23.5.1915 - 3.11.1918 Zdjęcie przedstawia żołnierzy w mundurach, wspinających się po skalistej górze. Mężczyźni mają na plecach karabiny. Podpis: Wojny toczyły się w niesprzyjających warunkach. Blisko szczytów górskich, na polach lodowych i osuwiskach. Włoscy saperzy często sami wysadzali lub ostrzeliwali górskie łańcuchy wywołując lawiny, utrudniając wrogom działania. W kwietniu 1916 roku pod szczytami Coi di Lana zdetonowali pięćdziesiąt ton materiałów wybuchowych zabijając tysiące żołnierzy austro-węgierskich. I Wojna Światowa i początki faszyzmu. W początkowym okresie wojny Włochy zajmowały stanowisko neutralne. W kwietniu 1915 roku, podpisano w Londynie układ, na mocy którego Rzym miał otrzymać Południowy Tyrol, Istrię z Triestem oraz Dalmację. Włochy już w maju wypowiedziały wojnę Austro-Węgrom. Działania wojenne rozgrywały się na pograniczu nadadriatyckim. Do września 1917 r. stoczono jedenaście „bitew nad Isonzo”. Włochom nie udało się przełamać frontu.
24 października 1917 roku wojska austro-węgierskie wspomagane przez dywizje niemieckie zaatakowały od strony Isonzo, w Alpach Karnickich i w Dolomitach. W ciągu doby front włoski został przełamany pod Caporetto, a wojska państw centralnych zatrzymały się nad rzeką Tagliamento, którą przekroczono w pierwszych dniach listopada. Ostatecznie ofensywa zatrzymała się nad rzeką Piawą. Straty włoskie były olbrzymie.
W czerwcu 1918 armia austro-węgierska rozpoczęła kolejną ofensywę, która okazała się klęską i przyspieszyła rozkład państwa. Od 24 października 1918 roku Włosi posuwali się do przodu nie napotykając oporu. 30 października zajęto miast Vittorio, a 3 listopada podpisano zawieszenie broni. 1918 - 1919 Obraz przedstawia obradujących przy podłużnym stole mężczyzn w garniturach i mundurach. Na stole leżą dokumenty. Sala lustrzana w Wersalu. Herman Müller, Johanes Bell – przedstawiciele pokonanych Niemiec podpisują traktat kończący I Wojnę Światową. Po Wojnie. Włochy po I Wojnie Światowej były państwem zwycięskim, lecz ogromne zadłużenie, bieda i polaryzacja społeczeństwa skutkowały ciągłymi kryzysami politycznymi i gospodarczymi. Narastające bezrobocie sprzyjało rozwojowi radykalnych ruchów politycznych. W kraju dochodziło do coraz liczniejszych strajków i rozruchów. Rosły nastroje rewolucyjne podsycane przez środowiska komunistyczne. Dodatkowo postanowienia Traktatu wersalskiego przyniosły ogromne rozczarowanie i wywołały poczucie zdrady. 12.9.1919 Zdjęcie przedstawia popiersie dojrzałego mężczyzny. Jego twarz jest pociągła, nos szeroki, oczy podpuchnięte. Mężczyzn jest łysy. Ubrany jest w wojskowy mundur, koszulę, pod szyją ma zawiązany krawat. Gabriele D'Annunzio jako pierwszy został nazwany Il Duce, czyli wódz. Słynął z zamiłowania do wystawnych strojów i mundurów. Jego mundury z okresu Republiki Fiume stały się inspiracją dla mundurów SS. Gabriele D'Annunzio 9 sierpnia 1918 roku zdumieni i kompletnie zaskoczeni wiedeńczycy zobaczyli nad miastem eskadrę jedenastu włoskich samolotów. Jeszcze większe zdumienie wzbudził fakt, że zamiast bomb spadały na nich ulotki. Treść też była zaskakująca : były to wiersze Gabriele D'Annunzia wzywające do kapitulacji Austro-Węgier.
W tamtym czasie, pięćdziesięciodwuletni D'Annunzio był jednym z najsłynniejszych pisarzy europejskich. Kiedy wybrano go do Parlamentu, określił się jako przedstawiciel piękna, a sam Parlament określił mianem „plugawego ścieku”. Z powodu odczuwanej odrazy nie pojawiał się na obradach. W czasie wojny stracił oko w wyniku awarii swojego samolotu i stał się bohaterem wojennym Włoch. Jego poglądy polityczne i filozoficzne były mieszanką heglizmu i nietzscheanizmu. Od Hegla przejął przekonanie, że Absolut wyraża się w państwie, zaś od Nietzschego „dionizyjską wizję świata”. Zgadzał się też z nacjonalistycznym antyliberalizmem Georgesa Sorela, który swoją koncepcję państwa zaczerpnął z filozofii Hegla i z socjalizmu. D'Annunzio fascynowały konstytucje renesansowych wolnych miast włoskich i tak właśnie wymarzył sobie własne państwo. Nazywany Il Vate czyli prorok, 12 września 1919 roku proklamował swoją „poetycką” republikę, tym samym tworząc podwaliny włoskiego faszyzmu. 13.9.1919 - 29.12.1920 Zdjęcie przedstawia grupę mężczyzn w mundurach. Mężczyźni stoją w jednym rzędzie. Okrzykiem bojowym legionistów D’Annunzia było zaczerpnięte z Iliady Eja! Eja alala! Wedle starogreckich mitów Alala była bitewną towarzyszką boga Aresa. Nawiązania do antyku, zarówno w profaszystowskich gestach Republiki Fiume jak i faszyzmie Mussoliniego, były bardzo liczne: od salutu rzymskiego po ideę odrodzenia Cesarstwa. W Republice Fiume kobiety miały prawa wyborcze i obowiązek służby wojskowej. Zagwarantowano też wolność religijną i seksualną, a także, co ciekawe, zalegalizowano narkotyki. Dam Duce był silnie uzależniony od kokainy, co zresztą było powodem jego śmierci w 1938. D’Annunzio mimo że był nacjonalistą, gardził antysemityzmem i antyslawizmem, uważając takie poglądy za plugawe i niegodne „Rzymianina”. Hitlera uważał za kompletnego idiotę i parweniusza. Przyjazd Hitlera do Włoch uważała za osobisty afront, a zbliżenie między Rzeszą a państwem Mussoliniego uznał za osobistą klęskę. Republika Fiume Liczące sześćdziesiąt tysięcy mieszkańców Fiume, było jednym z najbardziej strategicznych portów na Adriatyku. Zamieszkiwali je głównie Włosi mówiący dialektem weneckim, lecz żyli tam także Niemcy, Węgrzy i Serbów. W Traktacie Wersalskim miasto przypadło Królestwu Serbów, Chorwatów i Słoweńców, co wywołało silny sprzeciw włoskich oficerów. Grupka buntowników poprosiła Gabriele D'Annunzio by został ich Il Duce. D’Annunzio się zgodził i stanął na czele stu dziewięćdziesięciu sześciu uzbrojonych w pistolety, granaty i noże buntowników. Włoski rząd wysłał przeciwko nim ponad dwutysięczną ekspedycje karną złożoną z elitarnych jednostek. Jednakże wojska te przeszły na stronę buntowników. 12 września 1919 roku oddziały D'Annunzia opanowały Fiume. Zarekwirowano broń i statki oddziałów angielskich i francuskich. Tego dnia wieczorem przy dźwiękach muzyki i w blasku pochodni (co stanie się rytuałem nieomal codziennym) D'Annunzio ogłosił powstanie swojego państwa. W „poetyckiej” republice, w której kpiono sobie z Traktatu Wersalskiego jak i rzymskich władz, zaroiło się od artystów i zbiegów z całej Europy. Pierwszym, który uznał Republikę Fiume za pełnoprawne państwo, był Lenin, wdzięczny Il Duce za dostarczenie na zarekwirowanych statkach broni i pieniądze dla „białej armii” walczącej z bolszewikami. 