bg‑azure

Con chi ti piace passare il tempo libero? Leggi il dialogo di sotto e scopri con chi Luisa ama trascorrere il suo tempo e perché.

Z kim lubisz spędzać wolny czas? Przeczytaj poniższy dialog i odkryj z kim Luisa uwielbia spędzać wolny czas i dlaczego.

R1Ns04wcjc6Fx
L'orologio
Zegar
Źródło: Krivec Ales, dostępny w internecie: Pexels.com, licencja: CC BY 3.0.
Katarzyna Górniak Alla fermata dell’autobus

Simona: Ciao Luisa, che faifarefai qui? Dove vai?

Luisa: Ciao, ho già finito con gli esamil’esame (m)esami e sono in vacanza. Vado a trovareandare a trovareVado a trovare i nonni. Loro vivono in campagnala campagna (f)campagna e hanno un grande ortol’orto (m)orto e un vignetoil vigneto (m)vigneto.

Simona: Vedo che sei molto felice per questa visitala visita (f)visita.

Luisa: È vero! L’estatel’estate (f)estate scorsascorsoscorsa ho passatopassarepassato un meseil mese (m)mese a casa loro.

Simona: Sei fortunata! Allora, che cosa hai fattofarehai fatto in campagna?

Luisa: Ho aiutato mio nonno e mia nonna nella fattoriala fattoria (f)fattoria. Mi hanno raccontatoraccontareraccontato tante storiela storia (f)storie interessanti.

1 Źródło: Katarzyna Górniak, Alla fermata dell’autobus, [na podstawie:] Edizioni L'informatore Agrario, http://www.ediagroup.it/ita/riviste/vitincam/index.asp [dostęp 5.06.2023], licencja: CC BY 3.0.
2
Esercizio 1

Leggi di nuovo il testo e scegli la risposta giusta.

Przeczytaj tekst jeszcze raz i wybierz właściwą odpowiedź.

RFWmfT8e6fMJE
1. Dove va Luisa? Możliwe odpowiedzi: 1. Dai genitori., 2. Dai nonni., 3. Dagli amici.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1IX5PhVOff1e
2. Dove vivono i suoi nonni? Możliwe odpowiedzi: 1. In campagna., 2. In città., 3. In montagna.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1G7x6e1TtwIE
3. Che cosa hanno i nonni? Możliwe odpowiedzi: 1. Un uliveto., 2. Un bosco., 3. Un vigneto.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1bt60V21rnp4
4. Dove lavorano i nonni? Możliwe odpowiedzi: 1. In pasticceria., 2. In fattoria., 3. In fabbrica.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Esercizio 2

Abbina le parti di frase per formare le espressioni corrette.

Połącz obie części zdania, tak aby utworzyć poprawne wyrażenia.

R1ClnJOGkcm3d
Abbiamo un sacco Możliwe odpowiedzi: 1. l’esame per andare in vacanza., 2. le storie sulla sua vita., 3. a trovare un mio amico., 4. di cose da fare. Voglio andare Możliwe odpowiedzi: 1. l’esame per andare in vacanza., 2. le storie sulla sua vita., 3. a trovare un mio amico., 4. di cose da fare. Anna deve dare Możliwe odpowiedzi: 1. l’esame per andare in vacanza., 2. le storie sulla sua vita., 3. a trovare un mio amico., 4. di cose da fare. Al nonno piace raccontare Możliwe odpowiedzi: 1. l’esame per andare in vacanza., 2. le storie sulla sua vita., 3. a trovare un mio amico., 4. di cose da fare.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
2
Esercizio 3

Metti nell’ordine giusto gli elementi della frase.

Ułóż poprawne zdanie z podanych wyrazów.

R10MNvy0RQ26u
1. raccontato, 2. Mi, 3. hanno, 4. tante, 5. storie, 6. interessanti. 1. raccontato, 2. Mi, 3. hanno, 4. tante, 5. storie, 6. interessanti. 1. raccontato, 2. Mi, 3. hanno, 4. tante, 5. storie, 6. interessanti. 1. raccontato, 2. Mi, 3. hanno, 4. tante, 5. storie, 6. interessanti. 1. raccontato, 2. Mi, 3. hanno, 4. tante, 5. storie, 6. interessanti. 1. raccontato, 2. Mi, 3. hanno, 4. tante, 5. storie, 6. interessanti.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Wvy7zx9HN7t
1. nonni., 2. a, 3. i, 4. Vado, 5. trovare, 6. miei 1. nonni., 2. a, 3. i, 4. Vado, 5. trovare, 6. miei 1. nonni., 2. a, 3. i, 4. Vado, 5. trovare, 6. miei 1. nonni., 2. a, 3. i, 4. Vado, 5. trovare, 6. miei 1. nonni., 2. a, 3. i, 4. Vado, 5. trovare, 6. miei 1. nonni., 2. a, 3. i, 4. Vado, 5. trovare, 6. miei
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ri1hlOpVoOHr7
1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con 1. hai, 2. fatto, 3. in, 4. Cosa, 5. nonni, 6. i, 7. campagna?, 8. con
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

W dzisiejszym e‑materiale spotkałeś/spotkałaś się z nowym zagadnieniem gramatycznym, czyli czasem przeszłym złożonym. Ten czas w języku włoskim nosi nazwę passato prossimo.

Passato prossimo wyraża czynność zakończoną, która miała miejsce w bliższej lub dalszej przeszłości.

np.: Ho comprato un libro. - Kupiłem/am książkę.

