Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodów kierowca mechanik, technik transportu drogowego3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodów kierowca mechanik, technik transportu drogowego

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

Celem e‑materiału jest przygotowanie ucznia do wykonywania zadań zawodowych związanych z zawodem kierowcy mechanika oraz technika transportu drogowego.

W e‑materiale przedstawione są:

• najczęściej spotykane i wykonywane środki transportu ładunków,

• dokumentacja niezbędna do prowadzenia usług transportowych,

• dobór środka transportu w zależności od założonych warunków przewozu i właściwości przewożonych ładunków,

• prowadzenie i planowanie procesu transportu drogowego.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji

TDR.01. Eksploatacja środków transportu drogowego – Kierowca mechanik 832201, Technik transportu drogowego 311927

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji:

TDR.01. Eksploatacja środków transportu drogowego

• wykonywanie prac związanych z przewozem drogowym rzeczy.

Efekty kształcenia

TDR.01.2. Podstawy transportu drogowego

Uczeń:

1) omawia zakres regulacji ustawowych w zakresie transportu drogowego,

2) rozróżnia gałęzie transportu,

3) określa czynniki kształtujące planowanie przebiegu procesu transportowego,

4) określa właściwości ładunków,

5) charakteryzuje sposoby transportowania towarów niebezpiecznych,

8) stosuje przepisy prawa dotyczące czasu pracy kierowcy.

TDR.01.7. Kompetencje personalne i społeczne

Uczeń:

1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej;

2) planuje wykonanie zadania oraz szacuje czas i budżet zadania;

3) ponosi odpowiedzialność za podejmowane działania;

5) stosuje techniki radzenia sobie ze stresem;

6) doskonali umiejętności zawodowe;

9) współpracuje w zespole.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDJswiPHWDWprowadzenie

   Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

   E‑materiał zawiera zestaw multimediów, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Są to:

   Atlas interaktywny Podstawy transportuDxNksInW3Atlas interaktywny Podstawy transportu omawia podstawowe zagadnienia dotyczące transportu, w tym m.in. podział transportu, systemy transportowe, funkcje transportu, gałęzie transportu, klasyfikację i charakterystykę środków transportu drogowego, morskiego, wodnego, kolejowego, powietrznego i intermodalnego.

   Plansza interaktywna Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowychDJ8X2cYpyPlansza interaktywna Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych przedstawia dokumenty i normy stosowane w transporcie (spedycyjne i przewozowe). W szczególności dokumenty stosowane w transporcie drogowym samochodowym (m.in. krajowy list przewozowy, międzynarodowy samochodowy list przewozowy $\text{CMR}$, karnet $\text{TIR}$).

   Gra edukacyjna Wykonywanie transportu drogowegoDAQHZeXG2Gra edukacyjna Wykonywanie transportu drogowego wspiera rozwijanie umiejętności i zdobywanie wiedzy z zakresu doboru środka transportu drogowego do założonych warunków przewozu oraz właściwości przewożonych towarów. Grając, uczeń ocenia przydatność danego środka transportu drogowego do realizacji przewozu określonego/zadanego ładunku, dostosowuje wybrany środek transportu do fizycznych cech transportowanych materiałów, rozmieszczania i zabezpieczania przewożonego ładunku.

   Gra „wcielanie się w rolę” — Przygotowanie transportuDWECokFX8Gra „wcielanie się w rolę” — Przygotowanie transportu to zadanie, w którym jako kierowca mechanik uczeń ma wykonać transport określonego ładunku zadanym środkiem transportu. Gra prowadzi ucznia przez kolejne czynności, które podejmuje kierowca w realnych warunkach pracy, przygotowując niezbędną dokumentację przewozową danego ładunku i środka transportu do wykonania zleconej usługi.

   E‑book Podstawowe zagadnienia dotyczące transportuDz4UyrDScE‑book Podstawowe zagadnienia dotyczące transportu to materiał zawierający treści dotyczące podstawowych zagadnień z dziedziny transportu, w tym m.in. podział transportu, systemy transportowe, funkcje transportu, gałęzie transportu, charakterystyki infrastruktur transportowych poszczególnych rodzajów środków transportu, podstawy spedycji i logistyki, kolejne etapy procesu spedycyjno‑transportowego, normy i zasady obowiązujące w transporcie krajowym oraz międzynarodowym ze szczególnym uwzględnieniem transportu drogowego, specjalne usługi transportowe, np. materiałów niebezpiecznych i ponadnormatywnych. Są tu też informacje o organizacjach zrzeszających przewoźników i technikach wspomagających procesy transportowe.

