bg‑azure

Fai riferimento alla registrazione e al testo. Osserva le attività legate al primo soccorso.

Zapoznaj się z nagraniem i z tekstem. Zwróć uwagę na czynności związane z pierwszą pomocą.

RKX2FOsh28wNO
Il primo soccorso
Pierwsza pomoc
Źródło: grafika: Pixabay.com, licencja: CC BY 3.0.
opracowanie: Adriana Grzelak-Krzymianowska, Marta Sterna Il primo soccorso

C’è una personala persona (f)persona che sembrasembraresembra addormentataaddormentatoaddormentata (...)

E non puòpoterepuò (...)

non può risvegliarsirisvegliarsirisvegliarsi

né… né quando la chiamichiamarechiami né quando la muovimuoveremuovi (...)

E non può (...)

non può risvegliarsi

BisognabisognaBisogna chiamare l’uno, uno, due (...) Per far venirefar venirefar venire l’ambulanzal’ambulanza (f)l’ambulanza

daredaredare la soluzionela soluzione (f)la soluzione

Per vederevederevedere sesese respirarespirarerespira alzoalzarealzo il suo mentoil mento (m)mento

Per vedere se respira avvicinoavvicinareavvicino la mia guanciala guanciaguancia

Per sentiresentiresentire (...)

Se esceuscireesce arial’aria (f)aria dal suo nasoil naso (m)naso

Se si muove il pettoil petto (m)il petto è perché respirarespirarerespira (...)

Lo girogiraregiro di latodi latodi lato

Per evitareevitareevitare

Che si possa soffocareChe si possa soffocareChe si possa soffocare

E se non respira

È perché è in arresto cardiacol’arresto (m) cardiacoarresto cardiaco (...)

Bisogna iniziareiniziareiniziare

rianimarerianimarerianimare

CominciacominciareCominciamassaggiaremassaggiaremassaggiare (...)

1 Źródło: opracowanie: Adriana Grzelak-Krzymianowska, Marta Sterna, Il primo soccorso, [na podstawie:] https://static1.squarespace.com/static/5bc1026f840b16cb988922cd/t/5cb114d38165f533a5b76bdb/1555109078238/BLS4KIDS+-+Il+Primo+Soccorso+cantato+ai+Bambini.pdf [dostęp 28.12.2022], licencja: CC BY 3.0.
R11znjwf3x9El
Nagranie przedstawia opis udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej.
Esercizio 1

Indica se le frasi sono vere o false.

Zaznacz, czy zdania są prawdziwe czy fałszywe.

R6RnSkz8msmKm
Łączenie par. . Quando la persona non si risveglia quando la chiami o la muovi, non bisogna chiamare l’ambulanza.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Per capire se una persona respira bisogna controllare se esce l’aria dal suo naso.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Se il petto si muove, vuol dire che la persona non respira.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Quando la persona respira bisogna iniziare a massaggiare.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz. Quando la persona è in arresto cardiaco bisogna cominciare a rianimare.. Możliwe odpowiedzi: Vero
Prawda, Falso
Fałsz
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Kiedy nas coś boli, oprócz wyrażenia avere mal di, możemy użyć zwrotów:

mi fa male –  w połączeniu z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej, na przykład wtedy, gdy chcemy powiedzieć, że boli nas jedna część ciała, np.

Mi fa male il ginocchio. Boli mnie kolano.

RFTIPZn7DZ7MY
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

mi fanno malew połączeniu z rzeczownikiem w liczbie mnogiej, na przykład wtedy, gdy chcemy powiedzieć, że boli nas więcej niż jedna część ciała, np.

Mi fanno male i denti. Bolą mnie zęby.

R1UgheE23tkmC
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

Gdy chcemy powiedzieć, że wykonanie jakiejś czynności sprawia nam trudność lub jest męczące, możemy skorzystać ze zwrotu: fare fatica a fare qualcosa, np.

Mia nonna fa fatica a camminare. Moja babcia chodzi z trudem.

