Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów obuwnik i technik obuwnik3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów obuwnik i technik obuwnik

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodach: obuwnik 753602 i technik obuwnik 311916. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji:

MOD.05. Wytwarzanie obuwia wyodrębnionej w zawodach: obuwnik 753602 i technik obuwnik 311916.

Cele kształcenia

E‑materiał wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji MOD.05.: Wykonywanie operacji związanych z obróbką i montażem elementów spodowych obuwia.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

E‑materiał pozwala nabywać kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

E‑materiał wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów kształcenia:

• MOD.05.2. Podstawy obuwnictwa,

  • posługuje się dokumentacją techniczną i technologiczną,

  • charakteryzuje budowę maszyn, urządzeń i narzędzi obuwniczych,

  • stosuje maszyny i urządzenia obuwnicze,

• MOD.05.6 Wykonywanie operacji montażu i wykończenia obuwia,

  • ocenia stan techniczny maszyn, narzędzi i urządzeń do montażu i wykończenia obuwia,

  • używa maszyn, narzędzi i urządzeń stosowanych do montażu i wykończenia obuwia,

  • wykonuje operacje technologiczne związane z procesem ćwiekowania cholewek,

  • wykonuje montaż obuwia różnymi technikami,

  • wykonuje operacje wykończenia obuwia.

E‑materiał jest zgodny z koncepcją e‑materiału do kształcenia zawodowego, w szczególności w obszarze przydatności w realizacji nowoczesnego kształcenia zawodowego.

E‑materiał zawiera materiał do wykorzystania w pracy dydaktycznej zarówno dla nauczyciela, jak i dla ucznia/słuchacza/użytkownika w celu samokształcenia.

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces nauki. Ułatwi uczniom zapamiętywanie pojęć i poszerzy wiedzę z zakresu montażu i wykończenia obuwia.

Materiały multimedialne

Zawiera materiały multimedialne i obudowę dydaktyczną zdefiniowane w koncepcji e‑materiałów do kształcenia zawodowego i standardzie funkcjonalnym. Materiał Montaż i wykończenie obuwia składa się z trzech materiałów multimedialnych:

• Galeria zdjęćDkk7BRezxGaleria zdjęć przedstawiająca systemy montażu obuwia wraz z omówieniem niezbędnych do montażu maszyn oraz sposoby montażu elementów spodu do zaćwiekowanej cholewki oraz metody wykończania obuwia.

• Animacja 2D/3DDoNc3H98gAnimacja 2D/3D przedstawiająca trajektorie elementów roboczych maszyny podczas ćwiekowania obuwia przy użyciu różnych łączników.

• Film instruktażowy (tutorial)DQ4PMmNLXFilm instruktażowy (tutorial) przedstawiający proces ćwiekowania, montażu podeszwy oraz wykończania obuwia.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDnoxKdX7KInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania napraw rękodzielniczych wyrobów włókienniczych.

• Słownik pojęć dla e‑zasobuD8WfzwO5hSłownik pojęć dla e‑zasobu zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDeXrORxNWPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDYBgcvPlZPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Bibliografia i netografiaDXyptRhHeBibliografia i netografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaD8uiTp6PHInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów obuwnik i technik obuwnik

Realizując jednostki tematyczne z zakresu efektów kształcenia wspieranych przez e‑materiał Montaż i wykończenie obuwia można wykorzystać metody praktyczne, za pomocą których kształtuje się i rozwija umiejętności, nawyki i sprawności o charakterze praktycznym. Wiedza i umiejętności zdobyte podczas działania są znacznie trwalsze od wiedzy i umiejętności przyswojonych innymi metodami.

Praca uczniów podczas zajęć

Materiał multimedialny przedstawia maszyny stosowane w zawodzie obuwnik i technik obuwnik, służące do wykonywania operacji technologicznych ćwiekowania cholewek, montażu i wykończania obuwia. Nauczyciel może podzielić uczniów na trzy grupy, z których każda otrzyma do opracowania następujące rozdziały. Grupa I rozdz. 1. - schematy wybranych systemów montażu obuwia, rozdz. 2. -narzędzia ręczne niezbędne w procesie ćwiekowania obuwia, rozdz. 6 - zaćwiekowane cholewki. Grupa II rozdz. 3. - maszyny przygotowujące do ćwiekowania cholewek, rozdz. 4. – ćwiekarki, Grupa III rozdz. 5 - maszyny wykorzystywane w dalszym procesie produkcji obuwia. Rozdział nr 5 – opracowuje grupa uczniów pracujących w najszybszym tempie. Po upływie wskazanego czasu, grupy prezentują w dowolnej formie efekty swojej pracy.

