bg‑azure

Laura, Fabiola e Gianni frequentano il liceo scientifico di Torino. Tra poche settimane sosterranno l'esame di maturità. Analizza la conversazione che si svolge nel corridoio della scuola e scopri quali sono i loro piani futuri.

Laura, FabiolaGianni uczęszczają do liceum o profilu przyrodniczym w Turynie. Za parę tygodni podchodzą do egzaminu maturalnego. Przeanalizuj rozmowę odbywającą się na szkolnym korytarzu i dowiedz się, jakie są ich dalsze życiowe plany.

Katarzyna Górniak Prima dell'esame di maturità

Gianni: Ciao Fabiola, cosa stai leggendo? Oh no, di nuovo la chimica organicaorganicoorganica!

Fabiola: EsattoesattoEsatto, ho ancora tanto da ripetere. Mi piacerebbe passare benissimo l’esame di maturità in chimica per andare alla facoltàla facoltà (f)facoltà dei miei sogni.

Gianni: Mi ricordi cosa hai scelto?

Fabiola: Vorrei studiare Ingegneria ChimicaIngegneria ChimicaIngegneria Chimica al Politecnicoil politecnico (m)Politecnico di Milano.

Gianni: Quindi, ti vuoi trasferire fuori dalla nostra città?

Fabiola: Sì, vorrei diventare indipendenteindipendenteindipendente e vivere un po' più lontano da casa.

Gianni: E tu Laura, hai sempre in programma di studiare Disegno?

Laura: Sai che l'ho deciso molto tempo fa. Vado ad Architettura. TuttaviatuttaviaTuttavia, ho deciso di rimanererimanererimanere a Torino. Il Politecnico di Torino è una scuola classificata in alto rispetto alle varie università tecniche. Inoltre, sono trattenutatratteneretrattenuta qui per motivi personali. E tu Gianni? Cosa hai intenzione di studiare? Non hai parlato di Ingegneria Informatica ultimamenteultimamenteultimamente?

Gianni: No, non sei aggiornataessere aggiornatosei aggiornata. Non riesco a immaginareimmaginareimmaginare di passare quasi tutta la mia vita davanti a un computer. Appena avrò superatosuperaresuperato l'esame di maturità, partirò, come Fabiola, per Milano. Ho scelto Ingegneria dell'AutomazioneIngegneria dell'AutomazioneIngegneria dell'Automazione. Questi sono gli studi per me. RichiedonorichiedereRichiedono una vastavastovasta conoscenzala conoscenza (f)conoscenzacreativitàla creatività (f)creatività.

Laura: DavverodavveroDavvero? Oh Gianni, sei impossibileimpossibileimpossibile, ma devo ammetterloammettereammetterlo, molto ambizioso. Non ricordo nemmeno quante volte hai cambiato idea. Non mi stupiròstupirestupirò se, due giorni prima del reclutamentoil reclutamento (m)reclutamento, inventerai un nuovo corso di studiil corso (m) di studicorso di studi.

1 Źródło: Katarzyna Górniak, Prima dell'esame di maturità, dostępny w internecie: https://learnamo.com/appena-significato-italiano/ [dostęp 13.03.2023], https://www.treccani.it/enciclopedia/raddoppiamento-sintattico_%28La-grammatica-italiana%29/ [dostęp 13.03.2023], licencja: CC BY 3.0.
1
Esercizio 1

Rileggi il testo e scegli se le seguenti frasi sono vere o false.

Przeczytaj ponownie tekst i zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe.

RD53KuRARtx9S
Łączenie par. . La chimica è il campo di studio dei sogni di Fabiola.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Laura vuole essere indipendente e si trasferisce fuori città.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Il Politecnico di Torino è una delle scuole meno valutate tra le università tecniche.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Gianni non vuole fare l’informatico perché non gli piace passare troppo tempo davanti allo schermo di un computer.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
2
Esercizio 2

Sulla base del dialogo, abbina le espressioni alle persone giuste.

Na podstawie dialogu dopasuj wyrażenia do odpowiednich osób.

R1ZLV2AwjEwLo
Fabiola Możliwe odpowiedzi: 1. continuo cambiamento di idee, 2. disegno, 3. scuola altamente classificata, 4. trasloco lontano da casa, 5. indipendente, 6. resterà nella sua città, 7. automazione, 8. creatività, 9. chimica Laura Możliwe odpowiedzi: 1. continuo cambiamento di idee, 2. disegno, 3. scuola altamente classificata, 4. trasloco lontano da casa, 5. indipendente, 6. resterà nella sua città, 7. automazione, 8. creatività, 9. chimica Gianni Możliwe odpowiedzi: 1. continuo cambiamento di idee, 2. disegno, 3. scuola altamente classificata, 4. trasloco lontano da casa, 5. indipendente, 6. resterà nella sua città, 7. automazione, 8. creatività, 9. chimica
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.
3
Esercizio 3

Cosa Laura pensa di Gianni e della sua scelta degi studi?

Jakie Laura ma zdanie o Giannim i o jego wyborze studiów?

R1QwzqW3RGZsw
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Appena

W dialogu mogłeś/mogłaś zauważyć zdanie, w którym pojawiło się słowo „appena”:

Appena avrò superato l'esame di maturità, partirò.” - Jak tylko zdam egzamin maturalny, wyjadę.

Zapoznaj się z różnymi znaczeniami tego słowa:

  1. Pierwsze znaczenie słowa appena dotyczy czasu przeszłego i tłumaczymy go jako: właśnie, dopiero co, przed chwilą. W tym znaczeniu jest zazwyczaj używane z czasownikami złożonymi i umieszczane jest między czasownikiem posiłkowym a participio passato.

Ho appena bevuto una tazza di caffè. - Właśnie wypiłem filiżankę kawy.

Ho appena sentito una cosa incredibile. - Usłyszałem przed chwilą coś niewiarygodnego.

  • Czasami w takim znaczeniu po słowie APPENA występuje tylko participio passato (bez czasownika posiłkowego).

Ieri ho comprato una torta appena fatta. - Wczoraj kupiłam dopiero co upieczone ciasto.

Questa è una foto di mia sorella appena nata. - To jest zdjęcie mojej dopiero co urodzonej siostry.

  1. Drugie znaczenie appena dotyczy czasu przyszłego i wskazuje na moment wykonania czynności. Tłumaczymy go: jak tylko, gdy tylko, kiedy. W takich przypadkach zazwyczaj występuje z czasownikami złożonymi i jest wówczas umieszczany przed czasownikiem posiłkowym i participio passato:

Appena sarò tornato dall'Italia, ti telefonerò. - Jak tylko wrócę z Włoch, zadzwonię do ciebie.

Appena saranno arrivati i nonni, inizieremo a mangiare. - Jak tylko przybędą dziadkowie, zaczniemy jeść.

  • Czasami występuje po nim czasownik w czasie teraźniejszym, ale odnoszący się do przyszłości.

Appena finisco di leggere questo libro, vado in centro. - Jak tylko skończę czytać tę książkę, pojadę do centrum.

  1. Czasami appena przybiera znaczenie: „tylko”.

Dopo che avrò comprato queste mele, mi saranno rimasti appena pochi spiccioli. - Jak kupię te jabłka, zostanie mi tylko kilka monet.

  1. Appena może również zastąpić takie wyrażenia, jak: z trudem, mało, bardzo mało.

Stamattina c’era così tanta nebbia che riuscivo appena a guidare. - Dziś rano było tak dużo mgły, że ledwo mogłem prowadzić.

Un bambino di sei anni sa appena leggere e scrivere. - Pięcioletnie dziecko z trudem potrafi czytać i pisać.

  1. Jeśli appena stoi przed okolicznikami czasu lub miejsca, nabiera znaczenia: „tuż”, „zaraz”.

Il supermercato è appena dietro l’angolo. - Supermarket jest zaraz za rogiem.

Hanno litigato appena prima di partire. - Pokłócili się tuż przed wyjazdem.

Raddoppiamento fonosintattico

Il raddoppiamento fonosintattico (o rafforzamento) - Podwojenie fonoskładniowe (inaczej wzmocnienie) występuje, gdy początkowa spółgłoska wyrazu, w określonych warunkach, podwaja się w wymowie, a w niektórych przypadkach również w pisowni.

wymowie może wystąpić wydłużenie wymawianej głoski w następujących sytuacjach:

RrwXRDdyCbJAu
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

forma pisana

poprawna wymowa

po słowie z akcentem na ostatniej głosce:

po słowie z akcentem na ostatniej głosce:

Perché mai?
Città santa

Perché mmai?
 Città ssanta

po wyrazie jednosylabowym, zakończonym akcentem:

po wyrazie jednosylabowym, zakończonym akcentem:

È giusto
Più tardi
Là sopra

È ggiusto
 Più ttardi
 Là ssopra

po niektórych wyrazach jednosylabowych nieakcentowanych:

po niektórych wyrazach jednosylabowych nieakcentowanych:

A merenda
Vado a Roma
Sono a casa
Che fai?

mmerenda
 Vado a RRoma
 Sono a ccasa
 Che ffai?

po: sopra, qualche, come, dove

po: sopra, qualche, come, dove

qualche cosa
come te

qualche ccosa
 come tte

  • Perché mmai?

    RS2oErasogdzL
    Nagranie dźwiękowe przedstawia pytanie w języku włoskim.
  • Città ssanta

    R1XszqapOgYV1
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • È ggiusto

    R1Ou2xedFXQOL
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • Più ttardi

    RnBQNSUy4QkEP
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • ssopra

    RLtqS5TaGem6C
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • mmerenda

    R1QENEuldu81v
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • Vado a RRoma

    R2zZrgAGmiyyF
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • Sono a ccasa

    RhLjN3FVtI5kL
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • Che ffai?

    RiyaiCsmezuiM
    Nagranie dźwiękowe przedstawia pytanie w języku włoskim.
  • qualche ccosa

    RtFE3RFTunFm4
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.
  • come tte

    RaISv4IDlAV63
    Nagranie dźwiękowe przedstawia wyrażenie w języku włoskim.

W przypadku niektórych zrostów wyrazowych, wydłużenie fonoskładniowe występuje także w pisowni:

RNrkFS8ZCfvHW
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

wyrazy tworzące zrost

pisownia

sopra + tutto
così + detto
né + pure
o + dio
da + prima

soprattutto
 cosiddetto
 neppure
 oddìo
 dapprima

  • soprattutto

    R1BgneBCBiODv
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • cosiddetto

    RqxzAzbBpBiIz
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • neppure

    R1L1IO0e7eIax
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • oddìo

    RIZ2PrpZfnwvk
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • dapprima

    R1RQIPXj0JjTi
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.

Wysłuchaj poprawnej wymowy niektórych przykładów raddoppiamento, które pojawiły się w dzisiejszym dialogu. Zwróć uwagę na to, że liter pisanych podwójnie nie wymawia się tak, jak w języku polskim, czyli przez podwojenie, ale przez wydłużenie wymowy danej głoski:

  • nemmeno

    RmnYtucX9bCdb
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • trattenere

    RemHLa3dIPLoP
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • aggiornamento

    R19JizcedbfdL
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • davvero

    RCoubTS8RgWsz
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
  • ammettere

