Państwo – próba zdefiniowania pojęcia

PaństwopaństwoPaństwo jest formą organizacji społeczeństwa, powstałą jeszcze w starożytności. Tworzenie się państw było naturalną konsekwencją rozwoju społeczeństwa i kształtowania się relacji międzyludzkich. Przez wieki powstało i upadło wiele państw, które charakteryzowały się różnymi formami sprawowania i organizacji władzywładzawładzy. Obecnie państwo definiuje się jako przymusową organizację społeczeństwa na określonym terenie, poddaną władzy zwierzchniej.

Rgih4hxJI3vv91

Zdjęcie przedstawia dojrzałego mężczyznę. Jego twarz jest owalna, o wydatnych policzkach. Mężczyzna ma wysokie czoło. i gęstą brodę i wąsy. Nosi binokle. Ubrany jest w garnitur i koszulę, pod szyją na zawiązaną niewielką kokardę.

Jest to trójelementowa definicja państwa autorstwa Georga Jellinka, która wyróżnia następujące elementy:

• władzę – czyli możliwość wydawania decyzji i wymuszania od społeczeństwa ich wykonania;

• terytorium – czyli obszar lądowy, cieki wodne, przestrzeń powietrzną i wodną;

• ludność – mieszkańców danego terytorium.

Inaczej ujmuje pojęcie państwa definicja politologiczna, w myśl której jest to przymusowa organizacja wyposażona w atrybuty władzy zwierzchniej. Jej celem jest ochrona przed zagrożeniami oraz utrzymanie ładu wewnętrznego.

Koncepcje powstania państwa

Każde państwo powstawało w charakterystycznych dla siebie warunkach. Przyczyny tworzenia się państw mogą być różne, co powoduje, że występuje wiele teorii ich genezy.

Atrybuty państwa

Międzyamerykańska Konwencja o prawach i obowiązkach państw z 26 grudnia 1933 roku definiuje państwo jako podmiot prawa międzynarodowego o następujących atrybutach: ludność, określone terytorium, władza wykonawcza, zdolność utrzymywania stosunków z innymi państwami.

Funkcje państwa

Aby ostatecznie wskazać powody kształtowania się państw, musimy mieć świadomość, że pełnią one liczne funkcje, których realizacja jest konieczna do sprawnego funkcjonowania państwa i jego mieszkańców.

Funkcją państwa nazywamy zadania, jakie powinno ono realizować dla swoich obywateli w celu zapewnienia im bezpieczeństwa oraz możliwości rozwoju. Funkcje te dzielimy na wewnętrzne (dotyczące działalności państwa wewnątrz jego terytorium) i zewnętrzne. Forma realizacji funkcji zewnętrznych świadczy o prestiżu państwa i jego pozycji międzynarodowej.

Uznanie państwa

Celem działalności państwotwórczej jest utworzenie nowego państwa, jednak sam fakt jego powstania jeszcze nie oznacza końca drogi jego twórców. Nowe państwo, by funkcjonować na arenie międzynarodowej, musi uzyskać uznanie jego suwerenności przez inne państwa.

W tym celu należy spełnić określone kryteria uznania państwa w postaci efektywności władz, czyli stabilności i skuteczności ich działania oraz możliwości utrzymywania przez nie stosunków zewnętrznych z innymi państwami.

Takie uznanie ma wybitnie polityczne znaczenie, podejmują je poszczególne państwa samodzielnie, odwołując się do kryteriów politycznych i prawnych. Pomocą w tym służy prawo międzynarodowe, które zakazuje uznania państwa za niepodległe, jeżeli istnieją poważne przesłanki pozwalające wątpić w trwałość i stabilność tego organizmu państwowego.

Taką przesłanką może być tocząca się wojna, której zakończenie jest niewiadome. Dlatego w takiej sytuacji nie należy uznawać istnienia państwa, bo jest to sprzeczne z istniejącymi faktami oraz ma formę ingerencji w interesy wewnętrzne państwa trzeciego. Tak stało się w przypadku przedwczesnego uznania przez część społeczności międzynarodowej niepodległości Biafry czy Katangi.

Słownik