O aktorze i reżyserze

R1FvFILuJllrs

Jan Świderski — urodził się w 1916 roku w Chmielińcu. Był reżyserem, aktorem i pedagogiempedagogikapedagogiem. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W 1935 roku rozpoczął studia na Wydziale Aktorskim Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej, który ukończył trzy lata później. Od 1946 roku studiował reżyserię, dyplom reżyserski obronił w 1948 roku w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie z siedzibą w Łodzi. Na deskach teatralnych grał od 1944 roku. Do historii teatru przeszły jego role w przedstawieniach: Uciekła mi przepióreczka Stefana Żeromskiego, Wesela Stanisława Wyspiańskiego, Ożenku Mikołaja Gogola, Na dnie Maksyma Gorkiego, Wujaszku Wani Antoniego Czechowa, Krzesłach Eugene'a Ionesco, Romulusa Wielkiego Friedricha Dürrenmatta, Janie Gabrielu Borkmanie Henryka Ibsena. Występował w Teatrze Polskim, Teatrze Dramatycznym, Teatrze Ateneum w Warszawie. Był reżyserem m.in. Szkoły żon Moliera, Na dnie Maksyma Gorkiego, Ślubów panieńskich i Pana Geldhaba Fredry. Był również autorem widowisk Teatru Telewizji, m.in. Heddy Gabler i Dzikiej kaczki Ibsena. Uczył aktorstwa w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. W 1964 roku został profesorem zwyczajnym. Zmarł w 1988 roku w Warszawie.

Zarys fabuły

R1Ep8liIk6No81

Obraz przedstawia portret mężczyzny. Ma półdługie, ciemne, faliste włosy oraz ciemną czapkę na głowie. Ma na twarzy rzadki zarost. Mężczyzna ma wykrzywioną w niesmaku twarz. Ma szeroko otwarte usta i przymrużone oczy. Ubrany jest w ciemny strój. W rękach trzyma szklaną butelkę i płaskie naczynie.

Marmieładow to monodram będący fragmentem Zbrodni i kary, potocznie określanym jako Spowiedź Marmieładowa lub Spowiedź pijaka. Sztuka rozpoczyna się od wprowadzenia kontekstowego fragmentu powieści Fiodora Dostojewskiego czytanego przez reżysera i aktora — Jana Świderskiego. Twórca jest elegancko ubrany i czyta tekst z uwagą, jaką należy obdarzać dzieła mistrzów. Gdy rozpoczyna się monolog właściwy, aktor‑reżyser przeistacza się w Marmieładowa. Wykorzystuje cały repertuar gry ciałem, aby oddać jego cierpienie. Bogatą mimiką wygrywa trudne emocje, jakie towarzyszą spowiedzi tego bohatera. Mówi o swej nędzy, upadku, zezwierzęceniu. To właśnie one rysują się na jego twarzy wraz z kolejnymi kwestiami i wypitymi szklankami alkoholu, w którym poszukuje jeszcze większego bólu. Pije bowiem, jakby chciał jeszcze mocniej się upokorzyć i odpokutować, a może nawet odkupić własne grzechy.

R1FFs3psPXxOO

Obraz przedstawia cztery postaci, które znajdują się przy stole. Po prawej stronie jest kobieta z wykrzywioną twarzą i krzywymi, pojedynczymi zębami. Ubrana jest w zielonkawą suknię z białymi kołnierzami. Ma na głowie biały czepek, spod którego wystają ciemne włosy. W rękach trzyma łyżkę oraz kielich, z którego wylewa się na stół płyn. Obok jest mężczyzna w ciemnym stroju, który zamiast głowy ma łeb zwierzęcia z długim pyskiem i ostrymi kłami. W lewej ręce trzyma maskę twarzy dojrzałego mężczyzny. Wygląda, jakby przed chwilą ją zdjął. W drugiej ręce trzyma kielich. Po lewej stronie obrazu są dwie kobiety, które z obrzydzeniem i przerażeniem patrzą na tę scenę. Mają ciemne włosy oraz długie szaty. Na stole stoi wysoki dzban, metalowa skrytka i  mniejszy dzbanek, a także leżą na nim łyżka, nóż i bułka.

Słownik