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceD1zVNaslUInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuD6APyYLwSSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przwodnik dla nauczycielaDwasf2InhPrzwodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięDtevnxaU1Przewodnik dla uczącego się się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaD8KCoaNEgNetografia i bibliografia stanowią listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaDtkBeMizKInstrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodów kierowca mechanik i technik transportu drogowego

E‑materiał stanowi wsparcie i uatrakcyjnienie procesu kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się z zagadnieniami dotyczącymi transportu drogowego. Dzięki zastosowaniu e‑materiałów uczniowie w sposób świadomy i nieświadomy, uczestnicząc w działania z elementami rywalizacji, będą zdobywali niezbędną w wykonywaniu zawodu wiedzę.

Poniżej zamieszczone zostały propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiałów do pracy w grupach i w zespole klasowym oraz do samodzielnej pracy ucznia w klasie i poza zajęciami.

Praca uczniów podczas zajęć

Praca w grupach i zespole podczas zajęć

Atlas interaktywny „Podstawy transportu”

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie podstaw transportu.

• Prezentuje zawartość atlasu interaktywnego.

• Uczniowie uważnie oglądają prezentacje i notują najważniejsze, według nich, informacje.

• Po obejrzeniu materiału uczniowie sporządzają krótką notatkę na temat rodzajów transportu, systemów transportowych, funkcji i gałęzi transportu oraz klasyfikacji i charakterystyki środków transportu.

• Uczniowie zostają przydzieleni do jednego z dwóch zespołów i poproszeni o dobranie się w pary.

• Uczniowie zasiadają w dwóch kręgach twarzą do partnera z pary.

• Na sygnał nauczyciela uczeń w kręgu wewnętrznym referuje swojemu koledze w ciągu $2-3$ minut, czego się dowiedział, przeglądając e‑materiał. Nie może w tym czasie używać własnych notatek.

• Drugi uczeń (krąg zewnętrzny) uzupełnia swoje notatki, słuchając wypowiedzi kolegi. W przypadku zauważenia nieścisłości dopytuje lub wskazuje błąd.

• Po ustalonym czasie nauczyciel prosi uczniów z zewnętrznego kręgu o przesunięcie się o dwa krzesła w prawo.

• Teraz uczniowie z zewnętrznego kręgu referują, czego dowiedzieli się, przeglądając e‑materiał „Podstawy transportu”, a uczniowie z kręgu wewnętrznego uzupełniają własne notatki.

• Nauczyciel przeprowadza kilka rund ($3-5$). Jeśli zauważa, że uczniowie już nie notują podczas wypowiedzi kolegów, kończy proces.

• Podsumowując działanie, nauczyciel dopytuje o dokładność notatek. Prosi o odczytanie $2-3$ z nich.

• Finalnie nauczyciel prosi o refleksję nad ćwiczeniem, w której uwydatnia proces uczenia się poprzez uzupełnianie wiedzy pozyskanej od innych osób.

Plansza/schemat/grafika interaktywna „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych”

• Nauczyciel prezentuje uczniom planszę interaktywną „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych” na tablicy interaktywnej.

• Dzieli klasę na dwie grupy.

• Przyznaje obu grupom dostęp do planszy interaktywnej i wydrukowany obraz planszy (dla każdej grupy po jednej) w taki sposób, aby pozostało dookoła obrazka miejsce na uzupełnienie przestrzeni. Obraz planszy powinien zajmować $\frac{1}{3}$ strony w części centralnej.

• Plansza zawiera elementy składowe dokumentacji niezbędnej do wykonywania usług transportowych.

• Nauczyciel przydziela zadania. Grupa pierwsza skupia się na licencji i zezwoleniach, upoważnieniach oraz normach prawa, grupa druga na dokumentach, takich jak krajowy i międzynarodowy list przewozowy oraz karnet $\text{TIR}$.

• Uczniowie mają „odkodować interaktywność”.

• W każdej grupie uczniowie wspólnie wypisują hasła dotyczące informacji, które można znaleźć pod grafikami na planszy. Tworzą mapę myśli, której centralnymi elementami są przydzielone zagadnienia, a gałęzie prowadzą do coraz to bardziej szczegółowych informacji.

• Uczniowie prezentują swoje zmodyfikowane plansze.

• Nauczyciel, podsumowując, stara się finalnie połączyć plansze (np. poprzez odpowiednie przycięcie) lub podsumować zajęcia informacją, która zawiera połączenie plansz i informacji na nich zawartych.

