Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑lime

Czym jest katar?

Nieżyt nosa, często określany mianem „katarukatarkataru”, to stan zapalny błon śluzowych nosa i gardła. Rzadziej choroba obejmuje także dalsze odcinki układu oddechowego, rozszerzając się stopniowo aż do oskrzeli i otwierając drogę innym infekcjom. Jest to choroba wirusowa, najczęściej wywoływana przez:

R1UwFkHNnVhAX1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.

Bardzo ważna jest identyfikacja wirusa, która umożliwia dobór odpowiedniego sposobu leczenia.

Wirusy wywołujące katar rozprzestrzeniają się drogą kropelkową i szczególnie intensywnie atakują w okresie wiosennym lub jesiennym.

bg‑lime

Ostry nieżyt nosa

Wyróżnia się kilka rodzajów nieżytu nosa. Może mieć on charakter ostry i wówczas często jest nazywany „przeziębieniem”. Jego główną przyczyną są wymienione wirusy oraz bakterie, m.in. Moraxella catarrhalis, Haemophilus influenzaeStreptococcus pneumoniae, które powodują nadkażenienadkażenienadkażenie wcześniejszej infekcji wirusowej.

bg‑green

Objawy

Wśród charakterystycznych objawów warto wymienić kichanie oraz wodnisty wyciek śluzu z jamy nosowej, który wraz z postępem choroby gęstnieje i może utrudniać oddychanie. W wyniku podrażnienia tylnej ściany gardła często pojawia się kaszel, a w związku z niedrożnością zatok mogą występować bóle głowy. W wielu przypadkach infekcja dotyka także oczu, powodując zapalenie spojówek i ich łzawienie.

bg‑lime

Przewlekły nieżyt nosa

Nieżyt nosa o charakterze przewlekłym najczęściej ma podłoże alergiczne i występuje okresowo (katar siennykatar siennykatar sienny) lub jako reakcja na czynnik drażniący. Do objawów zalicza się tu wodnisty katar, uczucie blokady i swędzenie nosa oraz kichanie. Dodatkowo pojawiają się wysypki na ciele, obrzęki powiek i zaczerwienienie oczu. Jest to reakcja organizmu na alergen, który przyczynia się do powstania stanów zapalnych błon śluzowych nosa.

bg‑lime

Jak zwalczać katar?

W doborze najlepszej metody zwalczania kataru warto kierować się w stronę usunięcia jego bezpośredniej przyczyny – wirusów lub alergenów.

bg‑green

Leczenie kataru alergicznego

RSvzCvh7Lu8Sk1
Jednym z objawów nieżytu nosa (kataru) jest kichanie, czyli reakcja odruchowa polegająca na gwałtownym wypuszczeniu powietrza z płuc w celu przeczyszczenia nosa.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

W przypadku kataru alergicznego najlepszym rozwiązaniem jest unikanie czynników drażniących. Jednak nie zawsze jest to możliwe, dlatego można wspierać zdrowie, stosując leki przeciwalergiczne.

Leki przeciwhistaminowe

Środki przeciwhistaminowe są zwykle podawane doustnie i działają dość szybko. Ich działanie polega na blokowaniu receptorów histaminowychhistaminahistaminowych, co zapobiega wystąpieniu objawów nieżytu nosa.

Glikokortykosteroidy

Glikokortykosteroidy to leki o działaniu przeciwzapalnym i immunosupresyjnymleki immunosupresyjneimmunosupresyjnym. W alergicznym nieżycie nosa podawane są zwykle donosowo, a na efekty ich działania niejednokrotnie należy poczekać kilka dni.

Immunoterapia

Po konsultacji lekarskiej można rozważyć także immunoterapię (tzw. odczulanie), która polega na wstrzykiwaniu stopniowo zwiększanej dawki alergenu, w pewnych odstępach czasu. W ten sposób organizm nabiera tolerancji immunologicznej i objawy alergii ustają.

Sam proces leczenia kataru alergicznego często bywa długotrwały.

bg‑green

Leczenie kataru wywołanego przez wirusy

R1DQ2iIUq0CKW1
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.

Najczęściej objawy kataru mijają w ciągu 5 do 7 dni. Jeśli utrzymuje się dłużej (powyżej 10 dni) lub wystąpią inne objawy (takie jak gorączka, bóle mięśni i stawów, bóle ucha, bóle głowy lub bóle w obrębie klatki piersiowej), koniecznie należy skonsultować się z lekarzem.

Słownik

histamina
histamina

hormon tkankowy; substancja uwalniana m.in. przez bazofile (granulocyty zasadochłonne) w procesie zapalnym i reakcjach alergicznych; powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie ich przepuszczalności, co objawia się obrzękiem i zaczerwienieniem

katar
katar

inaczej nieżyt nosa; choroba wywoływaną głównie przez wirusy: adenowirusy, rinowirusy, wirus grypy, paragrypy lub inne, które powodują powstanie stanu zapalnego w obrębie nosa oraz gardła; wyróżnia się nieżyt nosa ostry i przewlekły; niejednokrotnie katar ma podłoże alergiczne

katar sienny
katar sienny

alergiczny nieżyt nosa, stan zapalny błony śluzowej nosa powodowany przez alergeny

leki immunosupresyjne
leki immunosupresyjne

leki hamujące różne etapy procesu immunogenezy (dojrzewanie, różnicowanie, zdolności rozpoznawcze i reaktywność poszczególnych rodzajów komórek odpornościowych); leki te w różnym stopniu obniżają różne typy odpowiedzi immunologicznej, prowadząc do osłabienia zdolności obronnych układu odpornościowego, a jednocześnie hamują niepożądane reakcje alergiczne

nadkażenie
nadkażenie

superinfekcja; dodatkowe zakażenie innym drobnoustrojem, również innego gatunku