Nauczyciel może przygotować na kartkach opisy do zdjęć i zdjęcia urządzeń przedstawionych w materiale multimedialnym. Zadaniem uczniów będzie dopasowanie właściwego opisu do zdjęcia. Uczeń lub grupy uczniów, którzy wykonają najszybciej to zadanie, mogą zostać nagrodzeni ocenami lub plusami za aktywność.

Można zaproponować uczniom pracę metodą stacji zadaniowych. Nauczyciel może wyznaczyć 5 stacji, na których uczniowie (praca w grupach) będą musieli wykonać po jednym zadaniu. Uczniowie w trakcie wykonywania zadań mogą korzystać z materiału multimedialnego. Mają na wykonania zadania wyznaczony przez nauczyciela czas. Przykładowe pytania na stacjach zadaniowych. 1. Na czym polega przeszywany system montażu obuwia?, 2. Narzędzia niezbędne w procesie ręcznego ćwiekowania cholewki, 3. Podać nazwę i opisać jedną z maszyn przygotowujących do ćwiekowania cholewek, 4. Podać nazwę i opisać jedną z odmian ćwiekarek, 5. Wymienić maszyny wykorzystywane w dalszym procesie produkcji obuwia.

Nauczyciel może zaproponować uczniom metodę odwróconej lekcji. W związku z tym, że materiał multimedialny jest bardzo obszerny, dzieli ich na pięć grup, które będą opracowywać w domu wskazane rozdziały/zagadnienia. W czasie lekcji uczniowie pracują  metodą grup eksperckich. Na pierwszym etapie każda grupa opracowuje jedno z pięciu zagadnień wskazanych przez nauczyciela. Po zapoznaniu się z treścią wskazanych przez nauczyciela rozdziałów  uczniowie tworzą nowe grupy, w których są ekspertami od jednego rozdziału i są zobowiązani, by zapoznać z nim  pozostałych członków grupy. Podsumowaniem może być test przeprowadzony przez nauczyciela, który będzie dotyczył pytań i zagadnień ze wszystkich rozdziałów. Praca metodą grup eksperckich motywuje wszystkich uczniów do zaangażowania, ponieważ wiedzą oni, że na drugim etapie, w nowych grupach, będą jedynymi ekspertami od konkretnego tematu z zadaniem przekazania informacji pozostałym uczniom.

Zadaniem uczniów (praca indywidualna) może być opracowanie na podstawie każdego rozdziału po trzech haseł do krzyżówki, które dotyczą najważniejszych zagadnień i pojęć z danego zakresu.

Na podstawie filmu instruktażowego - Proces ćwiekowania, montażu podeszwy, oraz wykończania obuwia uczniowie poznają kompetencje personalne i społeczne obuwnika. Zastanawiają się, w jakim stopniu posiedli już takie cechy jak: przestrzeganie zasad kultury osobistej i etyki, kreatywność, konsekwencja w realizacji zadań, umiejętność planowania pracy i zarządzania czasem, umiejętność przewidywania skutków podejmowanych działań, odpowiedzialność za podejmowane działania, otwartość na zmiany, odporność na stres. Ponadto, ciekawość, chęć aktualizowania wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych, dyskrecja - przestrzeganie tajemnicy zawodowej, umiejętność negocjowania warunków porozumień, komunikatywność, gotowość do rozwiązywania problemów, umiejętność pracy w grupie. Nauczyciel prosi uczniów o odpowiedź na pytanie, w jakich sytuacjach są ważne wymienione powyżej cechy oraz która, ich zdaniem jest najważniejsza, albo którą opanowali w największym stopniu. Może również spytać uczniów, jakie działania powinni podjąć, by wypracować w sobie kompetencje personalne i społeczne obuwnika, których jeszcze nie posiadają.