Gra edukacyjna — „Wykonywanie transportu drogowego”

• Nauczyciel łączy uczniów w pary w taki sposób, aby w parze była osoba, która szybko się uczy (uczeń drugi) oraz osoba potrzebująca wsparcia (uczeń pierwszy).

• Uczniowie kolejno przechodzą przez poziomy gry (pierwszy poziom — uczeń pierwszy, drugi poziom — uczeń drugi).

• Podczas rozgrywki notują własne odpowiedzi, tworząc wspólną dla pary notatkę, przy czym główne role na odpowiednich poziomach odgrywają wskazani uczniowie. Grający uczeń pierwszy wskazuje uczniowi drugiemu, co ma zapisać w notatce i na odwrót (na poziomie drugim).

• Teraz wspólnie pary opracowuje instrukcję „Jak poprawnie przejść przez kolejne zadania gry?”. W instrukcji krok po kroku wskazują, co należy zrobić, dlaczego tak i jakie to będzie miało skutki. Instrukcje wykonują w postaci kart (strona A4), które podczas prezentacji grupa będzie pokazywała.

• Na kartach może znajdować się nakaz wykonania, skutek i ewentualnie obrazki. Mogą to być karty narysowane lub wykonane ich zdjęcia.

• Grupy prezentują swoje instrukcje poprawnego rozegrania gry.

• Nauczyciel ocenia ich pracę.

E‑book Podstawowe zagadnienia dotyczące transportu

• Nauczyciel prezentuje na tablicy interaktywnej elementy składowe ebooka, z którym uczniowie mają się zapoznać. Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup. Ich zadaniem jest opracowanie grupowo notatki z e‑materiału.

• Nauczyciel przydziela zadania: zespół pierwszy będzie opracowywał fragment dotyczący podziału transportu oraz jego klasyfikacji i charakterystyki, zespół drugi zajmie się systemami transportowymi oraz charakterystyką infrastruktur transportowych, zespół trzeci opracuje zagadnienia związane z ogólnym określeniem, czym zajmują się logistyka i spedycja. Grupa czwarta opracuje normy i zasady obowiązujące w transporcie krajowym i międzynarodowym ze szczególnym uwzględnieniem transportu drogowego, a grupa piąta sporządzi notatkę z treści dotyczących źródeł prawa transportowego w Polsce i na świecie, organizacji zrzeszających przewoźników oraz technik wspomagających procesy transportowe.

• Uczniowie przystępują do działania, które wykonują w pięciu krokach (realizują tylko dane działanie i nic więcej).

• Na znak nauczyciela w pierwszym kroku uczniowie w grupach pracują, tylko przeglądając zawartość dedykowanego fragmentu e‑booka. Najpierw przeglądają spis treści i zapoznają się ze strukturą materiału. Zapisują w notatniku główne hasła dotyczące przydzielonych zagadnień, np. grupa druga zapisuje „systemy transportowe” oraz „infrastruktury transportowe”, pozostawiając poniżej tych haseł $3-5$ linijek wolnej przestrzeni. Mają na to około $5$ minut. Nieznane pojęcia wyszukują w Internecie i objaśniają krótko, formułując definicje.

• Nauczyciel prosi o zakończenie tej części i wprowadza kolejny krok.

• Następnie uczniowie w swoich grupach pobieżne przeglądają tekst wybranych fragmentów e‑materiału (wg przydzielonych zagadnień) i zapisują na kartce wszystkie nagłówki, wyróżnienia w treści i wskazania (podkreślenia). Np. grupa piąta analizująca zagadnienia „źródła prawa transportowego w Polsce i na świecie” wskazuje na hasła: „kodeks morski”, „prawo pocztowe” i inne. Zapisują to w obszarach, które w poprzednim kroku pozostawili. Mają na to około $5$ minut.

• Nauczyciel prosi o zakończenie tej części i wprowadza kolejny krok.

• W trzecim kroku pracy z e‑bookiem Podstawowe zagadnienia dotyczące transportu uczniowie w swoich grupach zastanawiają się, czego mogą dowiedzieć się z przydzielonego dla ich grupy przez nauczyciela e‑materiału.

• Uczniowie w swojej grupie dzielą się fragmentem materiału i czytają dokładnie swoją część. Ich zdaniem jest zapisanie pytań dotyczących dedykowanego dla nich fragmentu, na które znajdą w nim odpowiedzi. Mają zapisać co najmniej trzy pytania do swojej części.

