Przeczytaj
Akty prawa UE
W zależności od sposobu powstawania unijne prawo możemy podzielić na pierwotne i wtórne. Prawo wtórne to przede wszystkim rozporządzeniarozporządzenia, dyrektywydyrektywy, decyzjedecyzje, zaleceniazalecenia i opinieopinie wydawane przez Radę Unii EuropejskiejRadę Unii Europejskiej, Komisję EuropejskąKomisję Europejską czy Parlament EuropejskiParlament Europejski. Cechą wspólną aktów prawa wtórnego jest zatem to, że tworzą je unijne instytucje. Podstawą do stanowienia przez te instytucje prawa wtórnego jest prawo pierwotne – wynegocjowane i ratyfikowane przez państwa członkowskie traktaty: założycielskie, rewizyjne, akcesyjne i wszelkie inne umowy, których źródłem jest wspólna wola państw członkowskich. Prawo pierwotne jest więc nadrzędnym źródłem prawa Unii Europejskiej, znajdującym się na szczycie unijnego porządku prawnego.
- Nazwa kategorii: podział prawa pierwotnego [br]Unii Europejskiej [br]– [bold]rodzaje traktatów[/]
- Nazwa kategorii: [bold]założycielskie[/] – traktaty, [br]na mocy których powstały[br] organizacje integracyjne[br] jednoczące państwa [br]członkowskie obecnej [br]Unii Europejskiej
- Nazwa kategorii: [bold]rewizyjne[/] – traktaty, które [br]nie tworzą nowej organizacji,[br] ale modyfikują działanie [br]organizacji istniejącej
- Nazwa kategorii: [bold]akcesyjne[/] – traktaty będące[br] podstawą poszerzenia[br] integracji, czyli przyjęcia [br]kolejnych państw w poczet [br]członków Unii Europejskiej Koniec elementów należących do kategorii podział prawa pierwotnego [br]Unii Europejskiej [br]– [bold]rodzaje traktatów[/]
- Elementy należące do kategorii podział prawa pierwotnego [br]Unii Europejskiej [br]– [bold]rodzaje traktatów[/]
Jedną z najważniejszych zasad prawa unijnego jest zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed prawem krajowym państw członkowskich. Zasada ta nie została wprawdzie wyrażona wprost w żadnym z traktatów, ale wywodzi się ją z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Najważniejszym orzeczeniem regulującym tę kwestię jest orzeczenie w sprawie Flaminio Costa vs. ENEL. Czytamy w nim:
Wyrok Trybunału z dnia 15 lipca 1964 r.(…) państwa nie mogą uznawać pierwszeństwa przed porządkiem prawnym, jaki przyjęły na zasadach wzajemności, jednostronnego, późniejszego przepisu, którego w związku z tym nie mogą temu porządkowi prawnemu przeciwstawiać.
Źródło: Wyrok Trybunału z dnia 15 lipca 1964 r., dostępny w internecie: curia.europa.eu [dostęp 15.09.2020 r.].
Oznacza to, że skoro państwa dobrowolnie zobowiązały się podporządkować unijnemu porządkowi prawnemu i zagwarantowały to sobie wzajemnie, nie powinny tworzyć przepisów, które z tym porządkiem stałyby w sprzeczności.
Słownik
wiążący akt prawa wtórnego Unii Europejskiej o charakterze indywidualnym i konkretnym
akt prawa wtórnego Unii Europejskiej o charakterze generalnym, który wiąże adresatów w zakresie celów, jakie należy osiągnąć, pozostawiając swobodę wyboru ich środków
wykonawczy organ Unii Europejskiej, którego zadaniem jest realizacja bieżącej polityki Unii Europejskiej i zarządzanie jej budżetem
niewiążący akt prawa wtórnego Unii Europejskiej, będący oceną jakiejś sytuacji lub kwestii organu, który wydał tę opinię
organ Unii Europejskiej, którego wybierani w bezpośrednich wyborach członkowie mają za zadanie reprezentowanie interesów obywateli państw członkowskich
proces integracji w kolejnych obszarach (politycznych, gospodarczych, społecznych)
możliwość wywodzenia swoich praw i obowiązków bezpośrednio z prawa międzynarodowego
proces zwiększania zasięgu terytorialnego Unii Europejskiej przez przyjmowanie kolejnych członków
najważniejszy organ decyzyjny Unii Europejskiej składający się z przedstawicieli państw członkowskich w randze ministra lub premiera
wiążący akt prawa wtórnego Unii Europejskiej o charakterze generalnym, bezpośrednio skuteczny
organ władzy sądowniczej Unii Europejskiej, którego najważniejszym zadaniem jest rozstrzyganie sporów w zakresie unijnego prawa oraz interpretacja traktatów
porozumienie między dwoma lub więcej podmiotami prawa międzynarodowego, regulowane przez prawo międzynarodowe
niewiążący akt prawa wtórnego Unii Europejskiej, zawierający sugestię właściwego postępowania adresatów