Jak utworzyć czas przeszły passato prossimo?

Ten czas zawsze składa się z dwóch elementów:

  • Pierwszy element to czasownik posiłkowy avere lub essere, odmieniony w odpowiedniej osobie.

  • Drugi to participio passato, czyli imiesłów czasu przeszłego czasownika nadającego znaczenie. W przypadku czasowników regularnych, participio passato tworzy się według prostej reguły:

RBKj6M1cSnl0m
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

mangiare - mangiato

ricevere - ricevuto

partire - partito

Dzisiaj zajmiemy się czasownikami regularnymi, dla których czasownikiem posiłkowym jest avere.

Przeanalizujmy zdania:

RasT3TxIk0AF9
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Ieri ho mangiato una pizza. - Wczoraj zjadłem/zjadłam pizzę.

Ieri hai mangiato una pizza. - Wczoraj zjadłeś/zjadłaś pizzę.

Ieri ha mangiato una pizza. - Wczoraj zjadł/zjadła pizzę.

Ieri abbiamo mangiato una pizza. - Wczoraj zjedliśmy/zjadłyśmy pizzę.

Ieri avete mangiato una pizza. - Wczoraj zjedliście/zjadłyście pizzę.

Ieri hanno mangiato una pizza. - Wczoraj zjedli/zjadły pizzę.

A także:

Ho comprato un libro. - Kupiłem/am książkę.

Hai mandato una lettera. - Wysłałeś/aś list.

Używając passato prossimo, często odnosimy się do konkretnego momentu w przeszłości lub wyznaczamy granice czasowe, w których dane wydarzenie miało miejsce.

Przyjrzyj się niektórym wyrażeniom, które ułatwią ci używanie tego czasu:

Nel 1992 - W 1992 roku.

Dal 2001 al 2006 - Od 2001 do 2006 roku.

Il 1 giugno 1976 - 1 czerwca 1976 roku.

Nel febbraio 2000 - W lutym 2000 roku.

Fino al 1996 - Aż do 1996 roku.

L'anno scorso - W zeszłym roku.

Il mese scorso - W zeszłym miesiącu.

La settimana scorsa - W zeszłym tygodniu.

La domenica scorsa - W zeszłą niedzielę.

Ho già finito con gli esami. - Skończyłam/Skończyłem już z egzaminami. – Czy zwróciłeś uwagę na to zdanie, które pojawiło się w dzisiejszym materiale? Słowo già, które tutaj oznacza „już”, w języku włoskim bardzo często znajduje się pomiędzy czasownikiem posiłkowym a participio passato.

Radf0mfDHiFqo
Appunti:  (Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga

andare a trovare
andare a trovare
R1Sm3iaXVmyZ61
Nagranie dźwiękowe

odwiedzić, pójść w odwiedziny

R1EjbeHHovzZD1
Nagranie dźwiękowe
la campagna (f)
la campagna (f)
R1Fh6RGl5L22j1
Nagranie dźwiękowe

wieś

Rnw7G1PMBd9fl1
Nagranie dźwiękowe
l’esame (m)
l’esame (m)
Rcy2pyubHujdJ1
Nagranie dźwiękowe

egzamin

R6GL1XZG5K8FD1
Nagranie dźwiękowe
l’estate (f)
l’estate (f)
R1DK8gw6t4Uxl1
Nagranie dźwiękowe

lato

RURhEH0S440KM1
Nagranie dźwiękowe
fare
fare
R1OG6EhcfblVf1
Nagranie dźwiękowe

robić

Rv8AZDIF8xWCz1
Nagranie dźwiękowe
la fattoria (f)
la fattoria (f)
R1E5c6CCGwaIi1
Nagranie dźwiękowe

gospodarstwo rolne

RuDQzwVd9ydmT1
Nagranie dźwiękowe
il mese (m)
il mese (m)
RO6VkRgH3R1v71
Nagranie dźwiękowe

miesiąc

RDnoIuCugcefb1
Nagranie dźwiękowe
l’orto (m)
l’orto (m)
R9qgj9aSMchcf1
Nagranie dźwiękowe

ogród warzywny

RpTxwl0RjLWwV1
Nagranie dźwiękowe
passare
passare
R1YgvnSnVjXxa1
Nagranie dźwiękowe

spędzać

R1blNzeDDeUZm1
Nagranie dźwiękowe
raccontare
raccontare
R1BvIQCBlb3N01
Nagranie dźwiękowe

opowiadać

Rk1ygdXCoCp3J1
Nagranie dźwiękowe
il sacco (m) di cose
il sacco (m) di cose
RWMt3ZhVL75Ss1
Nagranie dźwiękowe

wiele rzeczy

R1SsIiA0bdyKI1
Nagranie dźwiękowe
scorso
scorso
RaBi64Y6AeZxP1
Nagranie dźwiękowe

ubiegły, zeszły

R1CH1KyRH2HT71
Nagranie dźwiękowe
la storia (f)
la storia (f)
R19xYCuJRt5g21
Nagranie dźwiękowe

historia

RwFaXgUe9WKZt1
Nagranie dźwiękowe
il vigneto (m)
il vigneto (m)
RDjffXqQEnoBn1
Nagranie dźwiękowe

winnica

RxNLdpEGS6rhY1
Nagranie dźwiękowe
la visita (f)
la visita (f)
RV2MjVvRzjLkS1
Nagranie dźwiękowe

wizyta

R1Ci052Od9mrj1
Nagranie dźwiękowe