E-materiały do kształcenia zawodowego

Chemiczna ochrona roślin i obsługa opryskiwacza ciągnikowego

ROL.02. Eksploatacja pojazdów, maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie – mechanik‑operator pojazdów i maszyn rolniczych 834103

ROL.02. Eksploatacja pojazdów, maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie – technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki 311515

Przewodnik dla nauczyciela

6

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształceniaCele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiałuPowiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznejWskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczneWymagania techniczne

1

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

  • Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celu kształcenia w zawodach mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych  (kod cyfrowy zawodu 834103) oraz technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki (kod cyfrowy zawodu 311515): użytkowanie pojazdów, narzędzi, maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji rolniczej. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

  • Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych informacji dotyczących rolnictwa precyzyjnego, a także budowy i zastosowania zestawu automatycznego naprowadzania maszyny z uwzględnieniem sygnału korekcyjnego. Stosowanie automatycznego naprowadzania maszyny wpływa na precyzje wykonywanych zabiegów, co ma swoje odzwierciedlenie w kosztach eksploatacji maszyn i pojazdów rolniczych jak również w uzyskaniu optymalnych wydajności produkcji.

  • Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionych zawodów: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

  • Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

  • Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia i i kryteria ich weryfikacji dla kwalifikacji ROL.02. Eksploatacja pojazdów, maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie

E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia i kryteriów ich weryfikacji:

ROL.02.3. Dobieranie metod i środków ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin

Osoba ucząca się:

ROL.02.3.2) charakteryzuje środki ochrony roślin:

  • ROL.02.3.2) 1) opisuje skład środków ochrony roślin;

  • ROL.02.3.2) 2) wskazuje formy użytkowe środków ochrony roślin;

  • ROL.02.3.2) 3) wskazuje okres karencji i okres prewencji;

  • ROL.02.3.2) 4) opisuje środki ochrony roślin pod względem stwarzania przez nie zagrożeń dla zdrowia człowieka, pszczół i organizmów wodnych;

  • ROL.02.3.2) 5) wskazuje podział środków ochrony roślin: a) ze względu na funkcję: roztoczobójcze (akarycydy); bakteriobójcze (bakteriocydy); grzybobójcze (fungicydy); chwastobójcze (herbicydy); owadobójcze (insektycydy); mięczakobójcze (moluskocydy); nicieniobójcze (nematocydy); regulatory wzrostu roślin; odstraszające szkodniki (repelenty); gryzoniobójcze (rodentycydy); przyciągające szkodniki (atraktanty); kretobójcze (talpicydy); wirusobójcze (wirocydy), inne; b) ze względu na sposób oddziaływania na organizmy szkodliwe: kontaktowe, żołądkowe, inhalacyjne, fungitoksyczne, fungistatyczne, desykujące, inhibitujące wzrost i rozwój, inny; c) ze względu na sposób zachowania się na roślinie: powierzchniowe, wgłębne, systemiczne, inne;

  • ROL.02.3.2) 6) opisuje czynniki warunkujące skuteczne działanie środków ochrony roślin: a) dobór środka ochrony roślin, b) termin przeprowadzenia zabiegu, c) dawka środka ochrony roślin, d) warunki atmosferyczne, e) łączne stosowanie agrochemikaliów.

ROL.02.3.4) charakteryzuje wpływ środków ochrony roślin na środowisko:

  • ROL.02.3.4) 1) określa sposób oddziaływania środków ochrony roślin na organizmy pożyteczne, w szczególności pszczołę miodną, i sposoby ograniczania ryzyka;

  • ROL.02.3.4) 2) opisuje zmiany zachodzące w środowisku na skutek stosowania środków ochrony roślin i sposoby ograniczania tych zmian;

  • ROL.02.3.4) 3) opisuje środki ochrony środowiska wodnego i wody pitnej, w tym: a) zasady doboru środków ochrony roślin pod względem wpływu na środowisko wodne i wodę pitną, b) efektywne techniki stosowania środków ochrony roślin zapobiegające skażeniu wody, c) stosowanie środków ochrony roślin w strefach ochronnych ujęć wody oraz na terenie uzdrowisk, d) postępowanie ze środkami ochrony roślin i opróżnionymi opakowaniami po środkach ochrony roślin oraz pozostałościami cieczy użytkowej po zabiegu;

  • ROL.02.3.4) 4) opisuje postępowanie z opryskiwaczem przed zabiegiem i po zabiegu wykonanym przy użyciu środków ochrony roślin.

