Przeczytaj/posłuchaj
Leggi il testo e scopri di quale importante evento parlano Loredana e Sergio, poi rispondi alle domande.
Przeczytaj tekst i odkryj, o jakim ważnym wydarzeniu rozmawiają Loredana i Sergio. Później odpowiedz na pytania.
Il cinemaLoredana: Hai guardato la televisione ieri sera?
Sergio: No, non l’ho guardata, perché?
Loredana: Ieri c’è stata l’inaugurazionel’inaugurazione della Mostra del CinemaMostra del Cinema. Lo sai?
Sergio: Ma dove? A Venezia?
Loredana: Eh sì.
Sergio: L’ho dimenticato. Cosa è successosuccesso di interessante?
Loredana: È stato fantastico. Il mio registaregista preferito, Roberto Benigni, ha ricevutoricevuto il Leone d'OroLeone d'Oro alla carriera. Hai visto i suoi film?
Sergio: Si, li ho visti tutti! È veramente bravissimo.
Źródło: Katarzyna Górniak, Il cinema, [na podstawie:] BIENNALE CINEMA 2022, https://www.labiennale.org/en/cinema/2022 [dostęp 20.08.2023], licencja: CC BY 3.0.
Leggi il testo e scegli la risposta giusta.
Przeczytaj tekst i wybierz właściwą odpowiedź.
Metti le parole nell’ordine giusto.
Ułóż słowa we właściwej kolejności.
Zanim przejdziemy do omówienia nowego zagadnienia gramatycznego, które pojawiło się w tym materiale, przypomnijmy sobie Pronomi Diretti, czyli zaimki dopełnienia bliższego. Dopełnienie bliższe, czyli oggetto diretto, nazywa się tak dlatego, że między nim, a czasownikiem nie pojawia się żaden przyimek. Słowo „diretto” oznacza tyle co „bezpośredni”.
Dopełnienie bliższe to część zdania, która odpowiada na pytania Chi? Che cosa?
Leggo una mail. - Leggo (che cosa?) una mail.
Invito i miei amici. - Invito (chi?) i miei amici.
Non bevo mai il caffè. - Non bevo mai (che cosa?) il caffè.
pronomi diretti | |
|---|---|
io - ja | mi |
tu - ty | ti |
lui - on | lo/ l' |
lei - ona | la/ l' |
Lei - Pan/ Pani | La |
noi - my | ci |
voi - wy | vi |
loro - oni | li |
loro - one | le |
Znając pronomi diretti, możemy powiedzieć w skrócie:
Incontro le mie amiche. - Le incontro.
Leggo una mail. - La leggo.
Więcej informacji na temat użycia zaimków dopełnienia bliższego znajdziesz w materiale Che cosa compri?Che cosa compri?
Czas passato prossimo z pronomi diretti
Dobrze znasz zasadę tworzenia czasu passato prossimo i wiesz, że w przypadku czasownika posiłkowego avere końcówka participio passato, niezależnie od liczby i rodzaju podmiotu, nie zmienia się.
np.:
Anna ha comprato una casa nuova. - Anna kupiła nowy dom.
Avete comprato una casa nuova? - Kupiliście nowy dom?
Są jednak przypadki, kiedy participio passato towarzyszące czasownikowi posiłkowemu avere zmienia się.
Taka sytuacja ma miejsce wtedy, gdy pronomi diretti (zaimki dopełnienia bliższego) 3‑ciej osoby liczby pojedynczej i 3‑ciej osoby liczby mnogiej znajdują się przed czasownikiem w czasie passato prossimo.
Przyjrzyj się przykładowi:
Hai guardato la televisione ieri? - Oglądałeś/oglądałaś wczoraj telewizję?
Sì, l’ho guardata. - Tak, oglądałem/oglądałam ją.
No, non l’ho guardata. - Nie, nie oglądałem/oglądałam jej.
(la televisione - zaimek: la (= l’) - l’ho guardata)
Uwaga
Zaimki lo i la przed samogłoskami oraz przed „h” ulegają elizji, czyli skracamy je do l’.
Widzisz zatem, że kiedy zastosujemy zaimek dopełnienia bliższego w zdaniu z czasem złożonym takim jak np. passato prossimo, musimy uzgodnić końcówkę participio passato z liczbą i rodzajem tego zaimka.
np.:
Vedo Pietro. - Lo vedo. - L’ho visto. (= Lo ho visto.)
Widzę Piotra. - Widzę go. - Widziałem/widziałam go.
Vedo Marta. - La vedo. - L’ho vista. (= La ho vista.)
Widzę Martę. - Widzę ją. - Widziałem/widziałam ją.
Vedo Marta e Anna. - Le vedo. - Le ho viste.
Widzę Martę i Annę. - Widzę je. - Widziałem/widziałam je.
Vedo Pietro e Dario. - Li vedo. - Li ho visti.
Widzę Piotra i Daria. - Widzę ich. - Widziałem/widziałam ich.
Spójrz jeszcze na inne przykłady:
Hai preparato la cena? - Przygotowałeś/przygotowałaś kolację?
No, non l’ho ancora preparata. - Nie, jeszcze jej nie przygotowałem/przygotowałam.
Dove hai messo i libri? - Gdzie położyłeś/położyłaś książki?
Li ho messi sul tavolo. - Położyłem/położyłam je na stole.
Dove sono gli spaghetti? - Gdzie są spaghetti?
Li ho mangiati tutti. - Zjadłem/zjadłam je wszystkie.
Buon giorno, vorrei un chilo di mele. - Dzień dobry, poproszę kilogram jabłek.
Mi dispiace ma le ho vendute tutte. - Przykro mi, ale je wszystkie sprzedałem/sprzedałam.
Informacja dodatkowa:
Możemy uzgodnić także końcówki w 1 i 2 osobie liczby pojedynczej (mi, ti) oraz w 1 i 2 osobie liczby mnogiej (ci, vi), ale nie jest to obowiązkowe.
np. Rosa pyta kolegę/koleżankę:
Mi hai visto ieri ? - Widziałeś/widziałaś mnie wczoraj?
Odpowiedź może brzmieć:
Ti ho visto ieri. lub - Ti ho vista ieri. - Widziałem/widziałam cię wczoraj.
Rosa i Monica pytają znajomego:
Ci hai visto ieri? - Widziałeś nas wczoraj?
Odpowiedź może brzmieć:
Si, vi ho visto ieri. lub - Si, vi ho viste ieri. - Tak, widziałem was wczoraj.
Dizionario
f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga
zapominać
inauguracja
wystawa
reżyser
otrzymywać
wydarzać się
