Przewodnik dla nauczyciela

bg‑gold

Spis treści

Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów wiertacz i technik wiertnikWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów wiertacz i technik wiertnik
Wymagania techniczneWymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

Celem e‑materiału jest zapoznanie ucznia z zagadnieniem parametrów technologicznych wiercenia. Uczeń zapozna się również ze słownikiem pojęć związanych z omawianą tematyką oraz sprawdzi swoją wiedzę.

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik górnictwa otworowego.

Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji:

GIW.12. Wykonywanie prac wiertniczych wyodrębnionej w zawodach Wiertacz 811305 i Technik wiertnik 311707.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji: GIW.12. Wykonywanie prac wiertniczych i GIW.13. Organizacja i prowadzenie prac wiertniczych:

dobieranie parametrów technologicznych wiercenia,
projektowanie dolnej części zestawu wiertniczego oraz dobieranie i optymalizacja parametrów technologicznych wiercenia.

Efekty kształcenia

GIW.12.3. Dobieranie sprzętu do wykonywania prac wiertniczych

Uczeń:

7) dobiera narzędzia wiertnicze,
8) ocenia stan techniczny świdrów i koronek wiertniczych,
9) dobiera elementy zestawu przewodu wiertniczego.

GIW.12.4. Wykonywanie wierceń

Uczeń:

1) posługuje się dokumentacją geologiczno‑techniczną otworu,
2) charakteryzuje parametry technologii wiercenia,
3) sporządza dokumentację wiercenia.

GIW.13.3. Przygotowanie i prowadzenie prac wiertniczych

Uczeń:

5) posługuje się terminologią specjalistyczną dotyczącą procesu wiercenia,
6) dokonuje analizy wskaźników wiercenia.

GIW.13.5. Planowanie i realizacja procesu wiercenia

Uczeń:

1) projektuje przewód wiertniczy dla różnych warunków wiercenia,
7) charakteryzuje zasady doboru optymalnych parametrów wiercenia,
8) oblicza wymaganą gęstość płuczki wiertniczej,
12) stosuje zasady doboru technologii i narzędzi do wykonania otworów kierunkowych.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

WprowadzenieDifmERBDsWprowadzenie
Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.
Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Wizualizacja modelu w grafice 3D Przedstawienie pracy przewodu wiertniczego w trakcie wiercenia otworu,DgywnYG5RWizualizacja modelu w grafice 3D Przedstawienie pracy przewodu wiertniczego w trakcie wiercenia otworu,. Film edukacyjny Odczyty wskazań przyrządów kontrolno‑pomiarowych rejestrujących wskaźniki i parametry wierceniaD3H2MlPdaFilm edukacyjny Odczyty wskazań przyrządów kontrolno‑pomiarowych rejestrujących wskaźniki i parametry wiercenia. Atlas interaktywny Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercącychDteBFKZvKAtlas interaktywny Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercących.
Obudowa dydaktyczna
- Interaktywne materiały sprawdzająceD1E99AzkEInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.
- Słownik pojęć dla e‑materiałuDZ7rLHRvGSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.
- Przewodnik dla nauczycielaDY4z6XOWCPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
- Przewodnik dla uczącego sięDAkQ4WPoXPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
- Netografia i bibliografiaDr6he6eoNNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
- Instrukcja użytkowaniaDZwfyTbhSInstrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów wiertacz i technik wiertnik

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z parametrami technologicznymi wiercenia.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów zasobu w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Wizualizacja modelu w grafice 3D „Przedstawienie pracy przewodu wiertniczego w trakcie wiercenia otworu”

Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom na tablicy interaktywnej wizualizację elementów przewodu wiertniczego. Dzięki formatowi 3D uczniowie mają możliwość zapoznania się z podziałem narzędzi wiercących, a także innymi elementami przewodu wiertniczego.
Nauczyciel wyznacza kilka tematów związanych z elementami przewodu wiertniczego.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy i przydziela poszczególne tematy.
Grupy uczniów w oparciu o przydzielony temat mają za zadanie przygotować mapy myśli zamieszczając na niej jak największą ilość pojęć związanych z danym tematem.
Grupy prezentują swoje mapę myśli podczas zajęć omawiając co, dlaczego i w jaki sposób połączyli pojęcia zamieszczone na tej mapie.
Następnie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej opisy dotyczące elementów przewodu wiertniczego i wspólnie omawiają wymienione oraz niewymienione pojęcia związane z budową tych elementów.

