Autor przewodnika: Bożena Fałkowicz

Konsultant przewodnika: Marta Polanowska

Spis treści

• Podstawowe informacje o e‑materiale1Podstawowe informacje o e‑materiale

• Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym2Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym

• Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału3Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału

• Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych4Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

• Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału5Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

Tytuł e‑materiału

Dostosowanie warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej

Nazwa i symbol cyfrowy zawodu

• Opiekun osoby starszej 341202

• Opiekunka środowiskowa 341204

Kod i nazwa kwalifikacji

SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie starszej
SPO.05. Świadczenie usług opiekuńczych

Oznaczenie i nazwa jednostki efektów kształcenia

SPO.02.6. Aktywizowanie osoby starszej do samodzielności życiowej
SPO.05.5. Wspieranie osoby podopiecznej w czynnościach dnia codziennego

Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału

Osoba ucząca się:

SPO.02.6.1) pomaga osobie starszej w prowadzeniu gospodarstwa domowego:
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.2) ustala z osobą starszą reguły i zasady pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.3) wprowadza sposoby utrzymania czystości otoczenia,

SPO.02.6.2) pomaga osobie starszej w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych:
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.3) udziela pomocy w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,

SPO.02.6.3) przygotowuje osobę starszą we współpracy z rodziną do samoopieki:
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki,
SPO.02.6.3.2) wyjaśnia osobie starszej i rodzinie zasady samoopieki,
SPO.02.6.3.3) opisuje sposoby wspierania osoby starszej i jej rodziny w samoopiece,

SPO.05.5.1) pomaga osobie podopiecznej w prowadzeniu gospodarstwa domowego i zarządzaniu finansami osobistymi:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.05.5.1.2) planuje rodzaje czynności w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego, np. zakupy, pranie, pomoc w przygotowywaniu posiłków,

SPO.05.5.2) dobiera metody i środki do utrzymania mieszkania w czystości:
SPO.05.5.2.1) wymienia środki stosowane do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.2) dobiera środki i narzędzia do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.3) wykonuje czynności pomagające osobie podopiecznej w utrzymaniu czystości otoczenia.

Cele ogólne e‑materiału

Materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji:

• SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie starszej:

  • mobilizowanie osoby starszej do aktywności,

• SPO.05. Świadczenie usług opiekuńczych:

  • pomaganie osobie podopiecznej w czynnościach dnia codziennego.

Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem

• Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej - program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranieDjNl7dKhQOrganizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej - program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie

• Jak człowiek przewlekle chory radzi sobie w życiu? - gra wcielanie się w rolęDv0D8KPQbJak człowiek przewlekle chory radzi sobie w życiu? - gra wcielanie się w rolę

• Jak dostosować warunki domowe do potrzeb podopiecznych - mapa myśliDPH0a0BlKJak dostosować warunki domowe do potrzeb podopiecznych - mapa myśli

• Interaktywne materiały sprawdzająceDNTu47YUOInteraktywne materiały sprawdzające

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDIBncoh7uSłownik pojęć dla e‑materiału

• Przewodnik dla nauczycielaDz3eJbwX7Przewodnik dla nauczyciela

• Przewodnik dla uczącego sięDc0jtx1FZPrzewodnik dla uczącego się

• Netografia i bibliografiaDMZ9Pe1QPNetografia i bibliografia

• Instrukcja użytkowaniaD13BNV9IDInstrukcja użytkowania

Realizacja zajęć opartych na materiałach multimedialnych z e‑materiału Dostosowanie warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej wymaga odwołania się do atlasu anatomii i patofizjologii.

Wszystkie materiały multimedialne w ramach tego e‑materiału są ze sobą powiązane. Warto rozpocząć pracę od programu ćwiczeniowego do projektowania przez dobieranie, a następnie przejść do gry wcielanie się w rolę. Projektowanie mapy myśli pozwoli uczącemu na uporządkowanie wiedzy dotyczącej dostosowywania warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Tytuł materiału multimedialnego

Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej

Typ materiału multimedialnego

Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Zadaniem uczącego się jest zaprojektowanie mieszkania dla osoby starszej i niesamodzielnej, składającego się z kuchni, łazienki i pokoju. Uczący się ma do wyboru grafiki elementów i udogodnień wraz z podpisami. Umeblowanie i wyposażenie pomieszczeń należy dostosować do stanu zdrowia i ograniczeń chorobowych osoby podopiecznej (osoba z reumatoidalnym zapaleniem stawów, osoba chora na cukrzycę po amputacji kończyny dolnej, osoba po udarze z niedowładem prawostronnym i zaburzeniami mowy, osoba z chorobą Alzheimera, osoba z chorobą Parkinsona).

Z programem ćwiczeniowym powiązany jest materiałami sprawdzającymi:

• zadanie dobierania w pary Dobieranie przedmiotów do problemów i ograniczeń osoby starszej i podopiecznej,

• dopasowanie elementów do schematu Sprzęt i udogodnienia do zastosowania w życiu codziennym przez osobę z ograniczeniami chorobowymi.

Z materiałem powiązane są następujące kryteria weryfikacji:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• projektowanie pomieszczenia dla osoby z ograniczeniami wynikającymi z postępującej choroby,

• dobieranie elementów i udogodnień do potrzeb osoby starszej i podopiecznej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

Osoba ucząca się samodzielnie podejmuje decyzje dotyczące umeblowania i wyposażenia poszczególnych pomieszczeń, pracując w swoim tempie, np. podczas lekcji powtórzeniowej. Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej daje możliwość powtórzenia wiadomości oraz przygotowania się do egzaminu zawodowego.

Osoba ucząca się sama dobiera elementy i udogodnienia wyznaczonego przez nauczyciela pomieszczenia dla osoby starszej/podopiecznej z niepełnosprawnością, a następnie prezentuje materiał na forum klasy lub uczący wymieniają się informacjami w małych grupach, np. w parach.

Praca w grupach

Można wykorzystać zdjęcia przedstawiające udogodnienia dla osób podopiecznych podczas lekcji powtórzeniowej. Nauczyciel dzieli klasę na grupy i wprowadza zasadę rywalizacji. Przedstawiciele grup losują zdjęcia przedstawiające elementy i przedmioty, które pomagają w funkcjonowaniu osobie starszej/podopiecznej. Uczący się mają za zadanie nazwać wylosowany element pomocniczy i udzielić informacji na temat rodzaju schorzenia czy niepełnosprawności, w których może on być wykorzystywany.
Można też odwrócić kolejność prezentowania informacji, czyli dana grupa opisuje sprzęt, a rywale podają jego nazwę, funkcję i zastosowanie w przypadku ograniczeń osoby starszej/podopiecznej.

Innym zadaniem może być projektowanie pomieszczeń przez uczących się w grupach. Grupy pracują z programem, a po zakończeniu pracy przekazują swój projekt innej grupie do oceny. Grupa oceniająca przygotowuje uwagi na piśmie i przekazuje je grupie projektującej.

Po zaprojektowaniu pomieszczeń dla poszczególnych osób opisanych w programie ćwiczeniowym grupy mogą przygotować ulotki lub plakaty prezentujące udogodnienia możliwe do zastosowania w mieszkaniach dla osób podopiecznych. Uczący się mogą poszukać jeszcze innych udogodnień w wyposażeniu poszczególnych pomieszczeń, w zależności od schorzenia czy rodzaju niepełnosprawności. Grupy prezentują efekty swojej pracy pozostałym uczącym się.

Praca z całym zespołem

Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie może mieć zastosowanie podczas tzw. lekcji odwróconej przy realizacji tematów związanych z chorobami i niepełnosprawnościami oraz wynikającymi z nich utrudnieniami w funkcjonowaniu osób podopiecznych w życiu codziennym. Nauczyciel prosi uczących się o zapoznanie się z programem ćwiczeniowym w domu. Podczas lekcji nauczyciel wybiera opis osoby z ograniczeniami związanymi z chorobą i prosi osoby uczące się o dopasowanie wyposażenia pomieszczeń do jej stanu zdrowia i ograniczeń wynikających z fazy choroby. Uczący się wspólnie omawiają zagadnienie, wymieniając wady i zalety różnych rozwiązań.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

Uczący się mogą wykorzystać pogram ćwiczeniowy do indywidualnego przygotowania się do lekcji odwróconej. Nauczyciel prosi osoby uczące się, aby w domu zapoznały się z elementami wyposażenia kuchni, łazienki i pokoju dla osób z ograniczeniami wynikającymi z ich chorób. Następnie podczas lekcji weryfikuje wiedzę uczących się, np. zachęcając, aby zgłaszające się osoby nazywały prezentowane przez niego sprzęty i udogodnienia i wskazywały, w jakiego rodzaju chorobach i ich fazach mogą być stosowane.
Osoby uczące się mogą się wzajemnie uzupełniać i poprawiać w razie konieczności.

Praca w grupach

Nauczyciel opisuje przypadek osoby podopiecznej, a uczący się dobierają odpowiednie wyposażenie przeznaczonego dla niej pomieszczenia. Grupy przygotowują swoje propozycje w formie ulotki lub rysunku i udostępniają je innych grupom.

Grupy mogą opracować ulotki dla rodzin i opiekunów osób starszych, chorych lub z niepełnosprawnością prezentujące odpowiednie umeblowanie i wyposażenie mieszkań, w zależności od potrzeb osób podopiecznych.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej i dobór udogodnień pozwala na poznawanie elementów i sprzętu pomocniczego do projektowania pomieszczeń dla osoby starszej/podopiecznej z ograniczeniami w funkcjonowaniu w życiu codziennym. Program ćwiczeniowy umożliwia powtarzanie materiału w dowolnym tempie, indywidualnym dla każdej osoby uczącej się. Zawiera informacje na temat rodzajów sprzętów i przedmiotów pomocniczych służących do projektowania pomieszczeń dla osoby z ograniczeniami związanymi z chorobą w jej fazie początkowej i zaawansowanej. Może być także inspiracją do rozwijania wiedzy. Nauczyciel może zaproponować, aby osoba ucząca się poszukała w innych źródłach informacji na temat wybranego sprzętu, elementów pomocniczych czy udogodnień, a następnie przygotowała np. prezentację na ten temat dla pozostałej części klasy.

Praca z uczącymi się mającymi trudności ze zrozumieniem materiału

Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie daje osobie uczącej się, mającej trudności z przyswajaniem wiedzy, możliwość korzystania z niego we własnym tempie, wielokrotnego powtarzania materiału oraz rozwijania informacji tekstowych na temat elementów wyposażenia pomieszczeń. Materiał zawiera informacje na temat rodzajów sprzętów i przedmiotów pomocniczych służących do projektowania pomieszczeń dla osoby z ograniczeniami wynikającymi z choroby w jej fazie początkowej i zaawansowanej, ale może być także inspiracją do rozwijania wiedzy.

Praca z uczącymi się zainteresowanymi tematyką

Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie daje możliwości poszerzania pracy z uczącym się zainteresowanym tematyką. W zależności od indywidualnych potrzeb edukacyjnych uczących się, nauczyciel może poprosić osoby zainteresowane tematem, aby podały nazwy wskazanych udogodnień, przedmiotów pomocniczych i sprzętu AGD, a następnie omówiły ich zastosowanie w oparciu o ich działanie. Osoby łatwo przyswajające wiedzę mogą omówić, w jakiej niepełnosprawności mogą być wykorzystane udogodnienia, przedmioty pomocnicze i sprzęt AGD w celu poprawy funkcjonowania osoby z ograniczeniami w życiu codziennym.

Tytuł materiału multimedialnego

Jak człowiek przewlekle chory radzi sobie w życiu?

Typ materiału multimedialnego

Gra wcielanie się w rolę

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Gra polega na wcielaniu się w rolę osoby niesamodzielnej, mieszkającej samotnie i wykonującej czynności życia codziennego, np. gotowanie, sprzątanie, toaletę. Zadaniem uczącego się jest dobranie właściwych sprzętów do wskazanych czynności życia codziennego. Po dokonanym wyborze uczący się otrzymuje informację zwrotną, czy zastosowane udogodnienia ułatwiają, czy utrudniają życie osoby z ograniczeniami w funkcjonowaniu.

Gra składa się z opisu pięciu chorób w fazie początkowej i zaawansowanej. Uczący się ma możliwość wcielić się w rolę każdego chorego, na każdym poziomie zaawansowania choroby. Opisane są czynności dnia codziennego, takie jak: gotowanie, toaleta i sprzątanie oraz wymienione są elementy wyposażenia, udogodnienia i przedmioty pomocnicze wspomagające wykonanie danej czynności.