ROL.02.3.5) charakteryzuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas sprzedaży i stosowania środków ochrony roślin:

  • ROL.02.3.5) 1) wskazuje zagrożenia dla zdrowia człowieka podczas obrotu środkami ochrony roślin, ich konfekcjonowania i stosowania;

  • ROL.02.3.5) 2) opisuje drogi wchłaniania środków ochrony roślin do organizmu: doustną, skórną, oddechową i przez błonę śluzową;

  • ROL.02.3.5) 3) opisuje środki ochrony indywidualnej i zasady ich użycia;

  • ROL.02.3.5) 4) określa zasady prawidłowego przechowywania, pakowania i transportu środków ochrony roślin;

  • ROL.02.3.5) 8) określa postępowanie w przypadku rozlania lub rozsypania środków ochrony roślin.

ROL.02.6. Użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w rolnictwie

Osoba ucząca się:

ROL.02.6.2) dobiera maszyny, urządzenia i narzędzia rolnicze do wykonywania prac w rolnictwie:

  • ROL.02.6.2) 1) dobiera maszyny i narzędzia do optymalnego wykorzystania mocy ciągnika;

  • ROL.02.6.2) 2) dobiera maszyny, urządzenia i narzędzia do prac polowych.

ROL.02.6.3) dobiera parametry pracy maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych:

  • ROL.02.6.3) 1) ustala parametry robocze maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych odpowiednio do wymagań agrotechnicznych wykonywanego zabiegu;

  • ROL.02.6.3) 2) wykonuje regulacje maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych zgodnie z wymaganiami agrotechnicznymi.

ROL.02.6.4) wykonuje agregatowanie maszyn i narzędzi rolniczych:

  • ROL.02.6.4) 1) wskazuje korzyści z pracy agregatów złożonych;

  • ROL.02.6.4) 2) dobiera narzędzia i maszyny do agregatów prostych;

  • ROL.02.6.4) 3) dobiera narzędzia i maszyny do agregatów złożonych;

  • ROL.02.6.4) 4) wykonuje agregatowanie ciągnika z maszynami i narzędziami.

ROL.02.6.5) wykonuje prace w gospodarstwie rolnym agregatami ciągnikowymi i urządzeniami technicznymi:

  • ROL.02.6.5) 1) dobiera sposób ruchu i prowadzenia agregatu do poszczególnych prac polowych;

  • ROL.02.6.5) 2) wykonuje prace polowe z wykorzystaniem agregatów ciągnikowo‑maszynowych;

  • ROL.02.6.5) 3) wykonuje prace maszynami samojezdnymi.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

E‑book Chemiczna ochrona roślinD1D7CUzOrE‑book Chemiczna ochrona roślin

Praca z e‑bookiem wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

  • charakteryzowanie metod chemicznej ochrony roślin;

  • wymienianie najważniejszych środków chemicznej ochrony roślin - ich składu, form użytkowych;

  • podział środków ochrony roślin ze względu na funkcję, sposób oddziaływania na organizmy szkodliwe, sposób zachowania się na roślinie;

  • omówienie uwarunkowań skutecznego działania środków ochrony roślin, a także zagrożeń przez środki chemiczne dla zdrowia człowieka, pszczół i organizmów wodnych;

  • charakteryzowanie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas stosowania środków chemicznych;

  • omówienie przepisów prawa dotyczące środków ochrony roślin;

  • stosowanie technik wykonywania zabiegów chemicznej ochrony roślin przy użyciu opryskiwacza ciągnikowego (opryski polowe, sadownicze, itp.).

Film instruktażowy (tutorial) Eksploatacja opryskiwacza ciągnikowegoD17Cxg3h4Film instruktażowy (tutorial) Eksploatacja opryskiwacza ciągnikowego

Praca z filmem instruktażowym (tutorialem) wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

  • właściwe dobieranie maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych do wykonywania prac w rolnictwie;

  • charakteryzowanie parametrów pracy maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych;

  • wykonywanie agregatowania maszyn i narzędzi rolniczych,;

  • wykonywanie prac w gospodarstwie rolnym agregatami ciągnikowymi i urządzeniami technicznymi;

  • właściwe przygotowanie opryskiwacza ciągnikowego do pracy oraz postępowanie po zakończeniu zabiegu.

Schemat interaktywny Działanie i niedomagania opryskiwacza ciągnikowegoD1BxcigzJSchemat interaktywny Działanie i niedomagania opryskiwacza ciągnikowego

Praca ze schematem interaktywnym wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

  • omówienie schematu budowy opryskiwacza polowego i sadowniczego oraz zasady ich działania;

  • charakteryzowanie poszczególnych podzespołów opryskiwaczy polowych i sadowniczych;

  • analiza typowych niedomagań opryskiwacza oraz skutków ich występowania.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceDqXN3gXx5Interaktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy z zakresu chemicznej ochrony roślin i obsługi opryskiwacza ciągnikowego.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDG91gLe91Słownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaDYmUbz192Przewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięDIQ5HUavePrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaD5au8zvKmNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób, oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej chemicznej ochrony roślin i obsługi opryskiwacza ciągnikowego.

Instrukcja użytkowaniaD1GldDqNRInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

  • e‑book Chemiczna ochrona roślin z ćwiczeniami 1‑8;

  • film instruktażowy (tutorial) Eksploatacja opryskiwacza ciągnikowego z ćwiczeniami 9‑14;

  • schemat interaktywny Działanie i niedomagania opryskiwacza ciągnikowego z ćwiczeniami 15‑17.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę dotyczącą chemicznej ochrony roślin. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium podczas zajęć, a także podczas samodzielnej pracy uczniów poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

1. E‑book Chemiczna ochrona roślin

Praca w grupach

Mapa myśli. Nauczyciel dzieli klasę na sześć grup. Zadaniem każdej z nich jest zapoznanie się ze wskazanym rozdziałem e‑booka (numer rozdziału odpowiada numerowi zespołu) i wynotowanie na kartkach najważniejszych zagadnień omawianych w tekście. Następnie wszyscy wspólnie wykonują mapę myśli. Mogą ją przygotować na tablicy multimedialnej, używając specjalnego generatora map myśli, lub w tradycyjny sposób. Na schemacie powinny się znaleźć informacje dotyczące następujących haseł:

  • dobre praktyki w ochronie upraw,

  • środki chemicznej ochrony roślin,

  • podział środków ochrony roślin,

  • chemiczna ochrona roślin,

  • zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,

  • zagrożenia dla zapylaczy,

  • chwasty występujące w uprawach rolnych.

Gotowe mapy mogą być wydrukowane i zawieszone w klasie w celu wykorzystania podczas zajęć powtórkowych.

2. Film instruktażowy (tutorial) Eksploatacja opryskiwacza ciągnikowego

Praca całego zespołu klasowego

Nauczyciel informuje uczniów, że za chwilę obejrzą film instruktażowy (tutorial) dotyczący eksploatacji opryskiwacza ciągnikowego. Prosi, aby podczas projekcji uczniowie zwrócili szczególną uwagę na poniższe zagadnienia i wykonali notatki, ponieważ po prezentacji będą dyskutować na te tematy.

