hipoteza:

Azan reaguje z siarczanem(VI) miedzi(II) oraz odczynnikiem Nesslera.

Odczynniki chemiczne oraz szkło laboratoryjne:

- woda destylowana, wodny roztwór amoniaku, roztwór siarczanu(VI) miedzi(II), odczynnik Nesslera;

- zestaw probówek w statywie – podłużnych naczyń szklanych do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;

- pipety Pasteura – wąskie rurki służące do pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki;

- uniwersalne papierki wskaźnikowe;

- szczypce – metalowe podłużne narzędzie z giętkimi ramionami służce do chwytania małych przedmiotów;

- trójnóg – metalowa obręcz na trzech metalowych nogach, umożliwiająca stawianie np. zlewki nad palnikiem;

- palnik Bunsena;

- łaźnia z wodą.

Przebieg doświadczenia:

1. Do probówki dodano 2 mililitry wodnego roztworu amoniaku, podgrzano, a następnie zbliżono zwilżony papierek uniwersalny do wylotu probówki.

2. Następnie do nowej probówki dodano 2 mililitry siarczanu(VI) miedzi(II) oraz 4 mililitry wodnego roztworu amoniaku.

3. Do czystej probówki dodano wodny roztwór amoniaku (2 mililitry), a następnie kilka kropli odczynnika Nesslera.

Obserwacje:

Po zbliżeniu zwilżonego papierka wskaźnikowego do wylotu probówki, w której znajduje się ogrzany wodny roztwór amoniaku, papierek barwi się na niebiesko. Podczas reakcji z siarczanem(VI) miedzi(II) początkowo wytrąca się niebieski galaretowaty osad, który roztwarza się w nadmiarze wodnego roztworu amoniaku, a roztwór przyjmuje barwę granatową. W reakcji wodnego roztworu amoniaku z odczynnikiem Nesslera roztwór barwi się na pomarańczowo. Z kolei podczas reakcji wodnego roztworu amoniaku ze stężonym kwasem chlorowodorowym powstają białe pary.

Wyniki: 
Odczyn wodnego roztworu amoniaku jest zasadowy, co wynika z zabarwienia papierka wskaźnikowego. Azan reaguje z siarczanem(VI) miedzi(II) oraz odczynnikiem Nesslera, w wyniku czego powstają związki kompleksowe. Amoniak wchodzi w reakcję z kwasami, w wyniku czego powstaje sól amonowa.

Wnioski: 
Wodny roztwór amoniaku reaguje z siarczanem(VI) miedzi(II) odczynnikiem Nesslera oraz kwasem chlorowodorowym. 
Hipoteza została potwierdzona.

Równania reakcji chemicznych:

Pierwsze równanie: siarczan miedzi + cztery cząsteczki roztworu amoniaku dają związek kompleksowy o wzorze: [Cu(NHIndeks dolny 3₃)Indeks dolny 4₄]SOIndeks dolny 4₄

Drugie równanie: 2K[HgIIndeks dolny 4₄]+ 4 (NHIndeks dolny 3₃× HIndeks dolny 2₂O) + (HgIndeks dolny 2₂N)I × HIndeks dolny 2₂O + 4KI + 3NHIndeks dolny 4₄I + 3HIndeks dolny 2₂O

Trzecie równanie: 1 mol cząsteczek amoniaku + 1 mol cząsteczek kwasu chlorowodorowego prowadzą do otrzymania chlorku amonu