Film edukacyjny „ Odczyty wskazań przyrządów kontrolno‑pomiarowych rejestrujących wskaźniki i parametry wiercenia”

Nauczyciel wyświetla uczniom na lekcji film.
Zadaniem uczniów jest oglądanie i zapamiętywanie jak największej ilości informacji.
Po zakończeniu filmu uczniowie są dzieleni na grupy. Każda z nich otrzymuje inny podtemat związany ze wskazaniami przyrządów kontrolno – pomiarowych.
Zadaniem grup uczniów jest przygotowanie i przedstawienie listy zagadnień, które należałoby omówić podczas prezentacji przydzielonego podtematu. Lista zagadnień powinna być wyczerpująca i oparta o obejrzany materiał filmowy.
Nauczyciel informuje każdą z grup o tym, co będzie oceniał podczas prezentacji zagadnień oraz odpowiada na ewentualne pytania uczniów.
Nauczyciel zachęca grupy uczniów do jak najlepszego opisania zagadnień sugerując, że podczas zajęć oceni ich wysiłki. Może to być ocena opisowa lub wpis oceny do dziennika.
Uczniowie prezentują swoje prace podczas zajęć.
Po zakończonej prezentacji nauczyciel prowadzi z uczniami otwartą dyskusję, poprzez zadawanie im pytań, która ma na celu uporządkowanie i utrwalenie wiedzy na temat wskazań przyrządów kontrolno - pomiarowych. Udziela także komentarza do nieprawidłowych wypowiedzi ucznia.
Nauczyciel może ocenić zaprezentowane prace poprzez ustne wyróżnienie grup, oceną opisową dla każdej z osób lub ocenę za aktywność na lekcji.

Atlas interaktywny „Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercących”

Nauczyciel korzysta z atlasu jako pomocy naukowej podczas prowadzenia lekcji.
Atlas elementów przewodu wiertniczego jest uzupełnieniem informacji zawartych w filmie edukacyjnym, przedstawia szczegółowy opis poszczególnych elementów przewodu wraz z ich cechami charakterystycznymi.
Uczniowie wykonują notatki na podstawie omawianych tematów.
Pod koniec lekcji nauczyciel zadaje pytania, korzystając na przykład z interaktywnych materiałów sprawdzających obecnych w tym e‑materiale, aby sprawdzić poziom przyswojonej przez uczniów wiedzy.

Interaktywne materiały sprawdzające

Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć i zachęca uczniów do wspólnego rozwiązywania zadań.
Aby zmotywować uczniów do udziału we wspólnym rozwiązywaniu zadań, nauczyciel może zaproponować ocenianie poprawnych odpowiedzi.
Nauczyciel daje szanse na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.
Uczniowie mogą korzystać z pomocy dydaktycznych.
W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań - nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.
Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.
Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela, na przykład na tablicy interaktywnej.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Wizualizacja modelu w grafice 3D „Przedstawienie pracy przewodu wiertniczego w trakcie wiercenia otworu”

Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom na tablicy interaktywnej wizualizację narzędzi wiercących, a także innych elementów przewodu wiertniczego. Omawia zawartość e‑materiału. Dzięki formatowi 3D uczniowie mają możliwość zapoznania się z elementami przewodu wiertniczego oraz ich budową.
Nauczyciel prosi każdego z uczniów o przygotowanie 5 pytań dotyczących treści zawartych w wizualizacji.
Każdy uczeń w oparciu o e‑materiał „Przedstawienie pracy przewodu wiertniczego w trakcie wiercenia otworu” stara się ułożyć 5 pytań quizowych z czterema odpowiedziami i zaznaczoną odpowiedzią poprawną.
Uczniowie prezentują swoje pytania podczas zajęć w taki sposób, że reszta klasy (każdy uczeń z osobna) wskazuje właściwą jedną z czterech odpowiedzi. Autor pytania koryguje ich odpowiedzi. Jeśli sam wskazuje niewłaściwą lub niejednoznaczną odpowiedź, koryguje to nauczyciel.

