Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Prawo cywilne

EKA.01. Obsługa klienta w jednostkach administracji – technik administracji 334306

bg‑azure

Przedmiot i podmiot prawa cywilnego

INFOGRAFIKA

s

Spis treści

  1. Prawo cywilnePrawo cywilne

  2. Przedmioty prawa cywilnegoPrzedmioty prawa cywilnego

  3. Rodzaje osób prawnychRodzaje osób prawnych

  4. Powiązane ćwiczeniaPowiązane ćwiczenia

1
Rd6h9cz3njkmv1
Ilustracja interaktywna o tytule ,,Prawo cywilne''.
1. Definicja prawa cywilnego - prawo cywilne jest gałęzią prawa regulującą stosunki majątkowe i niemajątkowe pomiędzy osobami fizycznymi, osobami prawnymi a także podmiotami na zasadzie równorzędności stron.
2. Zakres prawa cywilnego - na przedmiot prawa cywilnego składa się: część ogólna, prawo rzeczowe, prawo zobowiązań, prawo spadkowe, prawo rodzinne, prawo własności intelektualnej, prawo pracy, prawo rolne, prawo handlowe, prawo spółdzielcze.
a)Część ogólna - obejmuje następujące zagadnienia: zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych, ochronę dóbr osobistych (zasady), czynności prawne.
b) Prawo rzeczowe - ten dział reguluje kwestie związane z prawem własności oraz innymi prawami rzeczowymi, czyli wszelkimi prawami na rzeczach ruchomych i nieruchomościach.
c) Prawo zobowiązań - obejmuje regulacje z zakresu wymiany dóbr i świadczenia usług (stosunki o charakterze majątkowym). W części ogólnej tego działu znalazły się regulacje dotyczące treści zobowiązań i rodzajów świadczeń, jak również źródła zobowiązań, np. umowa, bezpodstawne wzbogacenie, czyn niedozwolony. Do tego należy dodać regulacje z zakresu niewykonania lub wygaśnięcia zobowiązania. W części szczególnej skodyfikowane zostały tzw. umowy nazwane, typu sprzedaż, pożyczka, najem, spedycja.
d) Prawo spadkowe - reguluje następujące zagadnienia: dziedziczenie ustawowe i testamentowe, zstępnych, wstępnych, powołanych do spadku, odrzucenia spadku.
e) Prawo rodzinne - obejmuje regulacje związane z: instytucją małżeństwa oraz jego rozwiązaniem i unieważnieniem, opieką i kuratelą.
f) Prawo własności intelektualnej - obejmuje prawo autorskie i prawo własności przemysłowej (inaczej: prawo na dobrach materialnych).
g) Prawo pracy - wyodrębniony dział prawa cywilnego regulujący kwestie związane ze stosunkiem pracy, prawami i obowiązkami pracownika oraz pracodawcy (podstawowym aktem prawnym jest kodeks pracy).
h) Prawo rolne - obejmuje zespół instytucji i szczególnych regulacji prawnych dotyczących działalności produkcyjnej w rolnictwie oraz przetwarzania i obrotu produktami rolnymi (kształtuje ustrój rolny i produkcję).
i) Prawo handlowe - to wyodrębniony dział prawa cywilnego. Podstawowym aktem normatywnym jest Kodeks handlowy, który reguluje tzw. obrót cywilnoprawny (stosunki pomiędzy przedsiębiorcami).
j) Prawo spółdzielcze - to wyodrębniony dział prawa cywilnego, nazywany częścią tzw. prawa korporacyjnego. W takim przypadku stosunki pomiędzy korporacjami a członkami korporacji kształtowane są w oparciu o zasadę równorzędności.
Ustawa o prawie spółdzielczym z 1982 r. (Dz. U. 1982 Nr 30 poz. 210 ze zm.) oraz Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. 2001 Nr 4 poz. 27 ze zm.) świadczą o wyodrębnieniu kompleksu norm związanych z prawem spółdzielczym.
3. Zasady prawa cywilnego - na zasady prawa cywilnego składają się: zasada autonomii woli, zasada ochrony osoby ludzkiej, zasada równości wszystkich obywateli, zasada ochrony dobrej wiary, zasada praw podmiotowych, zasada jednakowej ochrony każdej własności, zasada cywilnej odpowiedzialności za długi i za szkodę, zasada jedności prawa cywilnego.
a) zasada autonomii podmiotów - Każda osoba fizyczna i prawna może kształtować swoje stosunki prawne przez czynności prawne w granicach prawa.
b) zasada ochrony osoby ludzkiej - każda jednostka ma zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnej a także swobodę korzystania z dóbr osobistych.
c) zasada równości - każda osoba fizyczna jest równa wobec obowiązujących przepisów prawa.
d) zasada ochrony dobrej wiary - zapewnia ochronę osobom, które działają w dobrej wierze ale w błędnym przekonaniu do tego, od kogo nabywają rzeczy lub prawa.
e) zasada praw podmiotowych - zgodnie z tą zasadą podstawą korzystania przez obywateli z dóbr jest prawo o ustawowo zagwarantowanej treści.
f) zasada jednakowej ochrony każdej własności - oznacza, że prawo zapewnia ochronę własności każdego obywatela, bez względu na jej rodzaj, czy to prywatnej, komunalnej czy innej.
g) zasada odpowiedzialności za długi i szkody - każdy dłużnik odpowiada całym swoim majątkiem za swoje zadłużenie oraz jest on zobowiązany do naprawienia szkody, którą wyrządził.
h) zasada jedności prawa cywilnego - oznacza, że całokształt przepisów regulujących obrót profesjonalny nie tworzy oddzielnej gałęzi prawa, lecz stanowi dział prawa cywilnego.
Prawo cywilne
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu teściPowrót do spisu teści

