Scenariusz dla nauczyciela

Autorki: Milena Lange, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Le prelibatezze — Specjały

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, szkoła średnia, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

  • Uczeń nazywa podstawowe kategorie produktów żywnościowych oraz wybrane produkty.

  • Uczeń przyporządkowuje nazwy własne produktów spożywczych do kategorii głównej.

  • Uczeń zapamiętuje nazwy regionów włoskich oraz przymiotników od nich pochodzących.

  • Uczeń opowiada o wybranych produktach i daniach regionalnych.

  • Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne:

    • strategie zapamiętywania

    • strategie przetwarzanie materiału językowego.

  • Strategie socjalne:

    • wszystkie formy współpracy z innymi osobami na lekcji

    • kształtowanie empatii i otwarcia na obcy język i towarzyszącą mu kulturę.

Metody i techniki nauczania:

  • Konstruktywizm

  • Kognitywizm

  • Konektywizm

  • Podejście holistyczne

  • Podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)

  • Metoda kognitywna

  • Nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe

  • Teoria Inteligencji Wielorakich

Formy pracy:

  • Praca indywidualna.

  • Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej).

  • Praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu,

  • głośniki,

  • słownik włosko‑polski,

  • materiały piśmiennicze,

  • plansze przedstawiające wybrane produkty i dania oraz mapę północnych Włoch z podziałem na regiony.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję, pokazując materiały wizualne lub audiowizualne prezentujące znane i nowe produkty spożywcze (w miarę możliwości można wykorzystać rzeczywiste produkty). Nauczyciel może pokazać i odtworzyć materiały (muzyka, fragmenty filmów) przedstawiające włoski rynek i zapytać, które z produktów widocznych w materiale rzadko goszczą na polskich stołach, a które często się na nich pojawiają. W przypadku produktów nieznanych uczniowie stosują metody kompensacyjne, wskazując na kategorię dodając informacje o kolorze, kształcie, czy wielkości.

  2. Uczniowie czytają tekst z części Przeczytaj/posłuchaj na głos i kolejny raz po cichu. Odpowiadają na pytanie, do jakiej kategorii należą wybrane z produktów. Nauczyciel może zapytać, czy uczniowie kojarzą zaprezentowane dania bądź wiedzą, z jakich składników zostały przygotowane. Nauczyciel zachęca do skorzystania z internetu (praca w małych grupach) i wyszukania informacji.

  3. Dwa polecenia do tekstu La cucina piemontese sprawdzają rozumienie tekstu.

  4. W tekście objaśniającym zaprezentowane zostały przymiotniki utworzone od nazw regionów. Nauczyciel może podawać te przymiotniki i prosić uczniów, aby odgadli, jakiego regionu dotyczą.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z mapą interaktywną: najpierw oglądają zdjęcia przedstawiające poszczególne produkty i próbują je opisać. Następnie odtwarzają nagrania, w których prezentowane są informacje o produktach i daniach regionalnych. Uczniowie mogą w dowolnej kolejności oglądać obiekty, odsłuchiwać nagrań oraz odczytywać prezentowane treści. Uczniowie zapoznają się z poszczególnymi informacjami oraz poznają wyrażenia pozwalające na opisywanie składników i potraw. W celu ich utrwalenia można zaproponować opowiedzenie o zaprezentowanych produktach oraz poprosić o wskazanie, które ze składników są znane w Polsce.

  2. Można także zaproponować, aby uczniowie tworzyli zagadki, podając krótkie informacje o wybranych produktach.

  3. Polecenia do multimedium (mapy interaktywnej) sprawdzają przyswojenie leksyki oraz zrozumienie wybranych informacji.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 1 można zaproponować, aby uczniowie podali inne produkty wchodzące w skład wskazanej kategorii.

  3. W ćwiczeniu 4 uczniowie mogą w małych grupach, korzystając z zasobów internetu, odnajdywać przepisy na wskazane dania i odczytywać informacje dotyczące ich składu.

  4. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  5. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową zaleca się ćwiczenia 2, 3 i 5.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać menu istniejących restauracji włoskich, mających w swoich kartach dania regionalne oraz przepisy omawianych w materiale dań.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Nauczyciel może zachęcić uczniów do wysłuchania informacji o produktach regionalnych bez śledzenia tekstu i do próby odpowiedzi na polecenia na tej podstawie, a następnie próby ich zweryfikowania, zapoznając się z tekstem. Dodatkowo nauczyciel może zachęcić uczniów do znalezienia podobieństw i różnic kuchni regionalnych wobec kuchni polskiej oraz odnajdywania polskich produktów i dań regionalnych.

  • Dodatkowo uczniowie mogą samodzielnie w domu wysłuchać nagrań oraz przeczytać zawarte w nim informacje w celu utrwalenia poznanych zwrotów i leksyki.

Słownik i bibliografia