  • agregatowanie maszyn i narzędzi rolniczych,

  • wykonywanie prac w gospodarstwie rolnym agregatami ciągnikowymi i urządzeniami technicznymi,

  • przygotowanie opryskiwacza ciągnikowego do pracy,

  • zabieg oprysku chemicznego, postępowanie i czynności po zakończeniu zabiegu,

  • dokumentacja opryskiwacza ciągnikowego.

3. Schemat interaktywny Działanie i niedomagania opryskiwacza ciągnikowego

Praca w grupach

Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do sześciu. Następnie łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje jedno z podanych zagadnień:

  • schemat budowy opryskiwacza ciągnikowego,

  • zasady działania opryskiwacza ciągnikowego,

  • problemy z opryskiwaczem ciągnikowym.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie ochotnicy omawiają przydzielone im zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje. Jeśli nie potrafią dokonać weryfikacji, pomaga im nauczyciel.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, podczas gdy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. E‑book Chemiczna ochrona roślin

Praca indywidualna

Nauczyciel poleca uczniom, aby zapoznali się z wybranym rozdziałem e‑booka i przygotowali szczegółowe notatki dotyczące jednego z poniższych haseł (posłużą one do pracy na lekcji – przygotowania map myśli):

  • dobre praktyki w ochronie upraw,

  • środki chemicznej ochrony roślin,

  • podział środków ochrony roślin,

  • chemiczna ochrona roślin,

  • zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,

  • zagrożenia dla zapylaczy,

  • chwasty występujące w uprawach rolnych.

2. Film instruktażowy (tutorial) Eksploatacja opryskiwacza ciągnikowego

Praca w parach

Prezentacja multimedialna. Po zapoznaniu się z tutorialem na temat eksploatacji opryskiwacza ciągnikowego pary przygotowują prezentacje multimedialne podsumowujące zdobyte informacje. Prezentacje zostaną wgrane na Zintegrowaną Platformę Edukacyjną i udostępnione do komentowania przez uczniów i nauczyciela.

3. Schemat interaktywny Działanie i niedomagania opryskiwacza ciągnikowego

Praca indywidualna

Uczniowie sporządzają mapy myśli, które pomogą im podsumować wiedzę zdobytą po zapoznaniu się z planszą interaktywną. W centralnej części mapy umieszczają hasło „opryskiwacz ciągnikowy”. Od tych słów wyprowadzają łuki, na końcu których umieszczają informacje na temat budowy opryskiwacza, zasad jego działania i problemów z nim związanych. Mapy są omawiane i porównywane na forum klasy.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale też uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania–uczenia się.

Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

E‑book Chemiczna ochrona roślin

  • uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z pomocy automatycznego lektora;

  • uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (np. uczeń z dysleksją, uczeń słabosłyszący) należy wyznaczyć większy limit czasu na wykonanie zadania;

  • uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą zapisywać na tablicy pomysły pozostałych uczniów i porządkować mapę myśli, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu.

Film instruktażowy (tutorial) Eksploatacja opryskiwacza ciągnikowego

  • uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd. lub jedna sekwencja + zadanie) w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

  • podczas prezentowania rezultatów prac należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;

  • uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych do filmu;

  • uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

  • uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania.

Schemat interaktywny Działanie i niedomagania opryskiwacza ciągnikowego

  • w pracy metodą jigsaw należy dobrać zespoły tak, aby były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

  • podczas prezentowania rezultatów prac należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;

  • uczniowie zdolni mogą pełnić funkcję liderów grup i pomagać uczniom z trudnościami w nauce.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

  • Windows 7 lub nowszy

  • OS X 10.11.6 lub nowszy

  • GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

  • Chrome w wersji 69.0.3497.100

  • Firefox w wersji 62.0.2

  • Safari w wersji 11.1

  • Opera w wersji 55.0.2994.44

  • Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

  • Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

  • 2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

  • tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Słownik pojęć dla e‑materiału
Przewodnik dla uczącego się