Film edukacyjny „ Odczyty wskazań przyrządów kontrolno‑pomiarowych rejestrujących wskaźniki i parametry wiercenia”

Nauczyciel przed wyświetleniem filmu edukacyjnego przedstawia uczniom zagadnienia, które zostaną w nim poruszone i informuje, że po jego obejrzeniu każdy uczeń otrzyma jedno z nich.
Zadaniem każdego z uczniów jest przygotowanie krótkiej prezentacji, przygotowanej na smartfonie, związanych z przydzielonym mu zagadnieniem poruszonym w filmie i uzupełnieniem ich o informacje znalezione w Internecie.
Nauczyciel informuje uczniów o wytycznych dotyczących prezentacji oraz odpowiada na ewentualne pytania.
Nauczyciel zachęca uczniów do zaprezentowania swoich prezentacji podczas zajęć proponując ocenę za wykonane zadanie. Po każdej prezentacji komentuje wskazując ciekawe jej aspekty oraz nieścisłości.
Uczniowie prezentują swoje prace podczas zajęć.
Po zakończonej prezentacji wybranych prac nauczyciel prowadzi z uczniami otwartą dyskusję, poprzez zadawanie im pytań, która ma na celu uporządkowanie i utrwalenie wiedzy na temat środków transportu bliskiego. Udziela także komentarza do nieprawidłowych wypowiedzi ucznia.
Nauczyciel na zakończenie cyklu edukacyjnego ocenia zaprezentowane prace.

Atlas interaktywny „Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercących”

Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom atlas interaktywny. Omawia zawartość e‑materiału. Uczniowie mają możliwość zapoznania się ze szczegółowym opisem poszczególnych elementów przewodu wraz z ich cechami charakterystycznymi.
Nauczyciel prosi każdego z uczniów o przygotowanie 5 pytań dotyczących treści zawartych w atlasie interaktywnym.
Każdy uczeń w oparciu o e‑materiał „Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercących” stara się ułożyć 5 pytań quizowych z czterema odpowiedziami i zaznaczoną odpowiedzią poprawną.
Uczniowie prezentują swoje pytania podczas zajęć w taki sposób, że reszta klasy (każdy uczeń z osobna) wskazuje właściwą, jedną z czterech odpowiedzi. Autor pytania koryguje ich odpowiedzi. Jeśli sam wskazuje niewłaściwą lub niejednoznaczną odpowiedź, koryguje to nauczyciel.
Następnie nauczyciel wyświetla kolejny raz atlas interaktywny „Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercących” i wskazuje obszary ważne, które nie zostały ujęte w pytaniach uczniów.

Interaktywne materiały sprawdzające

Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć.
Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.
Nauczyciel dając szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.
W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań - nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.
Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.
Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela, na przykład na tablicy interaktywnej.

Praca uczniów poza zajęciami

Praca poza zajęciami ma charakter zarówno grupowy, jak i indywidualny. Uczniowie mają za zadanie ponowną analizę e‑materiałów oraz stworzenie materiałów i notatek przy użyciu zaproponowanych poniżej form pracy.

Nowe technologie pozwalają na wykorzystanie różnych źródeł informacji, możliwość pracy w grupach i praktykę dzielenia się wiedzą – konsultacje między uczniami oraz tutoring rówieśniczy, kształtowanie kompetencji interpersonalnych i społecznych.

Zapewniają one dostępność repozytorium interaktywnych testów, dających uczniowi lub słuchaczowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy, uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, co stanowi doskonałą formę nauki.. Umożliwiają ćwiczenia umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym.