Z grą wcielanie się w rolę powiązany jest materiał sprawdzający: zadanie z lukami Udogodnienia dla osoby podopiecznej cierpiącej dla chorobę Parkinsona.

Z materiałem powiązane są następujące kryteria weryfikacji:
SPO.05.5.1.2) planuje rodzaje czynności w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego, np. zakupy, pranie, pomoc w przygotowywaniu posiłków,
SPO.05.5.2.1) wymienia środki stosowane do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.2) dobiera środki i narzędzia do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.3) wykonuje czynności pomagające osobie podopiecznej w utrzymaniu czystości otoczenia,
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.2) ustala z osobą starszą reguły i zasady pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.3) wprowadza sposoby utrzymania czystości otoczenia.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• rozpoznawanie potrzeb i problemów osoby podopiecznej w środowisku domowym,

• dokonywanie wyboru odpowiedniego sprzętu do wykonania wskazanej czynności, mając na uwadze ograniczenia, jakie niesie jednostka chorobowa.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

Osoba ucząca się samodzielnie przystępuje do gry i zapoznaje się z chorobą osoby niesamodzielnej w fazie początkowej i zaawansowanej, poznaje jej ograniczenia i problemy. Następnie wciela się w rolę osoby podopiecznej, mieszkającej samotnie i poprzez dobór odpowiedniego sprzętu lub przedmiotów pomocniczych sprawdza, czy przyczyniają się one do wykonania danej czynności, czyli czy ułatwiają, czy też utrudniają życie osoby chorej.

Na początku uczący się powinni zapoznać się z opisami jednostek chorobowych i wynotować wszystkie niejasności. O ich wyjaśnienie warto poprosić innych uczących się.

Praca w grupach

Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy i wprowadza zasadę rywalizacji. Przedstawiciel pierwszej grupy losuje rodzaj choroby i jej fazę. Przedstawiciel drugiej grupy losuje rodzaj czynności dnia codziennego. Uczący się z pierwszej grupy mają za zadanie opisać jednostkę chorobową i wynikające z niej ograniczenia, natomiast zadaniem drugiej grupy jest podać rodzaj czynności dnia codziennego i wymienić przedmioty pomocnicze i sprzęt wspomagający jej wykonywanie w przedstawionej chorobie.

Można też odwrócić kolejność prezentowania informacji, czyli druga grupa przedstawia czynności dnia codziennego i wymienia przedmioty pomocnicze i sprzęt wspomagający w ich wykonaniu, natomiast pierwsza grupa wskazuje osobę z ograniczeniami wynikającymi z choroby w fazie wczesnej lub zaawansowanej, która odpowiada podanym informacjom. Przedstawione sprzęty lub przedmioty pomocnicze są punktem wyjścia do dyskusji, w trakcie której nauczyciel zadaje pytania i uzupełnia odpowiedzi uczących się o dodatkowe wyjaśnienia.

Po zapoznaniu się z grą uczący się mogą opracować ulotki lub plakaty prezentujące możliwe udogodnienia wspierające osoby niesamodzielne w czynnościach życia codziennego. Uczący się mogą poszukać jeszcze innych sprzętów wspomagających osoby chore lub z niepełnosprawnościami w samodzielnym funkcjonowaniu. Grupy prezentują efekty swojej pracy pozostałym uczącym się.

Praca z całym zespołem

Zaleca się, by uczący się mogli zapoznać się ze sprzętem przedstawionym w grze.

Uczący się mogą wspólnie przygotować listę zalet i wad poszczególnych udogodnień, w zależności od choroby i jej fazy, a także omówić inne znane sobie przedmioty ułatwiające samodzielne funkcjonowanie osób chorych lub z niepełnosprawnościami.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Gra wcielanie się w rolę może być materiałem powtórzeniowym przed sprawdzianem, a nawet przed egzaminem zawodowym, bowiem zawiera skondensowane informacje na temat jednostek chorobowych i sposobów radzenia sobie przez osobę starszą/podopieczną z ograniczeniami w codziennym funkcjonowaniu.