W przypadku tego obszernego materiału multimedialnego nauczyciel może zaproponować pracę metodą lekcji odwróconej. Uczniowie przed lekcją oglądają w domu film instruktażowy, podczas którego zapisują obserwowane czynności  dotyczące kolejnych etapów procesu technologicznego montażu systemem klejonym. Zadaniem uczniów jest opisywanie i nazywanie wszystkich czynności i działań składających się na proces ćwiekowania, montażu podeszwy oraz wykończenia obuwia. Podczas oglądania zapisują pytania dotyczące fragmentów, których nie rozumieją lub tych, które wymagają dodatkowego wyjaśnienia przez nauczyciela. Podczas lekcji nauczyciel może zaproponować formę pracy - pokaz z objaśnieniem, który polega na demonstracji czynności, ich kolejności i prawidłowości wykonania. W przypadku czynności złożonych, jak ćwiekowanie obuwia, pokaz powinien obejmować demonstrację kolejnych faz tych czynności. Przedmiotem pokazu mogą być także maszyny i urządzenia, ich budowa i zasada działania, poszczególne zespoły, podzespoły i części, narzędzia, tablice, wykresy itd. Uczniowie podczas oglądania pokazu powinni pracować samodzielnie – tworzyć na podstawie tego, co prezentuje nauczyciel autorskie mapy myśli. Należy na nich zaznaczyć rodzaje maszyn i urządzeń obuwniczych, a później opisać ich budowę, przeznaczenie i zasady działania. Uczniowie notatkę sporządzą z wykorzystaniem słów kluczowych (2‑3 słowa przy każdej części mapy), poza tym mogą dodać elementy notatki graficznej – proste szkice omawianych maszyn.

Nauczyciel może zaproponować uczniom pracę polegającą na ułożeniu we właściwej kolejności kartek z opisami poszczególnych czynności, które składają się na dany proces. Uczniowie, przed obejrzeniem materiału multimedialnego, są poinformowani przez nauczyciela, że będą mieli zadanie ułożenia we właściwej kolejności kartek nazywających kolejne etapy procesu technologicznego.

Pokaz z instruktażem polega na dołączeniu komentarza słownego wspierającego pokaz oraz udzielaniu wskazówek co do sposobu realizacji zadania. Uczniowie podczas pokazu filmu instruktażowego Proces ćwiekowania, montażu podeszwy oraz wykończenia obuwia powinni pracować – tym razem w parach. Warto zaproponować, żeby narysowali plakat, na którym  zapiszą informacje na temat systemu montażu obuwia. Pojawić się powinny tutaj najważniejsze informacje (także mogą przybrać formę słów kluczowych), mogą pojawić się też proste schematy, ewentualnie zdjęcia z materiału multimedialnego. Plakaty takie zawieszone będą w klasie przez cały cykl lekcji dotyczących montażu i wykończenia obuwia. Można będzie do nich dopisywać nowe informacje. Warto zaproponować uczniom, aby pozostawili wolnej miejsce – zapiszą tutaj treści, których nauczyli się podczas rozwiązywania interaktywnych materiałów sprawdzających.

Nauczyciel może zaproponować na lekcji kilka problemów do rozwiązania – zadania związane z ćwiekowaniem, montażem podeszwy czy wykończaniem obuwia. Uczniowie będą wspólnie poszukiwać rozwiązania problemu (w małych grupach).

Burza mózgów

Metoda ta może angażować wszystkich uczniów, każdemu dając możliwość swobodnej wypowiedzi. Nauczyciel przedstawia temat przewodni, a uczniowie w swoich domach zapoznają się z treściami dotyczącymi zagadnienia, zamieszczonymi w materiałach multimedialnych e‑materiału. Na lekcji przedstawiają pomysły rozwiązania problemu i dyskutują na temat każdego z rozwiązań. Uczniowie, poznając treść trzech materiałów multimedialnych, zastanawiają się w grupach, jakie mogą być błędy procesu ćwiekowania (I grupa), montażu i wykończenia (II grupa), doboru maszyn do poszczególnych operacji technologicznych (III grupa) oraz samego sposobu wykonania tych czynności (IV grupa). W czasie zajęć dzielą się swoimi przemyśleniami na temat każdego problemu, tworzą mapę mentalną, zawierającą najważniejsze terminy, hasła i zagadnienia związane z multimediami.

Indywidualizacja pracy z uczniem

Materiał multimedialny zawarty w e‑materiale może być wykorzystywany do indywidualizacji pracy z uczniem poprzez przydzielanie zadań dodatkowych dla uczniów zdolnych lub też uczniów mających problemy w nauce. Uczeń zdolny może samodzielnie opracować zagadnienie, natomiast uczeń mający problemy w nauce powinien otrzymać konkretne wskazówki do samodzielnej pracy. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy na podstawie tempa ich pracy. W ramach indywidualizacji pracy z uczniami nauczyciel może zaproponować zwiedzanie zakładu obuwniczego, w którym znajdują się nowoczesne maszyny związane z treścią e‑materiałów (maszyny do ćwiekowania, montażu obuwia i wykończenia). Uczniowie pracujący w wolniejszym tempie mogą mieć za zadanie opisanie montażu obuwia i wykończenia, natomiast pracujący w szybszym tempie opisują działanie maszyn do ćwiekowania, procesu, który jest trudniejszy do zrozumienia i przedstawienia.

Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych (SPE)

Uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinni pracować w grupach o zróżnicowanych uzdolnieniach i wiadomościach. Pozwala to na zwiększenie aktywności i motywacji do pracy uczniów, większe zaangażowanie ich w wykonywaną pracę.

W przypadku pracy indywidualnej uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinien pracować w swoim własnym rytmie i na odpowiednim dla siebie poziomie. Można stosować karty pracy, które umożliwiają każdemu uczniowi zapoznawanie się z kolejnymi partiami materiału w swoim własnym tempie. Omawiając proces ćwiekowania, montażu podeszwy oraz wykończania obuwia – na podstawie filmu instruktażowego (tutorial) dla uczniów z ADHD można zaproponować lekcję metodą dramy. Ich naturalna aktywność, nadpobudliwość, może być wykorzystana w sytuacji, gdy mają wcielać się w rolę, np. kierownika, który przedstawia nowym pracownikom proces technologiczny związany z montażem obuwia systemem klejonym. Uczniowie  niedostosowani społecznie lub zagrożeni niedostosowaniem społecznym powinni być angażowani do pracy w grupach, w których obowiązują spisane zasady współpracy, respektowania norm, dopuszczalności pewnych zachowań lub ich zakazu. Metodę tę można zastosować w przypadku omawiania materiału multimedialnego - Trajektorie elementów roboczych maszyny podczas ćwiekowania obuwia przy użyciu różnych łączników – animacja 3D. W przypadku uczniów z dysfunkcją narządu wzroku należy pamiętać np. o odpowiednim miejscu – blisko nauczyciela, zachowaniu porządku na stanowisku pracy, stosowaniu powiększonej czcionki w tekstach. W przypadku ucznia z dysfunkcją narządu słuchu należy zapewnić uczniowi miejsce w pierwszej ławce, w niedużej odległości od nauczyciela (od 0,5 do 1,5 m), warto takiego ucznia posadzić w jednej ławce ze zdolnym uczniem. Należy często powtarzać komunikaty i zapewnić dodatkowe wyjaśnienia oraz upraszczać polecenia. W przypadku uczniów o inteligencji niższej niż przeciętna można zaproponować wydłużenie czasu pracy, indywidualne instruowanie podczas pokazów, omawianie mniejszych partii materiału. W przypadku ucznia zdolnego można angażować go do funkcji lidera, zachęcać do dzielenia się wiedzą z innymi, przygotowywać trudniejsze zadania.

W odniesieniu do animacji 3D - proces ćwiekowania cholewki można zaproponować uczniom z nadpobudliwością pracę metodą dramy. W zależności od tego, jak liczna jest grupa uczniów z ADHD, nauczyciel proponuje im wejście w rolę instruktora, który objaśnia pozostałym, na podstawie animacji 3D, proces ćwiekowania jako mechanizm przestrzennego uformowania cholewki na bryle kopyta i przymocowanie jej brzegu do podpodeszwy za pomocą różnych łączników, takich jak klej, teksy i klamry. Można podzielić uczniów na grupy i przydzielić im konkretne zadania związane z procesem ćwiekowania. Każda grupa wyróżnia i nazywa poszczególne etapy ćwiekowania. Może je przedstawić w sposób wizualny, może podać słowa klucze, nazywające poszczególne etapy ćwiekowania.  Ważne jest w przypadku uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznych lub niedostosowanych społecznie jasne określenie zasad pracy w grupie i ich przestrzeganie.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści