Modalsatz mit der Konjunktion (an)statt dass/(an)statt – zu
– Zdanie okolicznikowe sposobu ze spójnikiem (an)statt dass/(an)statt – zu.

Ilustracja przedstawia dwie rozmawiające ze sobą osoby, chłopaka z krótkimi, ciemnymi włosami ubranego w ciemną bluzę w paski i w dżinsy, oraz jasnowłosą dziewczynę uczesaną w kok, ubraną we fioletowy sweter i szerokie, pomarańczowe spodnie.

Chłopak mówi: Schalte dein Handy aus, anstatt dass du das Mobiltelefon auf den Tisch legst. Dziewczyna odpowiada: Du hast recht. Aber du musst dir eins merken: Zu einem privaten Essen soll man pünktlich erscheinen, statt sich zu verspäten! Heute kamst du eine Stunde später.

ZAUWAŻ, ŻE zdanie ze spójnikiem (an)statt dass można zastąpić konstrukcją bezokolicznikową (an)statt – zu.

Przeanalizuj teraz podane przykłady:

Wenn das Essen in Schüsseln und auf Schalen serviert wird, sollte man angemessene Portionen nehmen, statt dass man den Teller voll belädt. = Wenn das Essen in Schüsseln und auf Schalen serviert wird, sollte man angemessene Portionen nehmen, statt den Teller voll zu beladen.

Beim Spaghettiessen kann man einen Esslöffel zur Hilfe nehmen, anstatt dass man nur mit der Gabel isst isst. = Beim Spaghettiessen kann man einen Esslöffel zur Hilfe nehmen, anstatt nur mit der Gabel zu essen.

Zu Tisch sitzt man gerade und die Gabel führt man zum Munde, statt dass man den Mund zur Gabel führt. = Zu Tisch sitzt man gerade und die Gabel führt man zum Munde, statt den Mund zur Gabel zu führen.

PODSUMUJMY

Zdania ze spójnikiem (an)statt dass tłumaczymy, używając zaimka zamiast oraz bezokolicznika danego czasownika, np. Anstatt dass du wieder Pizza isst, könntest du dir einen Gemüsesalat vorbereiten = Zamiast jeść znowu pizzę, mógłbyś przygotować sobie sałatkę warzywną.

Ponieważ w zdaniu głównym i pobocznym podmiot jest ten sam, można powiedzieć: Anstatt wieder Pizza zu essen, könntest du dir einen Gemüsesalat vorbereiten. = Zamiast jeść znowu pizzę, mógłbyś przygotować sobie sałatkę warzywną.