Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Marta Stera, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Un viaggio nella storia del cinema italiano - Kino włoskie – trochę historii

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, poziom A1+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
9) kultura (np. twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zapamiętuje nazwy różnych gatunków filmowych;

  • zapamiętuje nazwiska wybitnych reżyserów włoskich i tytuły niektórych filmów;

  • stosuje formę participio passato;

  • tworzy proste zdania złożone z poznanych elementów.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur;

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo;

  • zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych;

  • pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

  • strategie kognitywne;

  • strategie zapamiętywania;

  • strategie przetwarzanie materiału językowego;

  • strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej;

  • strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu, głośniki słownik włosko‑polski, materiały piśmienne.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel rozpoczyna lekcję, czy znają jakieś filmy włoskie, czy może pamiętają, kto je reżyserował. Może również zapytać o gatunki filmowe, jakie lubią oglądać uczniowie.

  2. Następnie uczniowie zapoznają się z krótką historią kina włoskiego. Po zapoznaniu się z tekstem, uczniowie mogą wypowiedzieć się, jaki rodzaj filmu włoskiego chcieliby zobaczyć.

  3. Polecenie do tekstu źródłowego sprawdza jego zrozumienie.

  4. W tekście właściwym przedstawione są przykłady zastosowania participio passato w jego funkcji przypominającej funkcję przymiotnika. W tym wypadku można użyć określenia polskiego imiesłów bierny. Warto jednak uświadomić uczniom, że nie zawsze jest to dobry odpowiednik, gdyż participio passato może mieć też znaczenie czynne (jeżeli utworzone od czasownika nieprzechodniego), np. arrivato, andata. Odpowiada mu wtedy polski imiesłów przysłówkowy uprzedni (przyszedłszy, poszedłszy).

  5. Następnie uczniowie zapoznają się z opisami trzech typowo włoskich gatunków filmowych. Uczniowie mogą poszukać w internecie przykładów omówionych gatunków i obejrzeć fragmenty filmów.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną na temat słynnych filmów włoskich.

  2. Nauczyciel może zaprezentować fragmenty wybranych filmów. Można sprawdzić, czy uczniowie są w stanie zrozumieć wypowiadane sekwencje filmowe.

  3. Następnie uczniowie wykonują polecenia do medium. Przy trzecim poleceniu można zaproponować utworzenie jeszcze innych połączeń rzeczownika z participio passato.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają szansę sprawdzić nabytą wiedzę i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 3 uczniowie mogą się samodzielnie domyślić rozwiązań, bez zaglądania do podpowiedzi.

  3. Ćwiczenie 5 można rozszerzyć o kolejnych reżyserów i kolejne filmy.

  4. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  5. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową proponuje ćwiczenia 7 i 8. Zwłaszcza wykonanie ćw. 8 wymaga dużo czasu, gdyż uczeń powinien zapoznać się z przynajmniej jednym filmem włoskim w całości.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Prezentację można rozszerzyć o fragmenty wspomnianych filmów. Uczniowie mogą też poszukać w internecie informacji o innych filmach wspomnianych reżyserów, a także informacji o aktorach grających we wspomnianych filmach. 

Słownik i bibliografia