Praca indywidualna

Uczący się mogą wykorzystać grę wcielanie się w rolę do indywidualnego przygotowania się do lekcji odwróconej. Nauczyciel prosi osoby uczące się, aby w domu zapoznały się z udogodnieniami i przedmiotami pomocniczymi ułatwiającymi funkcjonowanie osób niesamodzielnych. Następnie podczas lekcji w klasie weryfikuje ich wiedzę, np. zachęcając, aby zgłaszające się osoby nazywały pokazywane przez niego sprzęty i wskazywały ich zastosowanie w życiu codziennym osób chorych lub z niepełnosprawnościami. Możliwe jest też prezentowanie informacji w odwrotny sposób, czyli nauczyciel opisuje osobę podopieczną, a uczący się dobiera dla niej odpowiednie przedmioty pomocnicze.
Można także poprosić, aby osoby uczące się wzajemnie się uzupełniały i poprawiały w razie konieczności.

Nauczyciel może zaproponować, aby osoba ucząca się poszukała w innych źródłach informacji na temat wybranego sprzętu, elementów pomocniczych i udogodnień, a następnie przygotowała np. prezentację na ten temat dla pozostałej części klasy.

Praca w grupach

Można wykorzystać grę wcielanie się w rolę jako przygotowanie do lekcji odwróconej, tzn. nauczyciel prosi osoby uczące się, aby w domu zapoznały się z udogodnieniami i przedmiotami pomocniczymi dla osób niesamodzielnych. Następnie podczas lekcji dzieli uczących się na grupy i weryfikuje ich wiedzę, np. jedna grupa przedstawia udogodnienia i sprzęt pomocniczy odpowiednie do zastosowania w fazie wstępnej choroby, a druga grupa omawia zastosowanie sprzętu pomocniczego w fazie zaawansowanej. Możliwe jest też prezentowanie informacji w odwrotny sposób, czyli nauczyciel opisuje przypadek osoby podopiecznej, a grupa dobiera dla niej odpowiednie przedmioty pomocnicze.

Można także poprosić, aby osoby uczące się wzajemnie się uzupełniały i poprawiały w razie konieczności.

Grupy mogą przygotować plakaty prezentujące różnorodne sprzęty pomocnicze, przedstawiające ich wady i zalety z zależności od choroby i jej zaawansowania.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Gra wcielanie się w rolę pozwala na powtarzanie wiedzy w dowolnym tempie, indywidualnym dla każdej osoby uczącej się. Zawiera wiadomości na temat jednostek chorobowych i ich faz oraz przedmiotów pomocniczych i sprzętu wspomagającego osoby chore lub z niepełnosprawnościami w wykonywaniu czynności dnia codziennego.

Praca z uczącymi się mającymi trudności ze zrozumieniem materiału

Wielokrotne powtarzanie gry umożliwia uczącemu się przyswojenie wiedzy na temat objawów chorobowych i niepełnosprawności. Materiał może być wykorzystany do pracy z osobami o indywidualnych potrzebach edukacyjnych, jako zbiór informacji na temat sprzętu pomocniczego i niepełnosprawności, w jakich może być wykorzystany.

Praca z uczącymi się zainteresowanymi tematyką

Gra wcielanie się w rolę daje możliwość poszerzania pracy z uczącym się zainteresowanym tematyką. Materiał zawiera informacje na temat rodzajów sprzętów i przedmiotów pomocniczych wspomagających w wykonywaniu czynności dnia codziennego osobę z ograniczeniami wynikającymi z choroby w fazie początkowej i zaawansowanej. Może być także inspiracją do rozwijania wiedzy.

Tytuł materiału multimedialnego

Jak dostosować warunki domowe do potrzeb podopiecznych

Typ materiału multimedialnego

Mapa myśli

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Materiał multimedialny zawiera narzędzia umożliwiające samodzielne tworzenie mapy myśli poprzez budowanie wielopoziomowych relacji i wzajemnych zależności między pojęciami, zgodnie z zasadami tworzenia mapy pojęć. Mapa myśli powstaje na podstawie programu ćwiczeniowego do projektowania przez dobieranie oraz gry wcielanie się w rolę, ale także wiedzy z anatomii i patofizjologii. Uczący się mogą projektować różne mapy myśli w zależności od wybranej jednostki chorobowej.

Z mapą myśli powiązany jest materiał sprawdzający: zadanie ukierunkowane na grupowanie Dostosowanie warunków domowych dla potrzeb osoby podopiecznej chorującej na chorobę Parkinsona.

Z materiałem powiązane są następujące kryteria weryfikacji:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki,
SPO.02.6.3.2) wyjaśnia osobie starszej i rodzinie zasady samoopieki.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

• rozpoznawanie problemów i ograniczeń wynikających z choroby w odniesieniu do samodzielnego funkcjonowania,

• dobieranie odpowiednich udogodnień, przedmiotów pomocniczych i sprzętu potrzebnego do funkcjonowania osoby starszej/podopiecznej,

• dobieranie odpowiednich rodzajów mebli stosownie do ograniczeń chorobowych osoby starszej/podopiecznej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

Praca indywidualna

Osoba ucząca się samodzielnie sporządza mapę myśli dla wybranej postaci lub choroby, ale można wprowadzić element rywalizacji, np. kto sporządzi właściwą mapę myśli dla takiej samej postaci lub choroby w najkrótszym czasie.

Praca w grupach

Każda grupa sporządza mapę myśli w odniesieniu do innej postaci lub choroby, a następnie na forum klasy grupy przedstawiają efekty swojej pracy, co może być okazją do dyskusji, w trakcie której na nauczyciel zadaje pytania i uzupełnia odpowiedzi uczących się o dodatkowe wyjaśnienia.

Praca z całym zespołem

Nauczyciel przedstawia przypadek osoby starszej, chorej, z ograniczeniami w funkcjonowaniu. Cały zespół tworzy mapę myśli, dopasowując do jej potrzeb odpowiedni sprzęt i udogodnienia, pomocne w jej funkcjonowaniu w życiu codziennym.

Można też odwrócić kolejność prezentowania informacji, czyli nauczyciel przedstawia czynności dnia codziennego do wykonania i wymienia zastosowane przedmioty pomocnicze oraz sprzęt. Zespół uczących się wskazuje przypadek osoby z ograniczeniami wynikającymi z choroby odpowiadający podanym informacjom. Przedstawione sprzęty lub przedmioty pomocnicze są punktem wyjścia do dyskusji, w trakcie której na nauczyciel zadaje pytania i uzupełnia odpowiedzi uczących się o dodatkowe wyjaśnienia.

Nauczyciel lub uczący się przedstawia mapę myśli dla wybranej jednostki chorobowej zawierającą błędy. Uczący się dyskutują, wskazując je i uzasadniając konieczność korekty. Mogą także zaproponować dodatkowe udogodnienia. Dzięki elektronicznej formi mapy można ją na bieżaco, w trakcie dyskusji, poprawiać i uzupełniać.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

Uczący się indywidualnie w domu sporządza mapę myśli dla wybranej postaci lub choroby. Można wprowadzić element rywalizacji dotyczący liczby opracowanych map myśli (minimum dwie).

Praca w grupach

Można wykorzystać mapę myśli jako przygotowanie do lekcji odwróconej, tzn. nauczyciel prosi osoby uczące się, aby w domu zapoznały się z udogodnieniami i przedmiotami pomocniczymi dla osób chorych, a następnie podczas lekcji dzieli uczących się na grupy i weryfikuje ich wiedzę, np. jedna grupa przedstawia udogodnienia i sprzęt pomocniczy, a druga grupa omawia jednostkę chorobową i ograniczenia, jakie dotykają osobę starszą lub chorą.

Możliwe jest też prezentowanie informacji w odwrotny sposób, czyli pierwsza grupa omawia objawy chorobowe i związane z nimi ograniczenia, a druga grupa dobiera sprzęt i udogodnienia dla osoby chorej. Można także poprosić, aby osoby uczące się wzajemnie się uzupełniały i poprawiały w razie konieczności.

Uczący się mogą przygotować mapy myśli dla innych jednostek chorobowych lub niepełnosprawności.

Na podstawie opracowanych map myśli uczący się mogą przygotować ulotki prezentujące różne udogodnienia dla osób chorych, starszych lub osób z niepełnosprawnościami.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

Osoba ucząca się samodzielnie wybiera postać z jednostką chorobową i pomieszczeniem. Zadaniem uczącego się jest samodzielnie dobrać przedmioty pomocnicze, udogodnienia, meble i sprzęt, biorąc pod uwagę możliwości i ograniczenia osoby podopiecznej.

Praca z uczącymi się mającymi trudności ze zrozumieniem materiału

Mapa myśli daje osobie uczącej się, mającej trudności z przyswajaniem wiedzy, możliwość korzystania z niej we własnym tempie, wielokrotnego powtarzania materiału. Multimedium zawiera informacje na temat rodzajów sprzętów i przedmiotów pomocniczych przeznaczonych do projektowania pomieszczeń dla osoby z ograniczeniami wynikającymi z choroby, ale może być także inspiracją do rozwijania wiedzy.

Można poprosić, by uczący się wskazał odpowiednie sprzęty w pracowni zawodowej, a dopiero później opracował mapę myśli.

Praca z uczącymi się zainteresowanymi tematyką

Mapa myśli daje możliwości poszerzania pracy z uczącym się zainteresowanym tematyką. W zależności od indywidualnych potrzeb edukacyjnych nauczyciel może poprosić osoby zainteresowane tematem, aby podały nazwy wskazanych udogodnień, przedmiotów pomocniczych czy sprzętu AGD i omówiły ich zastosowanie w oparciu o ich działanie, a osoby łatwo przyswajające wiedzę, aby omówiły, w jakiej niepełnosprawności mogą być wykorzystane udogodnienia, przedmioty pomocnicze i sprzęt AGD w celu poprawy funkcjonowania osoby z ograniczeniami wynikającymi z choroby.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie dobierania w pary Dobieranie przedmiotów do problemów i ograniczeń osoby starszej i podopiecznej

Opis materiału sprawdzającego

Materiał składa się z opisów pacjentów z ograniczeniami wynikającymi z choroby, do których osoba ucząca się ma za zadanie dopasować odpowiedni sprzęt, przedmiot pomocniczy czy udogodnienie.
Jest to zadanie trudne.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie,

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z programem ćwiczeniowym do projektowania przez dobieranie Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest utrwalenie wiadomości na temat dostosowania pomieszczeń do potrzeb osoby podopiecznej w zależności od jej ograniczeń.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie z lukami Udogodnienia dla osoby podopiecznej cierpiącej na chorobę Parkinsona

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie zawiera tekst, w którym trzeba uzupełnić brakujące wyrazy. Tekst ma postać opisu dostosowania pomieszczeń i zastosowania udogodnień dopasowanych do choroby i ograniczeń w funkcjonowaniu w życiu codziennym osoby z chorobą Parkinsona.
Jest to zadanie o średnim poziomie trudności.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie,

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z grą wcielanie się w rolę Jak człowiek przewlekle chory radzi sobie w życiu?.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest utrwalenie wiadomości na temat dostosowania warunków mieszkaniowych do potrzeb osób starszych i podopiecznych z ograniczeniami wynikającymi z choroby.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.02.6.1.2) ustala z osobą starszą reguły i zasady pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Dopasowanie elementów do schematu Sprzęt i udogodnienia do zastosowania w życiu codziennym przez osobę z ograniczeniami chorobowymi

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie składa się z ośmiu ilustracji obrazujących sprzęt, udogodnienia i przedmioty pomocnicze. Zadaniem osoby uczącej się jest doapsowanie właściwych nazw do grafik.
Jest to zadanie łatwe.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie,

• uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z programem ćwiczeniowym do projektowania przez dobieranie Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest sprawdzenie stopnia opanowania wiedzy na temat rodzajów udogodnień, sprzętu i przedmiotów pomocniczych dla osób chorych z zaburzonym funkcjonowaniem w zakresie czynności dnia codziennego.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.3) udziela pomocy w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na grupowanie Dostosowanie warunków domowych dla potrzeb osoby podopiecznej chorującej na chorobę Parkinsona

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie polega na przyporządkowaniu wskazanych mebli i sprzętów do odpowiednich pomieszczeń w mieszkaniu osoby z chorobą Parkinsona.
Jest to zadanie łatwe.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

• wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie;

• wyświetlania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z mapą myśli Jak dostosować warunki domowe do potrzeb podopiecznych.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest sprawdzenie stopnia opanowania wiedzy na temat rodzajów udogodnień, sprzętu i przedmiotów pomocniczych dla osób podopiecznych z chorobą Parkinsona.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.02.6.2)1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2)3) udziela pomocy w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji, likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści