Romantyczne sposoby poznawania i opisu świata na podstawie „Ballad i romansów” A. Mickiewicza

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• utrwala wiadomości na temat europejskiego i polskiego romantyzmu,

• zna romantyczne sposoby poznawania i opisu świata,

• zna definicje ballady, dumy, synkretyzmu gatunkowego.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi scharakteryzować balladę i jej synkretyczną naturę i pokazać jej cechy na konkretnych przykładach,

• dostrzega związki i różnice ballady a dumy,

• potrafi wyciągać wnioski o charakterze utworu na podstawie biografii autora, tytułu i motta dzieła,

• doskonali umiejętność czytania ze zrozumieniem.

2. Metoda i forma pracy

Elementy metody problemowej, podającej, heurystycznej, metoda ćwiczeń praktycznych, praca zbiorowa, praca indywidualna.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik Opowieść o człowieku (teksty ballad, biografia A. Mickiewicza)

Tomik poezji

Podręczny słownik terminów literackich

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Powitanie. Sprawdzenie listy obecności. Nauczyciel prosi o przypomnienie wiadomości z lekcji poprzedniej, dotyczącej wprowadzenia do romantyzmu europejskiego i polskiego, szczególnie:

• cechy charakterystyczne romantyzmu polskiego,

• największe dzieła A. Mickiewicza,

• postacie pozostałych znanych polskich pisarzy.

Nauczyciel podaje temat lekcji: Romantyczne sposoby poznawania i opisu świata na podstawie „Ballad i romansów” A. Mickiewicza, a następnie sprawdza pracę domową – wyjaśnienie pojęć: ballada, duma.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi klasę o wyjaśnienie zależności między balladą i dumą.

2. Nauczyciel wprowadza pojęcie synkretyzmu.

3. Wybrany uczeń rekonstruuje biografię A. Mickiewicza.

4. Nauczyciel aranżuje odczyt ballady Romantyczność z podziałem na role.

5. Nauczyciel podaje informację na temat czasu i okoliczności napisania oraz wydania „Ballad i romansów”.

6. Uczniowie wyjaśniają znaczenie tytułu (manifest romantyzmu) i motta (Szekspir, Hamlet, duchowość).

7. Nauczyciel prosi o odszukanie w tekście cech typowo romantycznych (nastrój, natura, bohater, widmo, obłąkanie, synkretyzm gatunkowy, uczucie, wiara).

8. Uwaga do nauczyciela: informacje w nawiasach są odpowiedziami, do jakich powinni dojść uczniowie, jeśli nie samodzielnie to z podpowiedziami nauczyciela.

9. Nauczyciel prosi o rozszyfrowanie, z jakiej epoki może pochodzić ktoś, kto kieruje siew życiu „szkiełkiem i okiem” a z jakiej ktoś kierujący się „czuciem i wiarą”? – omówienie polemiki romantyków z klasykami.

10. Nauczyciel prosi jednego ucznia o wczucie się w osobę autora i opowiedzenie się za którymś ze stanowisk, wspierając się cytatami z ballady.

c) Faza podsumowująca

1. Burza mózgów - uczniowie podają wszystkie słowa, jakie przychodzą im do głowy w związku z tematem lekcji. Nauczyciel prosi o połączenie ze sobą liniami słów, które się najbardziej ze sobą łączą tematycznie, problematycznie, itp.

2. Nauczyciel zadaje pracę domową.

5. Bibliografia

1. Biedrzycki K., Opowieść o człowieku. Język polski klasa II, Znak, Kraków 2002. (teksty ballad, biografia A. Mickiewicza)

2. Głowiński M. Sławiński J., Podręczny słownik terminów literackich, Open, Warszawa 1994.

3. Mickiewicz A., Ballady i romanse, Czytelnik, Warszawa 1984.

4. Półturzycki J., Wdrażanie do samokształcenia, WSiP, Warszawa 1983.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Klasa przygotuje inscenizację ballady Romantyczność.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak