Przeczytaj
Organy sejmu
Zgodnie z art. 9 Regulaminu Sejmu RP organami sejmu są:
Marszałek to organ sejmu o najliczniejszych kompetencjach. Należy do niego przede wszystkim zwoływanie i przewodniczenie obradom oraz reprezentowanie sejmu. Marszałek kieruje też pracami Prezydium Sejmu, zwołuje Konwent Seniorów, a także przewodniczy ich obradom.
Marszałek Sejmu RP wykonuje też inne zadania przewidziane w konstytucji i w ustawach, np. zastępuje Prezydenta RP w przypadku opróżnienia urzędu.
Marszałka sejmu w zakresie przez niego określonym zastępują wicemarszałkowie sejmu. W przypadku śmierci marszałka sejmu lub rezygnacji z funkcji jego obowiązki sprawuje najstarszy wiekiem wicemarszałek sejmu do wyboru nowego marszałka sejmu., Prezydium Sejmu RP W skład Prezydium Sejmu wchodzą marszałek i wicemarszałkowie. W jego posiedzeniach bierze udział z głosem doradczym szef Kancelarii Sejmu RP, marszałek może też zaprosić na posiedzenie Prezydium inne osoby.
Do najistotniejszych zadań Prezydium należy opiniowanie nadawania przez marszałka biegu inicjatywom ustawodawczym i uchwałodawczym oraz wnioskom organów państwa skierowanym do sejmu, jak również ustalanie, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, planu pracy sejmu., Konwent Seniorów Konwent Seniorów jest organem zapewniającym współdziałanie klubów w sejmie w sprawach związanych z działalnością oraz tokiem prac sejmu.
W skład Konwentu Seniorów wchodzą:
- członkowie Prezydium, czyli Marszałek i wicemarszałkowie,
- przewodniczący lub wiceprzewodniczący klubów poselskich;
a także, jeśli reprezentują co najmniej 15 posłów:
- przedstawiciele porozumień klubów lub kół poselskich,
- przedstawiciele klubów parlamentarnych;
oraz:
- przedstawiciele kół parlamentarnych reprezentujących w dniu rozpoczęcia kadencji sejmu osobną listę wyborczą, co w praktyce oznacza koła, w skład których wchodzą wyłącznie posłowie, którzy umieszczeni byli na listach kandydatów do sejmu zgłoszonych przez ten sam komitet wyborczy i którzy utworzyli koło najpóźniej w dniu, na który Prezydent RP zwołał pierwsze posiedzenie sejmu.
Konwent Seniorów zwołuje marszałek sejmu z własnej inicjatywy, z inicjatywy Prezydium Sejmu, na wniosek klubu reprezentowanego w Konwencie Seniorów lub grupy co najmniej 15 posłów. W posiedzeniach Konwentu bierze udział z głosem doradczym szef Kancelarii Sejmu RP. Marszałek sejmu, z własnej inicjatywy bądź na wniosek członków Konwentu Seniorów, może zaprosić na posiedzenie Konwentu inne osoby., Komisje sejmowe W sejmie działają trzy rodzaje komisji – komisje stałe, nadzwyczajne i śledcze.
Marszałek Sejmu RP
Marszałek wybierany jest bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Sejm może odwołać marszałka również bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów na wniosek złożony przez co najmniej 46 posłów i imiennie wskazujący kandydata na kolejnego marszałka.
Marszałek to organ sejmu o najliczniejszych kompetencjach. Należy do niego przede wszystkim zwoływanie i przewodniczenie obradom oraz reprezentowanie sejmu. Marszałek kieruje też pracami Prezydium Sejmu, zwołuje Konwent Seniorów, a także przewodniczy ich obradom.
Marszałek Sejmu RP wykonuje też inne zadania przewidziane w konstytucji i w ustawach, np. zastępuje Prezydenta RP w przypadku opróżnienia urzędu.
Marszałka sejmu w zakresie przez niego określonym zastępują wicemarszałkowie sejmu. W przypadku śmierci marszałka sejmu lub rezygnacji z funkcji jego obowiązki sprawuje najstarszy wiekiem wicemarszałek sejmu do wyboru nowego marszałka sejmu.
Prezydium Sejmu RP
W skład Prezydium Sejmu wchodzą marszałek i wicemarszałkowie. W jego posiedzeniach bierze udział z głosem doradczym szef Kancelarii Sejmu RP, marszałek może też zaprosić na posiedzenie Prezydium inne osoby.
Do najistotniejszych zadań Prezydium należy opiniowanie nadawania przez marszałka biegu inicjatywom ustawodawczym i uchwałodawczym oraz wnioskom organów państwa skierowanym do sejmu, jak również ustalanie, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, planu pracy sejmu.
Konwent Seniorów
Konwent Seniorów jest organem zapewniającym współdziałanie klubów w sejmie w sprawach związanych z działalnością oraz tokiem prac sejmu.
W skład Konwentu Seniorów wchodzą:
- członkowie Prezydium, czyli Marszałek i wicemarszałkowie,
- przewodniczący lub wiceprzewodniczący klubów poselskich;
a także, jeśli reprezentują co najmniej 15 posłów:
- przedstawiciele porozumień klubów lub kół poselskich,
- przedstawiciele klubów parlamentarnych;
oraz:
- przedstawiciele kół parlamentarnych reprezentujących w dniu rozpoczęcia kadencji sejmu osobną listę wyborczą, co w praktyce oznacza koła, w skład których wchodzą wyłącznie posłowie, którzy umieszczeni byli na listach kandydatów do sejmu zgłoszonych przez ten sam komitet wyborczy i którzy utworzyli koło najpóźniej w dniu, na który Prezydent RP zwołał pierwsze posiedzenie sejmu.
