Reakcja kwasu z metalem aktywnym jako metoda otrzymywania soli

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń wie:

• jak reagują metale z kwasami,

• jakie są produkty tej reakcji,

• co to jest szereg aktywności metali.

b) Umiejętności

Uczeń umie:

• przeprowadzić reakcję metalu z kwasem,

• zapisać w formie cząsteczkowej, jonowej równanie reakcji kwasu z metalem.

2. Metoda i forma pracy

Słowno – doświadczalna, praca z klasą

3. Środki dydaktyczne

Sprzęt i szkło laboratoryjne:

• probówki,

• statyw na probówki.

Odczynniki:

• kwas siarkowy (VI),

• cyna,

• magnez,

• miedź.

Szereg napięciowy metali

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel po sprawdzeniu listy obecności zapoznaje uczniów z tematem i celami lekcji.

b) Faza realizacyjna

Nauczyciel przeprowadza doświadczenie:

Doświadczenie 1: Reakcja kwasu siarkowego(VI) z magnezem, miedzią, cyną.

Obserwacje:

Wnioski:

Magnez reaguje z kwasem siarkowym (VI) w myśl reakcji:

1. Zapis cząsteczkowy: Mg + HIndeks dolny 2₂SOIndeks dolny 4₄ = MgSOIndeks dolny 4₄ + HIndeks dolny 2₂

2. Zapis jonowy: Mg + 2HIndeks górny +⁺+ SOIndeks dolny 4₄Indeks górny 2-^2- = MgIndeks górny 2+²⁺+ SOIndeks dolny 4₄Indeks górny 2-^2- + HIndeks dolny 2₂

3. Zapis jonowy skrócony: Mg + 2HIndeks górny +⁺ = MgIndeks górny 2+²⁺ + HIndeks dolny 2₂

Cyna reaguje z kwasem siarkowym (VI) zgodnie z równaniem reakcji:

1. Zapis cząsteczkowy: Sn + HIndeks dolny 2₂SOIndeks dolny 4₄ = SnSOIndeks dolny 4₄ + HIndeks dolny 2₂

2. Zapis jonowy: Sn + 2HIndeks górny +⁺+ SOIndeks dolny 4₄Indeks górny 2-^2- = SnIndeks górny 2+²⁺+ SOIndeks dolny 4₄Indeks górny 2-^2- + HIndeks dolny 2₂

3. Zapis jonowy skrócony: Sn + 2HIndeks górny +⁺ = SnIndeks górny 2+²⁺+ HIndeks dolny 2₂

Miedź nie reaguje z kwasem siarkowym (VI) z wydzieleniem wodoru.

Nauczyciel na podstawie szeregu aktywności metali wyjaśnia fakt braku objawów w reakcji miedzi z kwasem siarkowym (VI).

c) Faza podsumowująca

Podsumowanie wiadomości zdobytych w czasie lekcji.

Uczniowie zapisują na tablicy równania reakcji, wykonując polecenie:

Zapisz w formie cząsteczkowej, jonowej i jonowej skróconej równania reakcji:

• sód + kwas solny

• wapń + kwas siarkowy (VI)

• miedź (II) + kwas solny

• magnez + kwas azotowy (V).

5. Bibliografia

1. Gulińska H., Haładuda J., Smolińska J., Ciekawa Chemia, WSiP, Warszawa 2006.

2. Łopata K., Warchoł A., Chemia w gimnazjum, WSiP, Warszawa 2001.

3. Pabian J., Chemia nieorganiczna część 3, Greg, Kraków 2003.

6. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak