Przeczytaj
Pasożyty wewnętrzne człowieka
Wśród pasożytów wewnętrznych człowieka, czyli takich, które żyją wewnątrz jego ciała, największą grupę stanowią pasożyty bytujące głównie w przewodzie pokarmowym. Należą do niej niektóre gatunki z królestwa protistów (m.in. różne rodzaje lamblii i pełzaków) oraz zwierzęta należące do płazińców (tasiemce) i nicieni (owsiki, glisty, włośnie).
Sposoby zarażenia
Objawy obecności pasożytów w organizmie człowieka
Po pokonaniu bariery odpornościowej człowieka pasożyty przewodu pokarmowego lokują się nie tylko w jelicie – można je wykryć także w płucach, wątrobie, mózgu, mięśniach i stawach, gdzie czynią spustoszenie: uszkadzają narządy wewnętrzne żywiciela, zatruwają organizm produktami własnego metabolizmu, ograniczają wchłanianie składników pokarmowych. Obecność pasożytów w organizmie manifestuje się często niespecyficznymi objawami, takimi jak bóle głowy, kłopoty ze snem, rozdrażnienie, nadpobudliwość, anemia czy utrata masy ciała.
Metody diagnozowania zarażeń pasożytniczych
Profilaktyka
Leczenie chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego bywa długie i żmudne, dlatego – aby zminimalizować ryzyko zarażenia – należy:
myć owoce i warzywa, szczególnie te spożywane na surowo;
unikać jedzenia surowego i półsurowego mięsa i ryb;
myć ręce po powrocie do domu, przed posiłkiem i po skorzystaniu z toalety;
nie pić nieprzegotowanej wody;
często zmieniać ręczniki i pościel;
w razie potrzeby odrobaczać zwierzęta domowe.
Pasożytnicze protisty
Lamblioza (giardioza) i pełzakowica (ameboza) to najczęściej występujące choroby wywoływane przez protisty pasożytnicze: lamblie i pełzaki.
Pasożytnicze płazińce
Wśród płazińców pasożytami żyjącymi w jelicie człowieka są tasiemce, które powodują choroby zwane tasiemczycamitasiemczycami. Mogą one przebiegać bezobjawowo, niekiedy pojawiają się nudności i nadmierny apetyt. Dłużej trwająca tasiemczyca prowadzi do wychudzenia i osłabienia.
Aby zapobiec tasiemczycom, należy przestrzegać podstawowych zasad higieny oraz spożywać mięso pochodzące wyłącznie z bezpiecznych źródeł. Osoby, które uległy zarażeniu, leczy się farmakologicznie, co zwykle kończy się powodzeniem.
Pasożytnicze nicienie
Pasożytami człowieka są także liczne gatunki nicieni. Ich dorosłe postacie mogą bytować w przewodzie pokarmowym, krwi, układzie limfatycznym lub tkankach podskórnych. Wywołują one takie choroby jak owsicaowsica, glistnica, włośnicawłośnica i słoniowacizna, które w skrajnych przypadkach prowadzą do śmierci (szczególnie włośnica i słoniowacizna).
Przypadkowo zjedzone jaja tasiemca uzbrojonego przekształcają się w wągry, które umiejscawiają się w różnych narządach wewnętrznych człowieka (m.in. w tkance podskórnej, mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym, rdzeniu kręgowym, mózgu, gałce ocznej). Powoduje to chorobę zwaną wągrzycą, która często przebiega bezobjawowo przez wiele lat. Nietypowe objawy, takie jak bóle mięśni, zaburzenia widzenia, silne bóle głowy, zaburzenia psychiczne czy halucynacje, mogą wskazywać miejsce osadzenia larw.
Słownik
podstawowe badanie laboratoryjne, stosowane w rozpoznawaniu i monitorowaniu różnych chorób; pozwala na wykrycie antygenów i przeciwciał w surowicy krwi
echinokokoza; tasiemczyca powodowana przez dojrzałe formy tasiemca bąblowcowego
(gr. bíos – życie, ópsis – widzenie) zabieg diagnostyczny polegający na pobraniu materiału biologicznego, np. wycinków tkanek, w celu badań histopatologicznych, wirusologicznych, biochemicznych
stałe występowanie jakiejś choroby na określonym terenie
(gr. parásitos – współbiesiadnik, lógos – słowo, nauka) nauka o pasożytach; bada rozwój pasożytów, uwzględniając relacje zachodzące między pasożytem a jego żywicielem pośrednim (jeśli występuje) i żywicielem ostatecznym
enterobioza; choroba pasożytnicza wywoływana przez owsika ludzkiego; występuje głównie u dzieci
cestodoza; choroba pasożytnicza wywoływana przez przedstawicieli różnych gatunków tasiemców
trychinoza; choroba pasożytnicza wywoływana przez włośnia krętego
każdy żywiciel, w którego ciele pasożyt rozwija się przed osiągnięciem dojrzałości płciowej i przed rozmnażaniem płciowym; konieczny w rozwoju osobnika danego gatunku pasożyta
żywiciel, w którym pasożyt rozmnażający się płciowo osiąga dojrzałość płciową i rozmnaża się