• W kroku czwartym uczniowie w grupie streszczają swoją część. Tu mogą skorzystać z informacji znalezionych w Internecie, które rozszerzają zakres e‑booka. Szczególnie ważne będzie to dla grupy piątej, gdzie wskazane byłoby doczytać i określić zakres praw i kodeksów oraz ich wpływ na pracę kierowcy mechanika przy transporcie drogowym. Po każdym zapisanym streszczeniu czytają swoje streszczenie jeszcze raz, zastanawiając się, czy odpowiada ono na pytanie, które wcześniej sobie zadali.

• Nauczyciel za każdym razem zamyka kolejny krok i wprowadza następny.

• W kroku piątym prezentują swoje części grupie i wspólnie układają wspólną, grupową notatkę (streszczenie) wraz z pytaniami dotyczącymi jej treści.

• Nauczyciel prosi grupy o zaprezentowanie treści pytań i notatki, która na nie odpowiada, wskazując na najważniejsze informacje zawarte w tekście.

• Nauczyciel ocenia notatki grup i uzupełnia podczas prezentacji opisy.

Interaktywne materiały sprawdzające

Materiały te należy wykorzystywać w zależności od omawianego fragmentu tematu jako jego uzupełnienie lub przerywnik.

Wyjątek stanowią testy: „Transport drogowy $1$”, zawierający $20$ pytań, który może być użyty jako zadanie podsumowujące lub wprowadzające do tematu oraz „Transport drogowy $2$”, zawierający $4$ pytania jednokrotnego wyboru.

Przykładowe działania w ramach lekcji:

• Nauczyciel przedstawia zagadnienia z e‑materiału związane z dokumentami niezbędnymi w transporcie drogowym.

• Omawia szczegółowo dokument „Krajowy list przewozowy”, a jako podsumowanie proponuje zadanie z lukami do wypełnienia (ćwiczenie $6$ — „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych”) na podstawie plansz.

• Korzysta z materiałów planszy interaktywnej „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych”, gdzie znajdują się przykłady druków i razem z uczniami uzupełnia taki druk.

• Prosi uczniów o samodzielne wygenerowanie „pomysłu na uzupełnienie druku”.

• Podsumowuje zajęcia lub ich fragment dotyczący druku „Krajowy list przewozowy”.

Praca samodzielna ucznia podczas zajęć

Plansza/schemat/grafika interaktywna „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych”

• Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z e‑materiałem.

• Zadaniem każdego ucznia będzie utworzenie, na podstawie tych przedstawionych w planszy interaktywnej, dokumentów: zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, krajowy i międzynarodowy list przewozowy oraz karnet $\text{TIR}$. Wskazane dokumenty powinny być tak przygotowane, jakby uczeń był kierowcą mechanikiem, którego ta dokumentacja dotyczy.

• Uczeń przygotowuje dokumenty i dopisuje historię, która pomoże uzasadnić takie, a nie inne uzupełnienie.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o prezentacje własnych opracowań na forum klasy.

• Pozostali uczniowie podczas prezentacji, korzystając z pomysłów prelegentów, uzupełniają swój projekt.

• Nauczyciel może ocenić prezentowane projekty, odpowiednio je nagradzając.

Gra edukacyjna „Wykonywanie transportu drogowego”

• Nauczyciel informuje, że teraz każdy indywidualnie ma przejść grę, ale każdą decyzję trzeba będzie opisać w notatniku.

• Uczniowie przechodzą grę wspak, czyli zaznaczają najpierw błędne odpowiedzi, testując program. Przed zatwierdzeniem robią zdjęcie ekranów z błędnymi odpowiedziami lub zrzuty ekranu. Zdjęcia zamieszczają w swojej cyfrowej notatce.

• Żeby można byłoby przejść dalej w kolejnym kroku, wykonują działania poprawnie. I tym razem przed zatwierdzeniem robią zdjęcie ekranu lub zrzut ekranu poprawnie zaznaczonej odpowiedzi. Zdjęcie zamieszczają w swojej cyfrowej notatce.

• Po przejściu w ten sposób wszystkich ekranów i dwóch poziomów (przewóz mrożonek i $\text{ADR}$) wykonują prezentacje, w której na każdym slajdzie zawierają po dwóch stronach obrazki: po lewej stronie poprawnie uzupełnione zadanie, a po prawej błędnie zaznaczone odpowiedzi. Pod obrazkami zamieszczają opisy w punktach dotyczące tego, co trzeba wiedzieć, żeby przejść ten etap gry we właściwy sposób.

