Inspiracje muzyką dawną we współczesnych utworach popularnych
Ważne daty
1962 – rozpoczęcie kariery zawodowej przez Eltona Johna
1967 – Procol Harum, A Whiter Shade of Pale
1996 – założenie grupy Gregorian
1997 – Coolio, C U When You Get There
Scenariusz lekcji dla nauczyciela.
II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń:
1) zna podstawowe terminy i pojęcia właściwe dla opisu i zrozumienia wybranych dzieł muzycznych;
3) zna konteksty kulturowe i naukowe powstawania muzyki;
4) dokonuje analizy percepcyjnej, uwzględniając:
a) elementy muzyki,
c) cechy stylów muzycznych,
e) funkcje: np. religijna, społeczna, użytkowa, artystyczna i in.;
5) rozpoznaje cechy stylistyczne utworu reprezentującego określoną epokę muzyczną;
6) potrafi odnaleźć konotacje między dziełami dawnymi a obecnymi we współczesnej kulturze popularnej, np.:
a) śpiew gregoriański – zespół Gregorian,
b) H. Purcell Dydona i Eneasz (basso ostinato) – Elton John Sorry, Seems to be the Hardest word,
c) J. Pachelbel Kanon D‑dur – Coolio C U When You Get There,
d) J.S. Bach Preludium C‑dur (DWK) - Ch. Gounod Ave Maria,
e) J.S. Bach Aria na strunie G z III Suity Orkiestrowej G‑dur – Procol Harum A Whiter Shade of Pale,
III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń:
1) wypowiada się w formie ustnej (np. dyskusja, prezentacja, debata itp.) i/lub pisemnej (np. esej, referat itp.) o dziełach muzycznych w oparciu o podstawową terminologię;
2) przybliża twórczość i działalność przedstawicieli różnych obszarów kultury muzycznej, np. dyrygent, leader zespołu, koncertmistrz, reżyser spektaklu muzyczno‑teatralnego, kompozytor, wykonawca, wirtuoz, primadonna, primabalerina, performer, klezmer, muzykant, pieśniarz itp.;
3) interpretuje i odczytuje w kontekście dokonań epoki wybrane dzieła muzyczne;
4) formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.
wykazywać inspiracje muzyką dawną we współczesnych utworach popularnych;
porównywać utwory klasyczne i rozrywkowe;
określać, na czym polega inspiracja muzyką dawną w utworach popularnych;
przedstawiać informacje na temat cech utworów muzycznych.
Średniowieczny chorał we współczesnym projekcie muzycznym
Gregorian już swoją nazwą wskazuje na powiązania z wczesnośredniowiecznym śpiewem liturgicznym. Na powstały w 1996 roku za sprawą producenta Franka Petersona projekt muzyczny składa się dwunastu wokalistów oraz występujących gościnnie: Amelii Brightman, Sary Brightman i Susany Espellety. W swoim repertuarze grupa łączy chorał gregoriańskichorał gregoriański ze współczesną muzyką popowąpopową i rockowąrockową. Zgodnie ze średniowieczną wykonawcy podporządkowują utwory technice śpiewu jednogłosowego i stosują siedem tonów. Do najbardziej znanych płyt zespołu należą: Master Of Chant I - IV oraz The Dark Side.
Barok źródłem inspiracji dla wykonawców muzyki rozrywkowej
Elton John jest uznanym angielskim artystą, zdobywcą wielu nagród, w tym: sześciu Grammy, czterech Brit Awards, Oscara, Złotego Globu, Nagrody Tony. Czasopismo muzyczne Rolling Stone zakwalifikowało go w 2004 roku wśród 100 najlepszych artystów wszech czasów na miejscu 49. Popularny muzyk w swoim Sorry, Seems to be the Hardest word czerpał inspirację z operyopery narodowej Dydona i Eneasz, reprezentacyjnego angielskiego kompozytora Henry`ego Purcella. To nawiązanie szczególnie uwidacznia się w konotacji między basem ostinatobasem ostinato opery, a linią basową piosenki.
Coolio jest amerykańskim raperem, mającym w swoim dorobku artystycznym wiele płyt oraz filmów z jego udziałem. W utworze C U When U Get słychać wyraźną inspirację kanonem D‑dur Johanna Pachelbela; artysta zapożyczył linię melodycznąmelodyczną i harmonięharmonię utworu, na których podstawie stworzył podkład do rapowanych przez niego słów.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DMPjylweH
Utwór: C U When You Get There Wykonawca: Coolio. Kompozycja posiada zróżnicowane tempo zmieniające się w trakcie utworu. Cechuje się żywiołowym charakterem.
Procol Harum to grupa muzyczna związana z nurtem rythm and bluesrythm and blues, założona przez Gary`ego Brookera we wczesnych latach sześćdziesiątych. A Whiter Shade of Pale okazał się utworem przełomowym w ich karierze, a zainspirowany był Arią na strunie G Johanna Sebastiana Bacha. Już od pierwszego taktu słychać zapożyczoną linię melodyczną i harmonię z dzieła barokowego mistrza.
Zadania
Wysłuchaj nagrań dzieł muzyki dawnej i przyporządkuj do nich odpowiedni tytuł i autora.
| Autor nieznany, Pater Noster | |
| Johann Sebastian Bach, Aria na strunie G | |
| Johann Pachelbel, Kanon D-Dur | |
| Henry Purcell, Dydona i Eneasz |
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
Wysłuchaj nagrań muzyki współczesnej i przyporządkuj im tytuły.
| A Whiter Shade of Pale | |
| The sound of silence | |
| C U When You Get There |
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DMPjylweH
Utwór 1 do ćwiczenia 3. Kompozycja posiada wolne tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Podaj autora powyższej kompozycji.
....................
Dopasuj utwory muzyki współczesnej do dzieł muzyki dawnej, którymi były inspirowane.
Autor nieznany, Pater Noster, Johann Pachelbel, Kanon D-dur, Johann Sebastian Bach, <i>Aria na strunie G</i> z <i>III Suity Orkiestrowej G-dur</i>
| Procol Harum, A Whiter Shade of Pale | |
| Coolio, C U When You Get There | |
| Gregorian, The sound of silence |
Rozpoznaj twórców ukazanych na ilustracjach.
Elton John, Gary Brooker, Coolio
Uzupełnij luki w tekście.
.................. już swoją nazwą wskazuje na powiązania z wczesnośredniowiecznym śpiewem liturgicznym.
Na powstały w 1996 roku za sprawą producenta Franka Petersona projekt muzyczny składa się ................ wokalistów oraz występujących gościnnie: Amelii Brightman, Sary Brightman i Susany Espellety. W swoim repertuarze grupa łączy chorał gregoriański ze współczesną muzyką popową i rockową.
Zgodnie ze średniowieczną wykonawcy podporządkowują utwory technice śpiewu .............................. i stosują siedem tonów.
Do terminów dobierz właściwe definicje.
Jednogłosowe śpiewy liturgiczne Kościoła rzymskokatolickiego, ukształtowane na początku VIII w., a przekazane w rękopisach z IX w., Jeden z głównych elementów dzieła muzycznego; następstwo dźwięków różnej wysokości, zwykle porządkowanych według określonych zasad tonalnych, rytmiczno-metrycznych i formalnych., Kierunek we współczesnej muzyce popularnej, powstały na początku XX w. w Stanach Zjednoczonych, łączący elementy jazzu i muzyki rozrywkowej.
| Rythm and blues | |
| Chorał gregoriański | |
| Melodia |
Na podstawie trzech wybranych zestawień muzyki klasycznej i rozrywkowej uzasadnij tezę o ponadczasowej wartości twórczości dawnych mistrzów.
Słownik pojęć
typ instrumentalnego towarzyszenia, stanowiącego harmoniczną podstawę utworu, stosowany we wszystkich gatunkach muzyki 1600 - ok. 1750.
jednogłosowe śpiewy liturgiczne Kościoła rzymskokatolickiego, ukształtowane na początku VIII w., a przekazane w rękopisach z IX w.
całokształt problemów związanych z konstrukcją współbrzmień w utworach danej epoki, danego kompozytora itp.
jeden z głównych elementów dzieła muzycznego; następstwo dźwięków różnej wysokości, zwykle porządkowanych według określonych zasad tonalnych, rytmiczno‑metrycznych i formalnych.
dramatyczno‑muzyczny, wokalno‑instrumentalny, z akcją dramatyczną, monologami i dialogami ujętymi w libretcie, przeznaczony do wykonania na scenie (z odpowiednią scenografią), zwykle w specjalnie do tego celu zbudowanym teatrze operowym, również zwanym operą.
muzyka popularna, utożsamiana z rozrywkową.
rodzaj szybkiej piosenki rhythm and bluesowej.
kierunek we współczesnej muzyce popularnej, powstały na początku XX w. w Stanach Zjednoczonych, łączący elementy jazzu i muzyki rozrywkowej.
Źródło:
encyklopedia.pwn.pl
Biblioteka muzyczna
Bibliografia
J. Chomioski, K. Wilkowska‑Chomioska, Historia muzyki, cz. 1, PWM 1989
W. Weiss, Wielka Rock Encyklopedia t.1, t. 2, t. 3, Wydawnictwo Iskry, 2007