Aby przystąpić do pracy nad tym zadaniem, należy pobrać plik Szkola.accdb lub Szkola.odb, zależnie od wybranego przez nas systemu DBMSDBMSDBMS – odpowiednio MS Access lub LibreOffice Base. Obydwa pliki są do pobrania:

W bazie danych znajdują się zaimportowane tabele:

• Uczniowie – zawiera atrybuty opisujące uczniów: IDucznia, nazwisko, imie, ulica, dom, IDklasy;

• Oceny – dane na temat uzyskanych ocen: IDoceny, IDucznia, Ocena, Data, IDprzedmiotu,

• Przedmioty – informacje o realizowanych w szkole przedmiotach: IDprzedmiotu, NazwaPrzedmiotu, Nazwisko_naucz, Imie_naucz.

Oprócz wymienionych tabel, baza danych zawiera zdefiniowane powiązania logiczne (relacje), występujące pomiędzy kluczami podstawowymi i obcymi:

R11ndI1K70Vyu

Zrzut ekranu przedstawia kreator kwerend w programie MS Access o nazwie Relacje.
Na górze znajdują się 3 tabele: Przedmioty, Oceny, Uczniowie.
Tabela Przedmioty zawiera takie pola jak IDprzedmiotu (klucz główny), NazwaPrzedmiotu, Nazwisko_naucz, Imie_naucz.
Tabela Oceny zawiera pola IDoceny (klucz główny), IDucznia, Ocena, Data, IDprzedmiotu
Tabela Uczniowie zawiera takie pola jak: IDucznia (klucz główny), nazwisko, imie, ulica, dom, IDklasy.

Model danych występujący w tym zadaniu maturalnym został także szczegółowo omówiony w e‑materiale Wprowadzenie do kwerend, etap IPSNzn2826Wprowadzenie do kwerend, etap I.

Dodatkowe informacje: data, godzina, numery stron

Zdarza się, że raporty pełnią dla użytkownika funkcję archiwizacyjną – ważne staje się wówczas zapisanie w wydruku raportu daty i godziny wygenerowania zestawienia. Tego typu informacje zazwyczaj umieszcza się w nagłówku lub stopce całego raportu.

Nieco inaczej postępujemy z numeracją stron, która ułatwia nawigację w dużych zestawieniach – najczęściej numer strony umieszczony jest w stopce każdej strony raportu.

Wygodne dla użytkownika jest także każdorazowe uwzględnienie łącznej liczby stron w numeracji – zapis ma wówczas postać np.: Strona 3 z 8.

W programie MS Access możliwość wstawienia do raportu informacji o dacie i czasie jego wygenerowania oraz dodatkowo numeracji poszczególnych stron odnajdziemy w widoku projektu na wstążce Projektowanie:

Spośród opcji dostępnych w oknie dialogowym wybieramy wersję zapisu.

W programie LibreOffice Base możliwość osadzenia na płótnie raportu informacji o numerach stron oraz dacie i godzinie wygenerowania raportu odnajdziemy w menu Wstaw, w widoku konstruktora raportu:

Warto zwrócić uwagę, iż okno Data i godzina oferuje znacznie więcej formatów zapisu.

Motywy, schematy kolorów, typografia

Dodatkową funkcją dostępną w programie MS Access jest możliwość szybkiego zdefiniowania dla całego raportu:

• schematu kolorów,

• typografii, czyli kroju użytkowanej czcionki,

• motywu, czyli połączenia obu wymienionych cech stylu wydruku.

Sekcja Motywy znajduje się na wstążce Projektowanie:

R3yzTu00Me9F1

Zrzut ekranu przedstawia fragment paska menu w programie Microsoft Access . W czerwonej ramce zaznaczono opcje menu: Motywy, kolory i czcionki wraz z odpowiadającymi im ikonkami. Pod spodem otwarte jest duże okno z miniaturkami przykładowych motywów.

Podręczny panel wyboru motywu umożliwia także zapisanie własnych preferencji ustawionych w bieżącym raporcie do postaci pliku konfiguracyjnego, który ma rozszerzenie .thmx.

Taki plik motywu można następnie zaimportować z dysku twardego i zastosować w dowolnym tworzonym w przyszłości raporcie.

Wykorzystanie grafiki w raportach

Raporty nie muszą składać się wyłącznie z tekstu oraz danych liczbowych.

Czasami nawet w raportach bazodanowych warto używać obrazów – przykładem może być chociażby firmowe logo w nagłówku całego raportu albo logotyp występujący na każdej stronie dokumentu.

W programie MS Access możliwość wstawienia na płótno raportu obrazu odnajdziemy na wstążce Projektowanie, oczywiście w widoku projektu raportu: Wstaw obraz

Natomiast w LibreOffice Base w konstruktorze raportu użyjemy opcji Wstaw | Multimedia | Obraz z menu głównego:

Alternatywnie, można także użyć następującej drogi w menu głównym: Wstaw | Formanty raportu | Obraz... albo skorzystać z ikonki obrazu:

R1SIQjqBjn94g

Zrzut ekranu przedstawia fragment paska menu w programie LibreOffice Base . W pasku w czerwonej ramce zaznaczono ikonkę symbolizującą obraz.

Pamiętajmy także, iż w LibreOffice Base zawartość wstawionego komponentu, czyli plik graficzny możemy wskazać z dysku za sprawą atrybutu Grafika, który znajdziemy w arkuszu właściwości formantu obrazkowego.