Praca indywidualna

Przed lekcją

Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć nakazuje uczniom zapoznanie się z e‑materiałami: filmem edukacyjnym – „Odczyty wskazań przyrządów kontrolno pomiarowych rejestrujących wskaźniki i parametry wiercenia”, wizualizacją 3D – „Przedstawienie pracy przewodu wiertniczego w trakcie wiercenia otworu” oraz atlasem interaktywnym - „Dolny zestaw przewodu wiertniczego uwzględniający różne typy połączeń gwintowych oraz narzędzi wiercących”. Dzięki temu podczas zajęć lekcyjnych łatwiej będzie im posługiwać się słownictwem specjalistycznym.
Równocześnie przekazuje im zestaw pytań, które przygotował dla uczniów. Odpowiedzi na pytania te zawarte są w udostępnionych uczniom materiałach, które przeprowadzają ucznia przez wiedzę niezbędną określenia parametrów technologicznych wiercenia oraz ich optymalizacji.
Pytania te obejmują zagadnienia, które w postaci zadań są zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować zadanie na pytanie, na które uczeń musi znaleźć odpowiedź.
Po odpowiedzi na te pytania uczeń przesyła opracowany materiał do nauczyciela np.: e‑mailem i przychodzi na lekcję przygotowany i gotowy do dalszych działań (zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce).

Podczas lekcji

Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.
Teraz uczeń zabiera się za realizację zadania praktycznego.
Nauczyciel daje mu zadanie: Zaprojektuj dolny zestaw przewodu wiertniczego oraz dobierz parametry wiercenia w taki sposób, aby miały wartości optymalne.
Uczeń planuje proces wiercenia, opisując kolejne etapy swojego działania.
Po zakończeniu planowania przedstawia swoje pomysły nauczycielowi.
Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło ci trudności?, Co wykonałeś bez problemu? Na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się do oczyszczania wody obiegowej następnym razem? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

Praca w grupach

Przed lekcją

Nauczyciel dzieli uczniów na 3 grupy i każdej z nich przydziela określony temat: praca przewodu wiertniczego, wskaźniki i parametry wiercenia oraz dolny zestaw przewodu wiertniczego.
Zadaniem grup uczniów jest przygotowanie prezentacji multimedialnych z wykorzystaniem informacji zawartych w e- materiałach oraz w innych źródłach informacji, a także przesłanie go nauczycielowi.
Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłany materiał i zwraca go z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji

Prezentacje są przedstawiane na zajęciach i omawiane przez grupy uczniów.
Nauczyciel uzupełnia informacje, tłumaczy i wspiera uczących się.
W przypadku pytań - nauczyciel udziela odpowiedzi i pomaga lepiej zrozumieć dane zagadnienie.
Na podstawie wykonanych prac, grupy są odpowiednio oceniane.
Uczniowie notują pozyskane informacje.
Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło grupie trudności?, Co grupy wykonały bez problemu? Na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując prezentację następnym razem? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

Indywidualizacja pracy z uczniem

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielny wybór ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań. Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału do możliwości percepcyjnych ucznia.

Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności ucznia będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daje szerokie pole do popisu dla uczącego. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę „nigdy tak samo”, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów.

Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy, rozwijając nie tylko zasób związany z wiedzą, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości.

Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje proces dydaktyczny, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wsparcia uczniów przez siebie nawzajem i uczenia się od siebie. Wspiera to naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać, na różne sposoby, zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku lub słuchu.

Praca z uczniami z SPE

E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ułatwia dostęp do informacji oraz likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans. W e‑materiale znajdują się opisy alternatywne do wszystkich zdjęć, grafik interaktywnych i wizualizacji 3D, dzięki czemu uczniowie ze specjalnymi potrzebami mogą zapoznać się z ich treścią.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

Windows $7$ lub nowszy
OS X $10.11.6$ lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 GB$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

Chrome w wersji $69.0.3497.100$
Firefox w wersji $62.0.2$
Safari w wersji $11.1$
Opera w wersji $55.0.2994.44$
Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$
Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

$2 GB$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym
Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$ , Samsung Browser $10.1$ , szerokość co najmniej $420 px$

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

R1OjDEa84xMcG

Netografia i bibliografia

Przewodnik dla uczącego się

Parametry technologiczne wiercenia