2
RZ4fl73sXd6Te1
Ilustracja interaktywna o tytule ,,Podmioty prawa cywilnego''
1. Osoby fizyczne - osobą fizyczną jest każdy człowiek. Każda osoba fizyczna posiada zdolność prawną, czyli zdolności do bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego. Zgodnie z art. 8 Kodeksu cywilnego zdolność prawna jest nabywana przez każdego człowieka z chwilą urodzenia.
2. Osoba prawna - osoba prawna jest wyposażona przez przepisy prawa w zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej. Zgodnie z art. 33 Kodeksu cywilnego, osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.
3. Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej - oznaczają jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której przepisy szczególne przyznają zdolność prawną, a zatem zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków.
4. Zdolność prawna - zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków.
5. Zdolność do czynności prawnych - brak zdolności/ograniczona zdolność/pełna zdolność.
6. Brak zdolności - nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie. Źródło: Dz.U.2022.0.1360 t.j. - Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.
7. Ograniczona zdolność - Art. 15.kc Ograniczona zdolność do czynności prawnych; ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
8. Pełna zdolność do czynności prawnych - Art. 11 kc; pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Wyjątek to osoba, która ukończyła 13 lat i za zgodą Sądu Rodzinnego zawarła związek małżeński. Poprzez małżeństwo nabyła pełną zdolność do czynności prawnych.
Podmioty prawa cywilnego
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu teściPowrót do spisu teści

3
RJT2pmequHGaN1
Ilustracja interaktywna o tytule ,,Rodzaje osób prawnych''
1. Rodzaje osób prawnych - podmioty, które posiadają osobowość prawną można podzielić na kilka rodzajów:
1) Państwowe osoby prawne – samo państwo, występujące w prawie cywilnym jako Skarb Państwa;
– inne państwowe osoby prawne. Są to jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, które mają swój własny majątek, ale ich mienie jest w całości mieniem państwowym. Przykładem takich podmiotów są przedsiębiorstwa państwowe, osoby prawne powołane na podstawie ustaw i państwowe szkoły wyższe.
2) Samorządowe osoby prawne
– gminy (mogą też zakładać spółki kapitałowe, które posiadają osobowość prawną);
– związki międzygminne;
– powiaty (i powiatowe osoby prawne);
– województwa (i wojewódzkie osoby prawne).
3) Prywatne osoby prawne Korporacyjne osoby prawne:
– kapitałowe spółki handlowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna);
– spółdzielnie;
– stowarzyszenia;
– partie polityczne.

Fundacyjne osoby prawne:
– fundacje;
– państwowe osoby prawne.
Rodzaje osób prawnych
Źródło: Eduexpert sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu teściPowrót do spisu teści

4

Powiązane ćwiczenia

Powrót do spisu teściPowrót do spisu teści