30.12.1920 Grafika przedstawia flagę Regencji. W jej centralnej części, na czerwonym tle znajduje się złoty wąż ułożony w okrąg, zjadający swój ogon. W środku utworzonego okręgu znajduje się siedem białych kwiatów. Węża oplata wstęga z łacińskim napisem Quis contra nos? . Nad wężem, po lewej stronie flaga, złożona z trzech pionowych pasów: czerwonego, żółtego i niebieskiego. Nad wężem, po prawej stronie flaga, złożona z trzech pionowych pasów: zielonego, białego i czerwonego. Mottem Regencji Carnaro była łacińska sentencja Quis contra nos? (Kto przeciw nam?). Flaga przedstawia symbol wieczności – złotego węża zjadającego własny ogon na czerwonym tle. W utworzonym przez węża kręgu, znajduje się gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy. Poniżej szarfa z mottem. Karta Carnaro Karta Carnaro czyli konstytucja państwa była prawdziwym galimatiasem idei politycznych, filozoficznych i poetyckich. Na pierwszym miejscu (co nie dziwi) postawiono kulturę i muzykę, która miała być bronią, wiarą i sprawiedliwością jednocześnie. Znalazły się w niej idee antycznego republikanizmu, socjalistycznego syndykalizmu, nacjonalizmu i korporacjonizmu. Jej autorem obok D`Annunzia był Alceste De Ambris – działacz robotniczy, który wsławił się organizacją wielu strajków. Po dojściu Mussoliniego do władzy De Ambris stał się zaciekłym wrogiem faszyzmu. W ujęciu obu twórców Karty, źródłem władzy była społeczność wolnych i samodzielnych gospodarczo obywateli. To implikowało podział społeczności na naturalne korporacje: sklepikarzy, rzemieślników, obywateli uprawiających wolne zawody. Każda z korporacji miała wybieralnego konsula, który czuwał nad realizacją jej obowiązków i egzekwowaniem jej przywilejów. Korporacje miały własne święta, symbole i instytucje. Dopiero one wszystkie tworzyły Państwo na którego czele stało Arengo del Carnaro czyli Wielka Rada Narodowa, która mogła na czas wojny wybrać dyktatora. 1921 Ilustracja składa się z dwóch części. Pierwsza część przedstawia zniszczony budynek, pod którym leża kobieta i martwe dziecko. Obok stoją dwaj mężczyźni ze sztandarem. Pod spodem jest napis: 1919 — bolszewizm. Druga część ilustracji przedstawia kobiety i mężczyzn, którzy pracują w polu. Ścinają zboże. Pod spodem jest napis: 1923 — faszyzm. Fascio Italiana di Combattimento. Faszystowski plakat propagandowy „Występki bolszewizmu w 1919; zalety faszyzmu w 1923”. Dokonująca się po wojnie demobilizacja armii, owocująca rzeszami powracających do życia w cywilu bezrobotnych, dodatkowo wzmacniała napięcia społeczne. W kraju dochodziło do coraz liczniejszych strajków i rozruchów. Rosły nastroje rewolucyjne podsycane przez środowiska komunistyczne. Środowiska nacjonalistyczne, bazujące na formujących się już w trakcie wojny grupach, utworzyły w roku 1919 organizację Fascio Italiana di Combattimento – Związkek Kombatantów Włoskich. Na ich czele stanął Benito Mussolini. Głównymi założeniami programowymi nowego ruchu był ustrój korporacyjny, nacjonalizm i imperializm, wprowadzenie republiki i rozdział kościoła od państwa. Próbując pozyskać poparcie sił konserwatywnych zaczęli oni nieco łagodzić swój program, m.in. rezygnując z postulatów antymonarchistycznych i antyklerykalnych oraz akcentując hasła antykomunistyczne i antylewicowe. 1922 Zdjęcie przedstawia popiersie dojrzałego mężczyzny. Jego twarz jest owalna, nos duży, oczy osadzone blisko siebie. Mężczyzna ubrany jest w wojskowy mundur. Pod szyją ma zawieszony medal. Na lewej piersi przyczepione baretki. Na głowie mężczyzny znajduje się wojskowy hełm z orłem na przedzie. Mussolini został wysłany przez rodziców do katolickiej szkoły z internatem. W wieku 10 lat został wydalony z niej za dźgnięcie kolegi scyzorykiem. Przed ukończeniem 20 lat dźgnął kilku innych rówieśników, w tym jedną ze swoich dziewczyn. Droga do władzy W roku 1921 Związek przekształcił się w partię polityczną pod nazwą Partito Nazionale Fascista – Narodowa Partia Faszystowska. Na jej czele, z tytułem Duce stanął Benito Mussolini. 27.10.1922 Zdjęcie przedstawia maszerujących mężczyzn w mundurach, obok których stoją na baczność żołnierze ze sztandarami. W trakcie „Marszu na RZym”. Od lewej: Ilalo Balbo, Benito Mussolini, Cesare Maria de Vecchi i Michele Bianchi w 1922 roku. Marsz na Rzym „Marsz na Rzym” miał sprowadzić do Rzymu milicyjne formacje faszystów „czarne koszule”. Miała to być demonstracja siły i odpowiedź na kryzys i groźby strajku generalnego organizowanego przez komunistów. Mussolini domagał się ustąpienia słabego rządu Luigiego Facty. W Neapolu Mussolini, mówił otwarcie, że „chwytając za gardło nędzną klasę panujących polityków dostanie władzę albo sam ją sobie weźmie”. Król Wiktor Emannuel III obawiając się wojny domowej potraktował Mussoliniego poważnie. 29 października zaprosił go do Rzymu i powierzył mu formalnie misję tworzenia rządu. 31 października odbyła się parada faszystów pod pałacem królewskim na Kwirynale, gdzie Mussolini w płomiennym przemówieniu obiecał Włochom polityczną stabilizację, prawo i porządek, reformy socjalne i odtworzenie Imperium Rzymskiego. 10.6.1924 Zdjęcie przedstawia młodego mężczyznę. Jego twarz jest owalna, oczy wyraziste. Mężczyzna m krótkie, proste włosy. Ubrany jest w garnitur, koszulę, pod szyją ma zawiązany krawat. 30 maja 1924 roku, we włoskim parlamencie Giacomo Matteotti oskarżył faszystów o sfałszowanie wyborów. Wydał też książkę Zdemaskowani faszyści: rok faszystowskiej dominacji, która obnażała brutalne metody walki politycznej faszystów. 10 czerwca 1924roku, został porwany, skrępowany i zamordowany podczas próby uwolnienia się. Jego ciało znaleziono kilka tygodni później w Riano, dwadzieścia trzy kilometry od Rzymu. Mordercy – działacze faszystowscy – Amerigo Dumini, Giuseppe Viola, Albino Volpi, Augusto Malacria i Amleto Poveromo zostali oskarżeni o zbrodnię. Skazano tylko trzech pierwszych, a resztę zwolniono na mocy amnestii, którą ogłosił Wiktor Emanuel Trzeci. Król stał się bezwolnym narzędziem w rękach Mussoliniego, bowiem obawiał się, że ten jest w stanie osadzić na tronie jego kuzyna. Dyktatura stała się faktem. Dyktatura W roku 1924, w związku z kryzysem politycznym związanym z zamordowaniem przez agenta tajnej policji Amerigo Duminiego antyfaszystowskiego działacza socjalistycznego Giacomo Matteottiego, Mussolini wprowadził we Włoszech dyktaturę. 1943 Zdjęcie przedstawia dojrzałego, tęgiego mężczyznę stojącego na mównicy przed tłumem ludzi. Mężczyzna przemawia. Ubrany jest w wojskowy mundur. „tak, moja droga pani, moja gwiazda zgasła. Czekam na ostatni akt tragedii i – porzucony przez wszystkich – nie jestem już aktorem, a jedynie widzem” – tak wyraził się Mussolini do dziennikarki Maddaleny Mollier w 1944. Upadek. Mussolini zachował swą pozycję Duce do roku 1943, kiedy to w związku z klęskami wojennymi i rosnącym niezadowoleniem społecznym, Wielka Rada Faszystowska pozbawiła go władzy i uwięziła w okolicach Abruzzo. Odbity przez oddział komandosów niemieckich stanął na czele marionetkowego państwa – Włoskiej Republiki Socjalnej (Republika Salo). Wycofywanie się wojsk niemieckich z Włoch w roku 1945 przyniosło ostateczny upadek Republiki Salo i Benito Mussoliniego. 28.4.1945 Zdjęcie przedstawia pięciu mężczyzn, którzy są powieszeni do góry nogami. Wokół jest zgromadzony tłum ludzi. Winston Chrchill tak zareagował na wiadomość o śmierci Duce: „Ha! Nie żyje ta krwawa besita!”. Stacja benzynowa na Piazzale Loreto 28 kwietnia do Mezzegry przybył pułkownik Walter Audisio. Audisio, przywódca komunistycznych partyzantów, miał zostać upoważniony przez Komitet Wyzwolenia Narodowego do egzekucji Mussoliniego. Wywiózł Mussoliniego i Klarę Petacci do miejscowości Giulino di Mezzegra. Zanim zostali rozstrzelani powiedział: „Z polecenia kwatery głównej Korpusu Ochotników na rzecz Wolności mam za zadanie zwrócić sprawiedliwość ludowi Włoch”. Ciała 29 kwietnia furgonetką przewieziono do Mediolanu, gdzie zostały powieszone głowami w dół na stacji benzynowej na Piazzale Loreto.