Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Joanna Jarczyńska

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Liberi e felici - Wolne i szczęśliwe

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • rozumie i tworzy proste pytania oraz wypowiedzi pisemne i ustne dotyczące dzikich zwierząt, ich wyglądu, charakteru, zwyczajów oraz warunków, w jakich żyją;

  • zna podstawowe słownictwo związane z ze zwierzętami oraz struktury gramatyczne odpowiednie do określania ich płci oraz sposobu ich życia;

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i słownictwo;

  • rozumie przydatność języka nowożytnego do realizacji celów komunikacyjnych;

  • dokonuje samooceny umiejętności językowych.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście (warunki i tryb życia zwierząt na wolności i w niewoli);

  • strategie kognitywne – tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów;

  • strategie metakognitywne – centralizowanie procesu uczenia;

  • strategie afektywne – podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • eklektyzm;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe;

  • nauczanie zdalne i hybrydowe.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop/smartfon z dostępem do internetu;

  • materiały piśmiennicze;

  • głośniki.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel pyta uczniów, czy byli kiedyś w cyrku, jeśli tak – kiedy, czy i jakie były tam zwierzęta i co robiły.

  • Po omówieniu odpowiedzi, uczniowie przechodzą do lektury tekstu źródłowego i odpowiadają na pytanie postawione w poleceniu do tekstu z sekcji Przeczytaj/posłuchaj.

Faza realizacyjna:

  • Uczniowie wykonują ćwiczenie 1 do tekstu sprawdzające rozumienie treści ogólnych i szczegółowych, a po jego omówieniu - ćwiczenie 2 mające na celu utrwalenie nazw dzikich zwierząt.

  • Po sprawdzeniu ww. ćwiczenia nauczyciel zaprasza uczniów do zapoznania się z prezentacją multimedialną i zanotowanie wszystkich informacji i ciekawostek będących dla uczniów nowością (polecenie do multimedium). Nauczyciel może również podzielić klasę na grupy: każda grupa zapoznaje się z przydzielonymi częściami prezentacji. Następnie nauczyciel tworzy nowe grupy tak, aby w każdej dało się odtworzyć informacje ze wszystkich części prezentacji. Uczniowie dzielą się w grupach zapamiętanymi informacjami.

  • Po omówieniu ciekawostek uczniowie przechodzą do ćwiczenia na rozumienie treści ogólnych i szczegółowych (polecenie 1 do multimedium), a następnie do utrwalenia nowopoznanych nazw dzikich zwierząt (polecenie 2 do multimedium). W razie trudności wracają do poszczególnych części prezentacji lub proszą o pomoc nauczyciela.

  • Uczniowie wykonują kolejne ćwiczenie (polecenie 3 do multimedium), mające na celu powtórzenie słownictwa i ćwiczenie zdolności rozumienia tekstu ustnego, dla grup mocniejszych może stanowić ono jednocześnie pretekst dydaktyczny do poruszenia zagadnienia wyboru rodzajnika.

  • Uczniowie wykonują ćwiczenie 1 z sekcji Sprawdź się, dające możliwość zaobserwowania użycia rodzajnika określonego i nieokreślonego w wolniejszym tempie (w tekście pisanym).

  • Po jego sprawdzeniu nauczyciel omawia z uczniami tekst poświęcony zasadom stosowania rodzajników określonych i nieokreślonych. Na tym etapie może poprosić uczniów o dopisanie do każdej zasady odpowiednich przykładów pochodzących z tekstów ćwiczenia 1 z sekcji Sprawdź się (dla grup słabszych) lub z polecenia 3 do multimedium (dla grup mocniejszych).

  • Uczniowie wykonują serię ćwiczeń 2‑4 poświęconych ww. zagadnieniu. Ćwiczenia te są wystopniowane pod względem trudności, zaleca się więc ich wykonywanie w proponowanej kolejności i omawianie odpowiedzi bezpośrednio po wykonaniu każdego z nich.

  • Nauczyciel rozmawia z uczniami na temat sposobu wyrażania płci zwierząt i prosi o wykonanie ćwiczenia 5. Ze względu na typologię ćwiczenia (uczniowie wybierają odpowiedzi z listy), pracując z grupami mocniejszymi, nauczyciel może poprosić najpierw o wykonanie ćwiczenia, a dopiero po jego sprawdzeniu omówić zasady.

  • Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie 6.

Faza podsumowująca:

  • Ta faza przewiduje ćwiczenie 8 (otwarte) oraz ćwiczenie 7 (rekonstrukcja nowego tekstu). Ćwiczenia można wykonać w dowolnej kolejności. W przypadku ograniczeń czasowych na zajęciach, ćwiczenie 7 można zadać jako pracę domową.

Praca domowa:

  • W oparciu o teksty pochodzące z ćwiczeń e‑materiału uczniowie układają zagadkę na temat wybranego dzikiego zwierzęcia, opisując jego wygląd i tryb życia. Po sprawdzeniu poprawności prac uczniów, nauczyciel będzie mógł wykorzystać je w celu powtórzenia materiału: uczniowie będą sobie wzajemnie zadawać zagadki, zmieniając się w parach lub pracując w grupach 4‑6 osobowych.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Nauczyciel może wykorzystać multimedium podczas wszelkich innych zajęć poświęconych zwierzętom, ekologii oraz rodzajnikom. Lekcję można przeprowadzić stacjonarnie lub zdalnie.

Słownik i bibliografia