• Tak uczniowie samodzielnie przechodzą oba poziomy gry (rozkodowują grę).

• Nauczyciel po zakończonej przez wszystkich uczniów gry prosi o zaprezentowanie efektów ich pracy.

• Prosi też o informację zwrotną z przebiegu czynności w zadaniach.

E‑book Podstawowe zagadnienia dotyczące transportu

• Nauczyciel prezentuje na tablicy interaktywnej e‑materiał w postaci e‑booka. Wskazuje najważniejsze obszary tematyczne.

• Uczniowie samodzielnie mają za zadanie określić procedurę, która biorąc pod uwagę normy i zasady obowiązujące w drogowym transporcie krajowym, pozwoli mu bez łamania przepisów realizować transport drogowy.

• Uczeń uświadamia sobie, że jako kierowca mechanik będzie poruszał się po drodze krajowej.

• Procedura ma mieć postać blokową z zadanymi pytaniami i prostymi odpowiedziami „tak” lub „nie” przekierowującymi do właściwych działań podczas organizacji i realizacji transportu.

• Uczniowie przygotowują procedurę w postaci diagramu na podstawie e‑booka Podstawowe zagadnienia dotyczące transportu oraz informacji z Internetu.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o zaprezentowanie swojego diagramu.

• Inni uczniowie w klasie uzupełniają procedurę. Ostatecznie poprawność procedury zatwierdza nauczyciel.

• Uczniowie wykonują notatkę zdjęciową z kolejnych procedur utworzonych przez kolegów.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wskazuje uczniom zadanie z lukami (ćwiczenie $6$ — „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych”)do wypełnienia na podstawie plansz do samodzielnego rozwiązania.

• Uczniowie rozwiązują zadanie, w którym należy uzupełnić właściwie luki w stwierdzeniu oraz odpowiedzieć na kilka pytań.

• Po wykonanym zadaniu uczniowie mają znaleźć druk „Międzynarodowy list przewozowy” w planszy interaktywnej „Dokumentacja niezbędna do wykonywania usług transportowych”.

• Teraz ich zadaniem będzie poprawne wskazanie danych i miejsce ich umieszczenia w danym druku.

• W przypadku problemów z uzupełnieniem druku nauczyciel udziela pomocy.

• Prawidłowo rozwiązane zadanie i pytania mogą być wyświetlane przez nauczyciela na tablicy interaktywnej, jeśli nauczyciel posiada wersję cyfrową poprawnie wypełnionego międzynarodowego listu przewozowego.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych poprzez wprowadzenie metody tekstu przewodniego lub lekcji odwróconej. Może stanowić podstawę do nowej lekcji lub zestaw powtórzeniowy. Daje też możliwość nadrobienia zaległości uczniom, którzy z jakichkolwiek powodów nie mogli uczestniczyć w zajęciach, na których ten materiał był omawiany przez nauczyciela.

Praca indywidualna

Przed lekcją:

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć oddaje do użytku uczniom e‑book i planszę interaktywną.

• Równocześnie z e‑bookiem i planszą przekazuje zestaw pytań, które przygotował dla uczniów. Pytania te zawarte są w „tekście przewodnim”, który przeprowadza ucznia przez wiedzę niezbędną do przygotowania dokumentacji podczas realizacji transportu drogowego.

• Pytania te obejmują zagadnienia, które w postaci zadań są zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować zadanie na pytanie, na które uczeń musi znaleźć odpowiedź.

• Kolejny etap to drugi zestaw pytań, na które uczeń, odpowiadając, określa dane, jakie są niezbędne do uzupełnienia dokumentów związanych z przygotowywanym transportem. Po odpowiedzi na te dwa zestawy pytań w oparciu o e‑booka uczeń przesyła opracowany materiał do nauczyciela np. e‑mailem i przychodzi na lekcję gotowy, aby zrealizować dalszą część działania (metody tekstu przewodniego).

Podczas lekcji:

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczeń zabiera się za realizację. Nauczyciel daje mu zadanie „Przygotowanie dokumentacji niezbędnej do wykonania usług transportowych”. Dane dotyczące transportu uczeń domyśla sobie dowolnie.

• Uczeń planuje swoje działanie, opisując jego kolejne etapy.

• Po zakończeniu planowania uzupełnia dokumentację: krajowy i międzynarodowy list przewozowy oraz wszystkie licencje i zezwolenia.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np. co sprawiło Ci trudności?, które zadanie wykonałeś bez problemu?, na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się i wypełniając dokumentację następnym razem?, czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

• Nauczyciel odbiera wszystkie etapy metody tekstu przewodniego w postaci zwartej notatki i ocenia wykonanie zadań z lekcji.

Praca w grupie

Przed lekcją:

• Nauczyciel i uczniowie wykonują podobne czynności jak w przypadku pracy samodzielnej, jednak tym razem uczniowie w domu dzielą się zadaniem, wykonując jego elementy lub współpracując zdalnie.

• W pierwszym etapie nie dostają jednak pytań w tekście przewodnim, tylko zagadnienia. To właśnie uczniowie, na podstawie e‑booka oraz planszy interaktywnej i przydzielonych zagadnień, mają sami utworzyć pytania i znaleźć odpowiedzi na nie (tworząc dla siebie pytania i sami na nie odpowiadając).

• Uczniowie używają do tego dowolnej przestrzeni do pracy zdalnej, gdzie można edytować dokument i go współdzielić (może pracować na nim jednocześnie kilka osób spotkania fizycznego).

• Efektem pracy uczniów są dwa dokumenty, przesłane przed lekcją do nauczyciela, z odpowiedziami na własne pytania pochodzące z przydzielonych zagadnień. Utrudnieniem może być wykonanie na ten temat prezentacji w Sway, PowerPoint lub innym programie wizualizacyjnym.

• Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłany materiał i zwraca go z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji:

• Grupy uczniów otrzymują ostatnie uwagi dotyczące działań z tekstem przewodnim i zabierają się za realizację.

• Nauczyciel formułuje zadanie: „Grupa ma przygotować dokumentację niezbędną do wykonania usług transportowych”. Resztę danych każda grupa domyśla sobie dowolnie.

• Przed przygotowaniem dokumentacji grupa planuje swoje działanie, opisując kolejne etapy i przekazuje plan nauczycielowi.

• Nauczyciel akceptuje plan lub go koryguje.

• Po zakończeniu planowania uzupełnia dokumentację: krajowy i międzynarodowy list przewozowy oraz wszystkie licencje i zezwolenia w wersji cyfrowej, prezentującej krok po kroku na slajdach, jakie działania zostały wykonane na dokumentach.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np. co sprawiło Ci trudności?, które zadanie wykonałeś bez problemu?, na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się i wypełniając dokumentację następnym razem?, czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

• Nauczyciel odbiera wszystkie etapy metody tekstu przewodniego w postaci prezentacji lub zwartej notatki i ocenia wykonanie zadań z lekcji.

Praca z uczniami z SPE

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Wszystkie pięć multimediów przedstawia informacje na temat transportu drogowego z innej strony. Różne formy multimedialne mogą zaspakajać różne sposoby odbioru informacji, kanały percepcji i sposoby przyswajania wiedzy.

Niesie to za sobą możliwość zastosowania najlepszego multimedium dedykowanego do każdego ucznia i znosi bariery społeczne, a także komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans, jeśli dany uczeń pracował będzie w grupie rówieśniczej.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu.

Indywidualizowanie pracy z uczniem

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizacji procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielny przez ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału. Uczniowie mogą przeglądać atlas z wiedzą teoretyczną, ale usystematyzowaną, czynnie uczestniczyć w zadaniach zbliżonych do zawodowych podczas wcielania się w rolę w grze „Przygotowanie transportu”, w której jako kierowca mechanik uczeń ma wykonać transport określonego ładunku zadanym środkiem transportu lub grać w grę edukacyjną „Wykonywanie transportu drogowego”, gdzie dostosowuje wybrany środek transportu do fizycznych cech przewożonych materiałów, do formy rozmieszczenia i zabezpieczania ładunku. Materiały te przeplatają się informacyjnie. Gra „Przygotowanie transportu” stanowi utrwalenie wiedzy zdobytej podczas analizy planszy interaktywnej i e‑booka, natomiast po jego analizie uczeń poradzi sobie w grze „Wykonywanie transportu drogowego”. Zadania w grach i w materiałach sprawdzających prowokują do odnalezienia wiedzy w atlasie i planszy interaktywnej.

Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i metody prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daj szerokie pole do popisu dla uczącego. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę „nigdy tak samo”, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów.

Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy, rozwijając nie tylko zasób związany z wiedzą, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości. Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wsparcia uczniów przez siebie nawzajem i uczenia się od siebie.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy oraz uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać, na różne sposoby, zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie materiały te nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia. W grze edukacyjnej uczeń musi przykładowo sam określić poziom trudności, na którym chce sprawdzić swoją wiedzę.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści