Ostrosłup prawidłowy czworokątnyostrosłup prawidłowy czworokątny wpisany w kulęOstrosłup prawidłowy czworokątny jest wpisany w kulę (kula jest opisana na ostrosłupie prawidłowym czworokątnym) wtedy, gdy wszystkie jego wierzchołki leżą na powierzchni kuli.
Trójkąt będący przekrojem przechodzącym przez wysokość ostrosłupa oraz przekątną podstawy jest wpisany w okrąg o promieniu i jest trójkątem równoramiennym, w szczególnym przypadku może być trójkątem równobocznym.
Środek kuli opisanej na ostrosłupie prawidłowym czworokątnym leży na prostej zawierającej wysokość tego ostrosłupa.
Przypomnijmy, że długość promienia okręgu opisanego na dowolnym trójkącie wyraża się wzorem , gdzie – pole trójkąta, , i - długości boków tego trójkąta.
Przykład 1
Długość krawędzi bocznej ostrosłupa prawidłowego czworokątnego wynosi , a krawędź podstawy . Wyznaczymy promień kuli opisanej na tym ostrosłupie.
Wykonajmy odpowiedni rysunek.
R8IIk0xnWxawP
Zauważmy, że promień kuli, to promień koła opisanego na trójkącie .
Zatem możemy posłużyć się następującym rysunkiem.
RhLcIf5tcWwm4
Zauważmy, że .
Wyznaczymy wysokość ostrosłupa korzystając z twierdzenia Pitagorasa w trójkącie .
Z trójkąta prostokątnego mamy.
Przykład 2
W kulę o promieniu długości wpisano ostrosłup prawidłowy czworokątny o krawędzi podstawy długości . Obliczymy długość wysokości tego ostrosłupa.
W rozwiązaniu posłużymy się przekrojem ostrosłupa płaszczyzną przechodzącą przez przeciwległe krawędzie boczne.
R11HA1SUXp4iO
Zauważmy, że . Zatem, aby wyznaczyć długość wysokości wystarczy obliczyć długość odcinka . Skorzystamy z twierdzenia Pitagorasa w trójkącie :
Stąd wysokość ostrosłupa .
Przykład 3
W ostrosłupie prawidłowym czworokątnym krawędź boczna jest dwa razy dłuższa od krawędzi podstawy. Obliczymy pole powierzchni kuli opisanej na tym ostrosłupie.
W rozwiązaniu posłużymy się przekrojem ostrosłupa płaszczyzną przechodzącą przez przeciwległe krawędzie boczne.
R1VutfXqMZVFE
Obliczymy długość odcinka korzystając z twierdzenia Pitagorasa w trójkącie :
Korzystając ze wzoru na długość promienia okręgu opisanego na trójkącie otrzymujemy:
.
Stąd .
Przykład 4
Wszystkie krawędzie ostrosłupa prawidłowego czworokątnegoostrosłup prawidłowy czworokątny wpisany w kulęostrosłupa prawidłowego czworokątnego są równe i mają długość .
Obliczymy objętość kuli opisanej na tym ostrosłupie.
W rozwiązaniu posłużymy się przekrojem ostrosłupa płaszczyzną przechodzącą przez przeciwległe krawędzie boczne.
Rroedu6mWymxs
Zauważmy, że boki trójkąta mają długości , i czyli ten trójkąt jest trójkątem prostokątnym równoramiennym. Zatem .
Stąd .
Słownik
ostrosłup prawidłowy czworokątny wpisany w kulę
ostrosłup prawidłowy czworokątny wpisany w kulę
ostrosłup prawidłowy czworokątny jest wpisany w kulę (kula jest opisana na ostrosłupie prawidłowym czworokątnym) wtedy, gdy wszystkie jego wierzchołki leżą na powierzchni kuli