Konwent Seniorów zwołuje marszałek sejmu z własnej inicjatywy, z inicjatywy Prezydium Sejmu, na wniosek klubu reprezentowanego w Konwencie Seniorów lub grupy co najmniej 15 posłów. W posiedzeniach Konwentu bierze udział z głosem doradczym szef Kancelarii Sejmu RP. Marszałek sejmu, z własnej inicjatywy bądź na wniosek członków Konwentu Seniorów, może zaprosić na posiedzenie Konwentu inne osoby.
Komisje sejmowe
W sejmie działają trzy rodzaje komisji – komisje stałe, nadzwyczajne i śledcze.
Komisje sejmowe
W sejmie działają trzy rodzaje komisji: stałe, nadzwyczajne i śledcze. Komisje stałe, wyliczone w regulaminie sejmu, to takie, które tworzone są w każdej kadencji sejmu, gdyż zawsze będą potrzebne. Znajdziemy wśród nich m.in. komisje:
- Nazwa kategorii: [bold]komisje stałe[br] w sejmie[/]{color=#320A28}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Administracji[br] i Spraw [br]Wewnętrznych{color=#505E79}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Etyki Poselskiej{color=#534488}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Finansów [br]Publicznych{color=#29416D}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Gospodarki [br]i Rozwoju{color=#7397A7}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Infrastruktury{color=#4C7A9B}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Obrony[br] Narodowej{color=#5F3073}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Odpowiedzialności[br] Konstytucyjnej{color=#3F5493}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Spraw[br] Zagranicznych{color=#3F5493}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Ustawodawcza{color=#1F77B2}
- Nazwa kategorii: Komisja [br]Zdrowia{color=#535168} Koniec elementów należących do kategorii [bold]komisje stałe[br] w sejmie[/]{color=#320A28}
- Elementy należące do kategorii [bold]komisje stałe[br] w sejmie[/]
W załączniku do Regulaminu Sejmu RP szczegółowo określono zakres działania każdej z komisji stałych, łatwo się jednak domyślić, co te działania obejmują, na podstawie samej nazwy komisji.
Sejm może powoływać i odwoływać komisje nadzwyczajne. Powołując takie komisje, sejm określa cel, zasady i tryb ich działania. Komisje nadzwyczajne tworzone są w sytuacji, kiedy zachodzi potrzeba zajęcia się określoną sprawą, a sprawę taką trudno przyporządkować do zakresu działania komisji stałych, albo wtedy, kiedy zadanie stawiane przed komisją byłoby zbyt obciążające dla komisji stałej i uniemożliwiłoby jej zajmowanie się pozostałymi kwestiami leżącymi w zakresie jej odpowiedzialności.
W IX kadencji sejmu działają m.in. nadzwyczajne komisje do spraw deregulacji, do spraw zmian w kodyfikacjach, do rozpatrzenia projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego. W przeszłości bardzo znaną komisją nadzwyczajną była np. Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji, która działała w trakcie VI kadencji sejmu.
Sejm może również powoływać komisje śledcze do zbadania określonej sprawy. Komisja taka otrzymuje uprawnienia prokuratorskie, m.in. prawo przesłuchiwania świadków. W skład komisji może wchodzić do 11 członków, którzy powinni odzwierciedlać reprezentację w sejmie klubów parlamentarnychklubów parlamentarnych i kół poselskichkół poselskich, mających swoich przedstawicieli w Konwencie Seniorów, odpowiednio do jej liczebności. Prace komisji kończy sprawozdanie, które może skutkować pociągnięciem wskazanych w nim osób do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu.
Posiedzenia sejmowej komisji śledczej odbywają się, co do zasady, w sali Kolumnowej w sejmie.
W III RP działało dotychczas 10 komisji śledczych. Każda z nich wzbudzała liczne kontrowersje i silne emocje opinii publicznej, głównie ze względu na sprawy, jakimi się zajmowały. Były to np. afery: Rywina, Orlenu czy Amber Gold. Często jednak również sam sposób działania komisji dostarczał silnych wrażeń i stawał się interesującym tematem dla mediów – między innymi z tego względu zasadność działania komisji śledczych bywa często kwestionowana.
Słownik
urząd służący sejmowi i jego organom w zakresie prawnym, organizacyjnym, doradczym, finansowym i technicznym
klub tworzony wspólnie przez posłów i senatorów
frakcja parlamentarzystów polskiego parlamentu składająca się z co najmniej 15 posłów
koło, w skład którego wchodzą członkowie obu izb parlamentu
jedna z form zrzeszenia się posłów w polskim parlamencie składająca się z przynajmniej trzech posłów
sprawowanie przez sejm kontroli nad działalnością innych organów państwowych, w szczególności władzy wykonawczej (Rada Ministrów)
większość osiągnięta podczas głosowania, w którym liczba głosów za wnioskiem jest większa od sumy głosów przeciw i wstrzymujących się (aby wniosek został przyjęty, liczba osób popierających go musi stanowić więcej niż 50% wszystkich głosów)