R10awmCuE0KRe
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

Fai fatica a studiare? Czy uczenie się sprawia ci trudność?

R1LV1fCVs90tt
Nagranie przedstawia pytanie w języku włoskim.

Kiedy chcemy powiedzieć, że potrzeba lub należy coś zrobić, używamy czasownika bisognare w trzeciej osobie liczby pojedynczej, czyli bisogna z bezokolicznikiem, np.:

Bisogna lavare le mani spesso. Trzeba często myć ręce.

RHZ0fqaNgQyTz
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

Bisogna spazzolare i denti almeno due volte al giorno. Trzeba szczotkować zęby przynajmniej dwa razy dziennie.

R3x8wSprU1N4T
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

W tym e‑materiale pojawi się też nowy czasownik nieregularnydire (mówić). Zapamiętaj jego odmianę:

R1NBwL6h4dLQ9
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY 3.0.

persona

singolare

persona

plurale

io

dico

noi

diciamo

tu

dici

noi

dite

lui, lei, Lei

dice

loro, Loro

dicono

Czasownika dire bardzo często używamy w połączeniu z che, w znaczeniu mówić, że.

Spójrz na poniższe przykłady, ukazujące użycie czasownika dire:

Che cosa dici, Marco? Co mówisz, Marku?

Rz8nAwiQT2NlR
Nagranie przedstawia pytanie w języku włoskim.

Marco dice che è stanco. Marek mówi, że jest zmęczony.

Rc1pNghrKrJQP
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

L’insegnante dice che bisogna studiare molto. Nauczycielka mówi, że trzeba się dużo uczyć.

Rxf8rum1DLmyh
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.

I genitori dicono che bisogna sempre dire la verità. - Rodzice mówią, że trzeba zawsze mówić prawdę.

R1TcyT3aCLBSz
Nagranie przedstawia zdanie w języku włoskim.
R1eqO6d572Nwe
Tytuł:. Notatki: (Uzupełnij). Data:.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski

addormentato
addormentato
R13OiEexgypLK1
Nagranie dźwiękowe

uśpiony

RfQRP8vTxPcu51
Nagranie dźwiękowe
alzare
alzare
Rx5tKndK27GuB1
Nagranie dźwiękowe

podnosić

R1av7dQw2hlcB1
Nagranie dźwiękowe
l’ambulanza (f)
l’ambulanza (f)
R13oQszV1X4dB1
Nagranie dźwiękowe

ambulans

RsGDapmHj5uSA1
Nagranie dźwiękowe
l’aria (f)
l’aria (f)
RkJp72g1OIkFY1
Nagranie dźwiękowe

powietrze

R11b4Aqq1yMXa1
Nagranie dźwiękowe
l’arresto (m) cardiaco
l’arresto (m) cardiaco
RECOvdvklgAnL1
Nagranie dźwiękowe

zatrzymanie akcji serca

RNy2VRQoBh8tk1
Nagranie dźwiękowe
avvicinare
avvicinare
RQkV8R8W47AGa1
Nagranie dźwiękowe

zbliżać, przybliżać

RBoz9dBJJ3KCi1
Nagranie dźwiękowe
bisogna
bisogna
R1ZMr0B6o1fhW1
Nagranie dźwiękowe

trzeba, należy

R16a7ON2N9XEQ1
Nagranie dźwiękowe
chiamare
chiamare
R18kedJsOMsNL1
Nagranie dźwiękowe

wołać, dzwonić

RNSWA4wWLS1hL1
Nagranie dźwiękowe
cominciare
cominciare
RZdOY4Pu8yLS01
Nagranie dźwiękowe

zaczynać

RMdJxfsLMi4xy1
Nagranie dźwiękowe
dare
dare
RtffbNM6XE68D1
Nagranie dźwiękowe

dawać

R8LAzepUtkmNG1
Nagranie dźwiękowe
evitare
evitare
RnxTNaC7wqtzN1
Nagranie dźwiękowe

unikać

RM7XCeFYHltJe1
Nagranie dźwiękowe
far venire
far venire
RwRPMPZC0ewUP1
Nagranie dźwiękowe

