bg‑azure

Jak połączone są atomy w cząsteczkach węglowodorów?

bg

WęglowodorywęglowodoryWęglowodory to cząsteczki zbudowane wyłącznie z atomów węgla i atomów wodoru, co wcale nie oznacza, że brak im różnorodności.

W węglowodorach, szkielet tworzą połączone ze sobą atomy węgla, natomiast atomy wodoru łączą się, tworząc wiązania pojedyncze. Istotny jest fakt, że węgiel tworzy zawsze cztery wiązania. Cząsteczki węglowodorów są zróżnicowane pod kilkoma względami. Poniżej przedstawiono najważniejsze kryteria, które pozwalają na charakterystykę cząsteczek węglowodorów.

Długość i kształt łańcucha

Rb1yrhmX9Tsge1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.

Typy wiązań występujące w węglowodorach

Inny podział węglowodorów uwzględnia typ i liczbę wiązań pomiędzy atomami. Co ciekawe, węglowodory mogą zawierać różne kombinacje wiązań pojedynczych, podwójnych lub potrójnych pomiędzy atomami węgla. Z uwagi na rodzaj wiązań typu węgiel‑węgiel, węglowodory dzieli się na:

  • nasycone – w cząsteczkach, pomiędzy atomami węgla, występują wyłącznie wiązania pojedyncze;

  • nienasycone – pomiędzy atomami węgla występują zarówno wiązania pojedyncze, jak i wielokrotne (podwójne, potrójne).

1

Budowa szkieletu węglowodoru

Węglowodory ze względu na budowę szkieletu węglowego dzielimy na dwie główne klasy:

  • węglowodory alifatyczne –

zgodnie z nomenklaturą IUPAC do grupy związków alifatycznych zalicza się łańcuchowe lub cykliczne, nasycone lub nienasycone związki węgla, z wyjątkiem związków aromatycznych. Najprostszą grupę węglowodorów alifatycznych stanowią alkany.

  • węglowodory aromatyczne –

są to węglowodory cykliczne, które spełniają warunki aromatyczności. Charakterystyczną cechą tej grupy związków jest obecność sprzężonych wiązań wielokrotnych, czyli naprzemiennie ułożonych wiązań pojedynczych i podwójnych.

RqZnaVIxXLy7V1
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.

Powyższe przykłady pokazują, jak różnorodna i ciekawa jest chemia węglowodorów. Warto zatem zadać sobie pytanie: czy wokół nas są węglowodory? Jak są zbudowane? Czy różnice strukturalne wpływają na funkcję danej cząsteczki?

1
Polecenie 1

Na podstawie informacji zawartych powyżej oraz dodatkowych źródeł, wykonaj mapę myśli, w której dokonasz podziału węglowodorów.

RXAPlotqlYhmK
Mapa myśli. Lista elementów:
  • Nazwa kategorii: Węglowodory
    • Elementy należące do kategorii Węglowodory
    • Nazwa kategorii:
      • Elementy należące do kategorii
      • Nazwa kategorii:
        • Elementy należące do kategorii
        • Nazwa kategorii:
        • Koniec elementów należących do kategorii
      • Nazwa kategorii:
        • Elementy należące do kategorii
        • Nazwa kategorii:
        • Nazwa kategorii:
        • Nazwa kategorii:
        • Koniec elementów należących do kategorii
        Koniec elementów należących do kategorii
    • Nazwa kategorii:
      • Elementy należące do kategorii
      • Nazwa kategorii:
        • Elementy należące do kategorii
        • Nazwa kategorii:
          • Elementy należące do kategorii
          • Nazwa kategorii:
          • Nazwa kategorii:
          • Nazwa kategorii:
          • Koniec elementów należących do kategorii
          Koniec elementów należących do kategorii
      • Nazwa kategorii:
        • Elementy należące do kategorii
        • Nazwa kategorii:
        • Nazwa kategorii:
          • Elementy należące do kategorii
          • Nazwa kategorii:
          • Koniec elementów należących do kategorii
        • Nazwa kategorii:
          • Elementy należące do kategorii
          • Nazwa kategorii:
          • Nazwa kategorii:
            • Elementy należące do kategorii
            • Nazwa kategorii:
            • Koniec elementów należących do kategorii
            Koniec elementów należących do kategorii
          Koniec elementów należących do kategorii
        Koniec elementów należących do kategorii
      Koniec elementów należących do kategorii Węglowodory
Rf4eqGSQXwO5l
(Uzupełnij).

Słownik

węglowodory
węglowodory

związki organiczne, zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru

delokalizacja elektronów
delokalizacja elektronów

stan, w którym pojedynczy elektron bierze udział w tworzeniu więcej niż jednego wiązania

Bibliografia

Encyklopedia PWN

Gorzynski Smith J., Organic Chemistry, 3th Edition, New York 2011.

Hejwowska S., Marcinkowski R., Staluszka J., Chemia 2. Zakres rozszerzony, Gdynia 2011.

Litwin M., Styka‑Wlazło Sz., Szmońska J., Chemia organiczna 2, Warszawa 2005.

McMurry J., Chemia organiczna, cz. 2, Warszawa 2010.

Morrison R. T., Boyd R. N., Chemia organiczna, t. 1. Warszawa 1985.

Patrick G. L., Organic Chemistry, 2th Edition, London, New York 2004.

Saunders N., Saunders A., Clinton S., Parsonage M., Poole E., AS Chemistry for AQA, Oxford 2007 .

Vollhardt P., Schore N., Organic Chemistry Structure and Function, 6th Edition, New York 2011.