RHJqKrf1LhF5z

Film nawiązujący do treści materiału opisujący, w jaki sposób wstawić do raportu datę i godzinę, numerację stron oraz grafikę w obu systemach DBMS.

Film nawiązujący do treści materiału opisujący, w jaki sposób wstawić do raportu datę i godzinę, numerację stron oraz grafikę w obu systemach DBMS.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RHJqKrf1LhF5z

Film nawiązujący do treści materiału opisujący, w jaki sposób wstawić do raportu datę i godzinę, numerację stron oraz grafikę w obu systemach DBMS.

Plik z grafiką, którą wykorzystano w filmie:

Formatowanie warunkowe

Jest to technika znana przede wszystkim z arkuszy kalkulacyjnych, np. MS Excel albo LibreOffice Calc – wybrane wartości, które spełniają określony warunek logiczny, zostają w raporcie wyróżnione zastosowaniem odmiennego formatowania.

Może to być m.in. zmiana koloru lub stylu czcionki (pogrubienie, pochylenie). Taki zabieg wyróżnienia tylko wybranych informacji znajduje wiele zastosowań. Np. w raportach finansowych czerwonym kolorem możemy oznaczyć wydatki, a czarnym albo zielonym – zapisać przychody.

W programie MS Access, w widoku projektu, możliwość zdefiniowania reguł formatowania warunkowego odnajdziemy na wstążce Formatowanie:

R1VmcnY2mIUHK

Zrzut ekranu przedstawia fragment paska menu oraz okno dokumentu w programie Microsoft Access . W czerwonej ramce zaznaczono zakładkę: Formatowanie, a w czerwonej ramce znajduje się ikonka Formatowanie warunkowe wraz z podpisem. Okno zatytułowane jest: Menadżer reguł formatowania warunkowego, pod spodem widnieje okno Pokaż reguły formatowaia dla: z wybraną opcją ŚredniaOfOcena. W oknie znajduje się pozycja Reguła (stosowana w przedstawionej kolejności): Wartość >= 3 oraz Format: AaBbCcYyZz. W dole okna widoczne są prostokątne przyciski: OK, Anuluj, Zastosuj.

W przytoczonym przykładzie wartość pola SredniaOfOcena, która wynosi co najmniej 3,0, zostanie zapisana zielonym kolorem czcionki. Tego typu zabieg przedstawimy także w filmie.

Natomiast w LibreOffice Base analogiczne narzędzie odnajdziemy w opcji Format menu głównego konstruktora raportu:

RmT2PIcPd3Dbq

Zrzut ekranu przedstawia fragment dokumentu i paska menu w programie LibreOffice Base . Wybrano zakładkę: Format, w czerwonej ramce zaznaczono opcję menu: Formatowanie warunkowe... . Na dole grafiki znajduje się okno programu zatytułowane Formatowanie warunkowe. W części: Warunek 1 w trzech oknach wybrane są opcje: Wartością pola jest, większe lub równe, 3.0. W oknie poniżej znajduje się zielony napis: Liberation Sans. Na dole znajdują się trzy prostokątne przyciski: Pomoc, OK i Anuluj.

R3jcVFJGlJ8Rf

Film nawiązujący do treści materiału przedstawiający przedstawimy proces definiowania formatowania warunkowego w raporcie programu MS Access oraz LibreOffice Base .

Film nawiązujący do treści materiału przedstawiający przedstawimy proces definiowania formatowania warunkowego w raporcie programu MS Access oraz LibreOffice Base .

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R3jcVFJGlJ8Rf

Film nawiązujący do treści materiału przedstawiający przedstawimy proces definiowania formatowania warunkowego w raporcie programu MS Access oraz LibreOffice Base .

Wykresy w raportach

Ponieważ raporty prezentują wiele zbiorczych informacji liczbowych, wyjętych z bazy danych, naturalna wydaje się chęć zastosowania w nich wykresów.

Graficzna wizualizacja danych w postaci wykresu kolumnowego, słupkowego czy kołowego pomaga użytkownikowi szybciej zinterpretować rzeczywiste znaczenie wyjętych danych.

W programie MS Access narzędzie tworzenia wykresów znajdziemy w widoku projektu raportu na wstążce Projektowanie:

RHjEQdSKJI6IP

Zrzut ekranu przedstawia fragment paska menu oraz okno dokumentu w programie Microsoft Access . W czerwonej ramce zaznaczono opcję z ikonką: Wstaw wykres nowoczesny, a poniżej znajduje się lista z rodzajami wykresów, spośród których wybrana jest opcja: Kolumnowy. Obok widoczna jest lista z pozycjami: Kolumnowy grupowany, Skumulowany kolumnowy, 100% skumulowany kolumnowy.

Natomiast w LibreOffice Base analogiczną funkcję najłatwiej uruchomić za pomocą ikonki reprezentującej wykres:

Alternatywnie możemy także wybrać z menu głównego konstruktora raportu: Wstaw | Formanty raportu | Wykres...

Użytkowanie obu narzędzi sprowadza się do wskazania programowi wartości na obu osiach liczbowych – najlepiej jednak będzie pokazać ten proces krok po kroku w filmie.

RTikKzFeGDYBm

Film nawiązujący do treści materiału opisujący sposób osadzenia wykresu w raporcie programu MS Access oraz LibreOffice Base.

Film nawiązujący do treści materiału opisujący sposób osadzenia wykresu w raporcie programu MS Access oraz LibreOffice Base.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RTikKzFeGDYBm

Film nawiązujący do treści materiału opisujący sposób osadzenia wykresu w raporcie programu MS Access oraz LibreOffice Base.

Słownik