    RZGqeJiFbI5TQ
    Nagranie dźwiękowe przedstawia słowo w języku włoskim.
R1Vq4bsUK4l1f
Appunti:  (Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga

ammettere
ammettere
R4wqAYRluuGHT1
Nagranie dźwiękowe

przyznać

R1WsdSv793bon1
Nagranie dźwiękowe
il corso (m) di studi
il corso (m) di studi
R1VBvGhcLu2eG1
Nagranie dźwiękowe

kierunek studiów

R1EKVsAH85HPr1
Nagranie dźwiękowe
la conoscenza (f)
la conoscenza (f)
RWB6eQsE2aKab1
Nagranie dźwiękowe

wiedza

R1Eks7sVqtWQ11
Nagranie dźwiękowe
la creatività (f)
la creatività (f)
R1atcwufq6rCa1
Nagranie dźwiękowe

kreatywność

R1LMyzPDKmnBo1
Nagranie dźwiękowe
davvero
davvero
RcIG29qHWnRoc1
Nagranie dźwiękowe

naprawdę

RNtGuJkDib24U1
Nagranie dźwiękowe
esatto
esatto
R1UkwHWrEofoa1
Nagranie dźwiękowe

dokładnie

Rlr5aFh1mWoL71
Nagranie dźwiękowe
essere aggiornato
essere aggiornato
RsO41USFMroY31
Nagranie dźwiękowe

być na bieżąco

RQGrre0ppLTzq1
Nagranie dźwiękowe
la facoltà (f)
la facoltà (f)
RmCGETlCsLziO1
Nagranie dźwiękowe

wydział

RterBDajsy5931
Nagranie dźwiękowe
immaginare
immaginare
Raj671B0EanMu1
Nagranie dźwiękowe

wyobrażać sobie

R1QBFRnqC8qv11
Nagranie dźwiękowe
impossibile
impossibile
R1Fw0Atazy3jq1
Nagranie dźwiękowe

niemożliwy

R1PfWZJanTpNI1
Nagranie dźwiękowe
indipendente
indipendente
R1PnHW45M4gho1
Nagranie dźwiękowe

niezależny

RwpojmPXV6Hcl1
Nagranie dźwiękowe
organico
organico
R1AuMv8mn13V61
Nagranie dźwiękowe

organiczny

R16mTFNvcXAHR1
Nagranie dźwiękowe
il politecnico (m)
il politecnico (m)
R3H448x0LbAHE1
Nagranie dźwiękowe

politechnika

RenKLc0xetbST1
Nagranie dźwiękowe
il reclutamento (m)
il reclutamento (m)
RXeB8t8X4YGCm1
Nagranie dźwiękowe

rekrutacja

RiNdUUvFfACVV1
Nagranie dźwiękowe
richiedere
richiedere
RHG1up4KdWuJX1
Nagranie dźwiękowe

wymagać

R1Wns5bEJ7PGY1
Nagranie dźwiękowe
rimanere
rimanere
RzApOrU6vrB111
Nagranie dźwiękowe

zostać

RduaXUe7PPpNU1
Nagranie dźwiękowe
stupire
stupire
Rnjuk3hgOZ8wv1
Nagranie dźwiękowe

zadziwić

Rzc1R2L0B3d7n1
Nagranie dźwiękowe
superare
superare
R1db3CiBh2Lst1
Nagranie dźwiękowe

zdać

R1Ik6w0V0NdMS1
Nagranie dźwiękowe
trattenere
trattenere
R1Dy17Ex0Yi3V1
Nagranie dźwiękowe

zatrzymywać

RSwX2QhwhmMCW1
Nagranie dźwiękowe
tuttavia
tuttavia
RsS9ceW4sAmxg1
Nagranie dźwiękowe

jednakże

Rkm7mD3bUaODY1
Nagranie dźwiękowe
ultimamente
ultimamente
ROcSmrY8BS7hY1
Nagranie dźwiękowe

ostatnio

R1QHHkFil2s7Y1
Nagranie dźwiękowe
vasto
vasto
RWckhGmbh2PmO1
Nagranie dźwiękowe

szeroki

R1HENEbuHiRew1
Nagranie dźwiękowe
Ingegneria Chimica
Ingegneria dell'Automazione