przywoływać

RoJE0MwgY8jeq1
Nagranie dźwiękowe
girare
girare
R1Td4SBwEHA5b1
Nagranie dźwiękowe

kręcić, przekręcać

RKS2OwU9aLueo1
Nagranie dźwiękowe
la guancia
la guancia
R10Gf7snu8Kfz1
Nagranie dźwiękowe

policzek

R5QpV4kNXZkWt1
Nagranie dźwiękowe
iniziare
iniziare
R10Y2H08KdxLW1
Nagranie dźwiękowe

zaczynać

R1M3yoEDeYKmT1
Nagranie dźwiękowe
massaggiare
massaggiare
Rw0pL6PYuLytI1
Nagranie dźwiękowe

masować

RcrZkH8kUhibq1
Nagranie dźwiękowe
il mento (m)
il mento (m)
Rhfv2M1EQ092b1
Nagranie dźwiękowe

podbródek

RJWUq8Ng8z7Nt1
Nagranie dźwiękowe
muovere
muovere
RkLDnBCgSA8NT1
Nagranie dźwiękowe

ruszać, poruszać

Rw3A213SfcHN91
Nagranie dźwiękowe
il naso (m)
il naso (m)
R1FujKjr5Uqgx1
Nagranie dźwiękowe

nos

RMbpVfYhwT27C1
Nagranie dźwiękowe
né… né
né… né
R15vc1T3E9GTy1
Nagranie dźwiękowe

ani… ani

R5lPDTpoB9Enz1
Nagranie dźwiękowe
la persona (f)
la persona (f)
R1DgMpofoHkGt1
Nagranie dźwiękowe

osoba

R1MDeMhL3FYSe1
Nagranie dźwiękowe
il petto (m)
il petto (m)
Rf2nOWpD9S1Wd1
Nagranie dźwiękowe

klatka piersiowa

RrbvobCLDrLwl1
Nagranie dźwiękowe
potere
potere
R10hnb1JDd1cG1
Nagranie dźwiękowe

móc

R1bd7oKph82C31
Nagranie dźwiękowe
il primo soccorso (m)
il primo soccorso (m)
RwPuGjeo6FUSF1
Nagranie dźwiękowe

pierwsza pomoc

RrFt4pmhsblvp1
Nagranie dźwiękowe
respirare
respirare
R15V4EKgLvS081
Nagranie dźwiękowe

oddychać

RduRkL5E1Mq3j1
Nagranie dźwiękowe
rianimare
rianimare
R1XHQZaJvNnSI1
Nagranie dźwiękowe

reanimować

R17GW0ZLbOyXv1
Nagranie dźwiękowe
risvegliarsi
risvegliarsi
R1HpTYVMU1vA01
Nagranie dźwiękowe

obudzić się

R9WalYk7fOmXW1
Nagranie dźwiękowe
se
se
R11VeBdOd6Gqz1
Nagranie dźwiękowe

jeśli, czy

RmBI8kiIDYCe61
Nagranie dźwiękowe
sembrare
sembrare
RcCX3svs40Kl71
Nagranie dźwiękowe

wydawać się

RocbaTqm1DRyd1
Nagranie dźwiękowe
sentire
sentire
ReJQVVfHPy4UD1
Nagranie dźwiękowe

słyszeć, czuć

R1SyO8xWnKlDa1
Nagranie dźwiękowe
la soluzione (f)
la soluzione (f)
R173LcXr5sZWh1
Nagranie dźwiękowe

rozwiązanie

R1cELzvj2SQcP1
Nagranie dźwiękowe
uscire
uscire
R1a8f75YQYs3y1
Nagranie dźwiękowe

wychodzić

R1DI46gD800mN1
Nagranie dźwiękowe
vedere
vedere
R1EMJNNNrH7HN1
Nagranie dźwiękowe

widzieć, zobaczyć

RedNMzxsmR52A1
Nagranie dźwiękowe
far venire
di lato
Che si possa soffocare