E-materiały do kształcenia zawodowego

Dostosowanie warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej

SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie starszej - Opiekun osoby starszej 341202

SPO.05. Świadczenie usług opiekuńczych - Opiekunka środowiskowa 341204

bg‑azure

Przewodnik dla uczącego się

Autor przewodnika: Bożena Fałkowicz

Konsultant przewodnika: Marta Polanowska

6

Spis treści

1
bg‑azure

Podstawowe informacje o e‑materiale

Tytuł e‑materiału

Dostosowanie warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej

Nazwa i symbol cyfrowy zawodu

  • Opiekun osoby starszej 341202

  • Opiekunka środowiskowa 341204

Kod i nazwa kwalifikacji

SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie starszej
SPO.05. Świadczenie usług opiekuńczych

Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału

Osoba ucząca się:

SPO.02.6.1) pomaga osobie starszej w prowadzeniu gospodarstwa domowego:
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.2) ustala z osobą starszą reguły i zasady pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.3) wprowadza sposoby utrzymania czystości otoczenia,

SPO.02.6.2) pomaga osobie starszej w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych:
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.3) udziela pomocy w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,

SPO.02.6.3) przygotowuje osobę starszą we współpracy z rodziną do samoopieki:
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki,
SPO.02.6.3.2) wyjaśnia osobie starszej i rodzinie zasady samoopieki,
SPO.02.6.3.3) opisuje sposoby wspierania osoby starszej i jej rodziny w samoopiece,

SPO.05.5.1) pomaga osobie podopiecznej w prowadzeniu gospodarstwa domowego i zarządzaniu finansami osobistymi:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.05.5.1.2) planuje rodzaje czynności w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego, np. zakupy, pranie, pomoc w przygotowywaniu posiłków,

SPO.05.5.2) dobiera metody i środki do utrzymania mieszkania w czystości:
SPO.05.5.2.1) wymienia środki stosowane do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.2) dobiera środki i narzędzia do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.3) wykonuje czynności pomagające osobie podopiecznej w utrzymaniu czystości otoczenia.

Cele ogólne e‑materiału

Materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji:

  • SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie starszej:

    • mobilizowanie osoby starszej do aktywności,

  • SPO.05. Świadczenie usług opiekuńczych:

    • pomaganie osobie podopiecznej w czynnościach dnia codziennego.

Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem

Efektywne korzystanie z materiałów multimedialnych z e‑materiału Dostosowanie warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej wymaga odwołania się do atlasu anatomii i patofizjologii.

Wszystkie materiały multimedialne w ramach tego e‑materiału są ze sobą powiązane. Warto rozpocząć pracę od programu ćwiczeniowego do projektowania przez dobieranie, a następnie przejść do gry wcielanie się w rolę. Projektowanie mapy myśli pozwoli uczącemu na uporządkowanie wiedzy dotyczącej dostosowywania warunków mieszkaniowych do stanu osoby starszej/podopiecznej.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2
bg‑azure

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie samokształcenia

Tytuł materiału multimedialnego

Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej

Typ materiału multimedialnego

Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Zadaniem uczącego się jest zaprojektowanie mieszkania dla osoby starszej i niesamodzielnej, składającego się z kuchni, łazienki i pokoju. Uczący się ma do wyboru grafiki elementów i udogodnień wraz z ich podpisami. Umeblowanie i wyposażenie pomieszczeń należy dostosować do stanu zdrowia i ograniczeń chorobowych osoby podopiecznej (osoba z reumatoidalnym zapaleniem stawów, osoba chora na cukrzycę po amputacji kończyny dolnej, osoba po udarze z niedowładem prawostronnym i zaburzeniami mowy, osoba z chorobą Alzheimera, osoba z chorobą Parkinsona).

Z programem ćwiczeniowym powiązany jest materiałami sprawdzającymi:

  • zadanie dobierania w pary Dobieranie przedmiotów do problemów i ograniczeń osoby starszej i podopiecznej,

  • dopasowanie elementów do schematu Sprzęt i udogodnienia do zastosowania w życiu codziennym przez osobę z ograniczeniami chorobowymi.

Z materiałem powiązane są następujące kryteria weryfikacji:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

  • projektowanie pomieszczenia dla osoby z ograniczeniami wynikającymi z postępującej choroby,

  • dobieranie elementów i udogodnień do potrzeb osoby starszej i podopiecznej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w procesie samokształcenia

Program ćwiczeniowy może wspierać zdobywanie, pogłębianie i porządkowanie wiedzy na temat pomocy osom starszym, chorym i osbom z niepełnosprawnościami, a także przygotowaniu się do egzaminu zawodowego eksternistycznego.

Praca z programem polega na zorganizowaniu przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej. Osoba ucząca się, pracując w swoim tempie, samodzielnie podejmuje decyzje związane z doborem mebli, sprzętów i udogodnień wspomagających osoby z ograniczeniami wynikającymi z choroby w codziennym funkcjonowaniu.

Uczący się może opracować ulotki dla rodzin i opiekunów osób starszych, chorych lub osób z niepełnosprawnością prezentujące odpowiednie umeblowanie i wyposażenie mieszkań w zależności od ich potrzeb.

Uczący się może przygotować projekt dostosowania przestrzeni mieszkalnej do różnych chorób lub niepełnosprawności na przykładzie np. własnego mieszkania.

Tytuł materiału multimedialnego

Jak człowiek przewlekle chory radzi sobie w życiu?

Typ materiału multimedialnego

Gra wcielanie się w rolę

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Gra polega na wcielaniu się w rolę osoby niesamodzielnej, mieszkającej samotnie i wykonującej czynności życia codziennego, np. gotowanie, sprzątanie, toaletę. Zadaniem uczącego się jest dobranie właściwych sprzętów do wskazanych czynności życia codziennego. Po dokonanym wyborze uczący się otrzymuje informację zwrotną, czy zastosowane udogodnienia ułatwiają, czy utrudniają życie osoby z ograniczeniami w funkcjonowaniu.

Gra składa się z opisu pięciu chorób w fazie początkowej i zaawansowanej. Uczący się ma możliwość wcielić się w rolę każdego chorego, na każdym poziomie zaawansowania choroby. Opisane są czynności dnia codziennego, takie jak: gotowanie, toaleta i sprzątanie oraz wymienione są elementy wyposażenia, udogodnienia i przedmioty pomocnicze wspomagające wykonanie danej czynności.

Z grą wcielanie się w rolę powiązany jest materiał sprawdzający: zadanie z lukami Udogodnienia dla osoby podopiecznej cierpiącej dla chorobę Parkinsona.

Z materiałem powiązane są następujące kryteria weryfikacji:
SPO.05.5.1.2) planuje rodzaje czynności w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego, np. zakupy, pranie, pomoc w przygotowywaniu posiłków,
SPO.05.5.2.1) wymienia środki stosowane do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.2) dobiera środki i narzędzia do utrzymania w czystości mieszkania osoby podopiecznej,
SPO.05.5.2.3) wykonuje czynności pomagające osobie podopiecznej w utrzymaniu czystości otoczenia,
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.2) ustala z osobą starszą reguły i zasady pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.1.3) wprowadza sposoby utrzymania czystości otoczenia.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

  • rozpoznawanie potrzeb i problemów osoby podopiecznej w środowisku domowym,

  • dokonywanie wyboru odpowiedniego sprzętu do wykonania wskazanej czynności, mając na uwadze ograniczenia, jakie niesie jednostka chorobowa.

Wykorzystanie materiału multimedialnego w procesie samokształcenia

Osoba ucząca się samodzielnie przystępuje do gry i zapoznaje się z chorobą osoby niesamodzielnej w fazie początkowej i zaawansowanej, poznaje jej ograniczenia i problemy. Następnie wciela się w rolę osoby podopiecznej, mieszkającej samotnie i poprzez dobór odpowiedniego sprzętu lub przedmiotów pomocniczych sprawdza, czy przyczyniają się one do wykonania danej czynności, czyli czy ułatwiają, czy też utrudniają życie osoby chorej.

Uczący się może opracować ulotki lub plakaty prezentujące możliwe do zastosowania udogodnienia wspomagające chorego w czynnościach życia codziennego. Uczący się może poszukać jeszcze innych sprzętów pomagających osobom chorym lub z niepełnosprawnościami w samodzielnych funkcjonowaniu.

Zalecane jest, by uczący się przygotował listę zalet i wad poszczególnych udogodnień w zależności od choroby i fazy jej zaawansowania.

Tytuł materiału multimedialnego

Jak dostosować warunki domowe do potrzeb podopiecznych

Typ materiału multimedialnego

Mapa myśli

Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego

Materiał multimedialny zawiera narzędzia umożliwiające samodzielne tworzenie mapy myśli poprzez budowanie wielopoziomowych relacji i wzajemnych zależności między pojęciami, zgodnie z zasadami tworzenia mapy pojęć. Mapa myśli powstaje na podstawie programu ćwiczeniowego do projektowania przez dobieranie oraz gry wcielanie się w rolę, ale także wiedzy z anatomii i patofizjologii. Uczący się mogą projektować różne mapy myśli w zależności od wybranej jednostki chorobowej.

Z mapą myśli powiązany jest materiał sprawdzający: zadanie ukierunkowane na grupowanie Dostosowanie warunków domowych dla potrzeb osoby podopiecznej chorującej na chorobę Parkinsona.

Z materiałem powiązane są następujące kryteria weryfikacji:
SPO.05.5.1) 1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.02.6.1) 1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2) 1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2) 2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3) 1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki,
SPO.02.6.3) 2) wyjaśnia osobie starszej i rodzinie zasady samoopieki.

Cele szczegółowe materiału multimedialnego

Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:

  • rozpoznawanie problemów i ograniczeń wynikających z choroby w odniesieniu do samodzielnego funkcjonowania,

  • dobieranie odpowiednich udogodnień, przedmiotów pomocniczych i sprzętu potrzebnego do funkcjonowania osoby starszej/podopiecznej,

  • dobieranie odpowiednich rodzajów mebli stosownie do ograniczeń chorobowych osoby starszej/podopiecznej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego

Osoba ucząca się samodzielnie sporządza mapę myśli dla wybranej postaci lub choroby dotyczącą projektowania pomieszczenia i doboru odpowiedniego sprzętu lub przedmiotów pomocniczych wspomagających codzienne funkcjonowanie osoby chorej, mając na uwadze jej ograniczenia.

Uczący się może poszerzać swoją wiedzą, opracowując mapę myśli dla kilku chorób powodujących ograniczenia w codziennym życiu, dotyczącą dobierania sprzętu i przedmiotów pomocniczych wspomagających funkcjonowanie osoby chorej. W celu utrwalenia swojej wiedzy uczący się może skorzystać z gry wcielanie w rolę i programu ćwiczeniowego do projektowania przez dobieranie.

Na podstawie opracowanych map myśli uczący się mogą przygotować ulotki prezentujące różne udogodnienia dla osób chorych, starszych i osób z niepełnosprawnościami. Uczący się może przygotować mapy myśli dla innych jednostek chorobowych lub rodzajów niepełnosprawności.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3
bg‑azure

Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie dobierania w pary Dobieranie przedmiotów do problemów i ograniczeń osoby starszej i podopiecznej

Opis materiału sprawdzającego

Materiał składa się z opisów pacjentów z ograniczeniami wynikającymi z choroby, do których osoba ucząca się ma za zadanie dopasować odpowiedni sprzęt, przedmiot pomocniczy czy udogodnienie.
Jest to zadanie trudne.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

  • wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie,

  • uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z programem ćwiczeniowym do projektowania przez dobieranie Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest utrwalenie wiadomości na temat dostosowania pomieszczeń do potrzeb osoby podopiecznej w zależności od jej ograniczeń.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.02.6.1.1) ocenia stopień samodzielności osoby starszej w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie z lukami Udogodnienia dla osoby podopiecznej cierpiącej na chorobę Parkinsona

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie zawiera tekst, w którym trzeba uzupełnić brakujące wyrazy. Tekst ma postać opisu dostosowania pomieszczeń i zastosowania udogodnień dopasowanych do choroby i ograniczeń w funkcjonowaniu w życiu codziennym osoby z chorobą Parkinsona.
Jest to zadanie o średnim poziomie trudności.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

  • wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie,

  • uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z grą wcielanie się w rolę Jak człowiek przewlekle chory radzi sobie w życiu?.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest utrwalenie wiadomości na temat dostosowania warunków mieszkaniowych do potrzeb osób starszych i podopiecznych z ograniczeniami wynikającymi z choroby.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.05.5.1.1) przedstawia zasady pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego osobie podopiecznej,
SPO.02.6.1.2) ustala z osobą starszą reguły i zasady pomagania w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
SPO.02.6.2.2) objaśnia zasadność użytkowania przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej,
SPO.02.6.3.1) ocenia możliwości osoby starszej do samoopieki.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Dopasowanie elementów do schematu Sprzęt i udogodnienia do zastosowania w życiu codziennym przez osobę z ograniczeniami chorobowymi

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie składa się z ośmiu ilustracji obrazujących sprzęt, udogodnienia i przedmioty pomocnicze. Zadaniem osoby uczącej się jest doapsowanie właściwych nazw do grafik.
Jest to zadanie łatwe.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

  • wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie,

  • uzyskania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z programem ćwiczeniowym do projektowania przez dobieranie Organizowanie przestrzeni życiowej dla osoby starszej/podopiecznej.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest sprawdzenie stopnia opanowania wiedzy na temat rodzajów udogodnień, sprzętu i przedmiotów pomocniczych dla osób chorych z zaburzonym funkcjonowaniem w zakresie czynności dnia codziennego.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.02.6.2.1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2.3) udziela pomocy w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej.

Typ i tytuł materiału sprawdzającego

Zadanie ukierunkowane na grupowanie Dostosowanie warunków domowych dla potrzeb osoby podopiecznej chorującej na chorobę Parkinsona

Opis materiału sprawdzającego

Zadanie polega na przyporządkowaniu wskazanych mebli i sprzętów do odpowiednich pomieszczeń w mieszkaniu osoby z chorobą Parkinsona. Jest to zadanie łatwe.

Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:

  • wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzenia, aż do momentu wykonania go w pełni poprawnie;

  • wyświetlania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania, opartych na zasadach oceniania kształtującego.

Materiał jest powiązany z mapą myśli Jak dostosować warunki domowe do potrzeb podopiecznych.

Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym

Celem materiału sprawdzającego jest sprawdzenie stopnia opanowania wiedzy na temat rodzajów udogodnień, sprzętu i przedmiotów pomocniczych dla osób podopiecznych z chorobą Parkinsona.

Materiał sprawdza spełnienie następujących kryteriów weryfikacji:
SPO.02.6.2)1) opisuje rodzaje przedmiotów i środków pomocniczych,
SPO.02.6.2)3) udziela pomocy w użytkowaniu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych osobie starszej.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5
bg‑azure

Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału

Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Przewodnik dla nauczyciela
Netografia i bibliografia