Przeczytaj
Poeta w twórczości NorwidaWedług Norwida poeta znajduje się u samych początków rozwoju człowieka jako istoty myślącej. W eseju Milczenie czytamy:
„Człowiek od pierwszego na świat kroku wchodzi jak zupełna postać umysłowa: j e s t p o e t ą! I innego my umysłowego człowieka nie znamy udowodnieudowodnie na początku dziejów, jedno poetę!”.Źródło: Jadwiga Puzynina, Poeta w twórczości Norwida, „Studia Norwidiana”, nr 2004–2005, s. 3.
Wiersz Próby można odczytywać jako syntezę programu poetyckiego, manifest literacki Cypriana Kamila Norwida.
Poeta w twórczości NorwidaW lekcjach O Juliuszu Słowackim ich autor [Norwid] pisze:
„Jeżeli wiecie, co jest poeta? – nie dziwię się; każdy kto nie medyk, wie przecież w pewnym względzie, co jest krew; dość, aby się skaleczył… Jeżeli Akademie nie żądały definicji poety, nie dziw – najłatwiej definiować to, co w oddali”.
Porównanie pojęcia poety z rozumieniem tego, czym jest dla nas krew, staje się jasne w świetle myśli wypowiedzianej w Milczeniu: bycie poetą jest w zasadzie inherentnąinherentną cechą człowieka; jest tym w jego psychice, czym jest krew w jego ciele.Źródło: Jadwiga Puzynina, Poeta w twórczości Norwida, „Studia Norwidiana”, nr 2004–2005, s. 3.
Poeta w twórczości NorwidaCytat zestawiający rozumienie słów poeta i krew ma swój ciąg dalszy. Norwid pisze:
„Ale jeżeli kto zna stanowisko poety w społeczeństwie i jego służbę pojmuje, ten wie bardzo wiele: więcej niżeli wszyscy wiedzą, więcej, niżeli wiedzieć można, więcej, niżeli jest uznanego w rzeczywistości”.
Służba poety, jego obowiązki, zadania i stanowisko, jakie zajmuje w społeczeństwie, to główny zakres zainteresowań i wypowiedzi Norwida dotyczących osoby twórcy poezji.Źródło: Jadwiga Puzynina, Poeta w twórczości Norwida, „Studia Norwidiana”, nr 2004–2005, s. 5.
Sławomir Rzepczyński pisze o Norwidowskim rozumieniu roli poezji:
Norwid i nowoczesność (perspektywa podmiotowości)U źródeł myślenia Norwida o poezji leży na wskroś romantyczne przekonanie o tym, że poezja jest pierwotną formą ekspresji człowieka, jest swego rodzaju prajęzykiem, w którym dokonuje się w sposób doskonały akt „wygłosu”. To wokół osoby, która z jednej strony wyraża siebie, własne „ja” rozumiejące i odczuwające, z drugiej - podporządkowuje owo „ja” kategorii nadrzędnej, gwarantowi jakiegoś ładu i porządku, buduje Norwid swą hermeneutykęhermeneutykę.
Źródło: Sławomir Rzepczyński, Norwid i nowoczesność (perspektywa podmiotowości), „Colloquia Litteraria”, nr 2007, 2/3, s. 9.
W Próbach poeta krytykuje współczesnego mu odbiorcę za konsumpcyjne nastawienie do życia, brak ambicji, egoizm. Zarzuca mu również niedostrzeganie prawdziwych wartości, które uosabia on sam i jego twórczość: indywidualizmuindywidualizmu i oryginalności. Z tego powodu ton wypowiedzi poetyckiej w utworze jest ironiczny i bardzo emocjonalny.
Słownik
(łac. individuum – coś niepodzielnego, jednostka) – ogólnie poczucie niezależności i odrębności osobistej; postępowanie odbiegające od ogólnie przyjętych wzorów, rozpowszechnionych sądów, niekiedy nieliczące się z normami społecznymi
(ang. literary manifesto) – założenia programowe i postulaty ideowo‑artystyczne mające charakter odezwy do czytelników
(gr. hermēneutikós – dotyczący objaśniania) – droga docierania człowieka do istoty swej indywidualnej egzystencji i istoty świata przez interpretację i rozumienie