Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Joanna Jarczyńska

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Natale con i tuoi e Pasqua...? - Boże Narodzenie w rodzinie, a Wielkanoc…?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
9) kultura (np. twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

  • Kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

  • Uczeń rozumie i tworzy proste pytania oraz wypowiedzi pisemne i ustne dotyczące najważniejszych świąt włoskich i polskich oraz sposobu ich spędzania w rodzinie.

  • Uczeń potrafi wyrażać daty i zna podstawowe słownictwo używane podczas rozmowy na temat świąt i sposobu ich spędzenia. Potrafi też stosować czasowniki z jednym zaimkiem stałym (verbi pronominali) do zapraszania, pytania o opinię oraz przyjmowania zaproszeń.

  • Uczeń aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się.

  • Uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się,

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne,

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i słownictwo,

  • rozumie przydatność języka nowożytnego do realizacji celów komunikacyjnych,

  • dokonuje samooceny umiejętności językowych.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście (techniki wspierające instytucjonalne formy nauki języków obcych, zainteresowania i sposób spędzania czasu wolnego przez nastolatków)

  • strategie kognitywne – tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów

  • strategie metakognitywne – centralizowanie procesu uczenia

  • strategie afektywne – podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)

  • eklektyzm

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe

  • nauczanie zdalne i hybrydowe

Formy pracy:

  • praca indywidualna

  • praca w parach

  • praca w grupach

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop/smartfon z dostępem do Internetu

  • materiały piśmiennicze

  • głośniki

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby wymienili nazwy i daty wszystkich poznanych do tej pory świąt oraz pyta, w jaki sposób je spędzają: z rodziną, w domu, a może wyjeżdżają gdzieś w tym okresie?

  • Uczniowie przechodzą do odsłuchania dialogu po raz pierwszy. Podczas pierwszego odsłuchania dialogu nie powinni mieć dostępu do jego transkrypcji. Celem pierwszego odsłuchania jest zrozumienie, co w kontekście kalendarza oznacza słowo „ponte” oraz jakich świąt dotyczy dialog..

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel zachęca uczniów do drugiego odsłuchania dialogu, podczas którego uczniowie mogą mieć wgląd do transkrypcji. Po wysłuchaniu uczniowie wykonują polecenie 1, mające na celu sprawdzenie stopnia rozumienia informacji ogólnych i szczegółowych oraz polecenie 2 polegające na dopasowaniu nazw wymienionych w dialogu włoskich świąt do dat.

  • Nauczyciel omawia z uczniami pierwszą część tekstu właściwego, w której przedstawione są dni ustawowo wolne od pracy we Włoszech i święta, z którymi są one związane.

  • Poprzez prezentację multimedialną uczniowie zapoznają się ze sposobami obchodzenia włoskich najważniejszych świąt religijnych i narodowych oraz z towarzyszącą im symboliką. W celu sprawdzenia zrozumienia i utrwalenia nowych informacji na temat symboliki obchodzonych we Włoszech świąt, uczniowie wykonują polecenie 1 do multimedium.

  • Kolejne polecenia do multimedium (2 i 3) związane są z utrwaleniem wiadomości dotyczących dat wymienionych świąt oraz podawaniem dat poszczególnych rocznic, obchodów i wydarzeń.

  • Uczniowie przechodzą do ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”. Kontynuując temat dat, wykonują ćwiczenie 1, mające na celu zintegrowanie informacji wprowadzonych w tekście źródłowym i tekście właściwym z informacjami zawartymi w multimedium. W kolejnym kroku uczniowie wykonują ćwiczenie 2 (otwarte), skierowane na rozwijanie kompetencji interkulturowej poprzez refleksję na temat różnic w sposobie obchodzenia wybranych świąt polskich i włoskich.

  • Na podstawie drugiej części tekstu właściwego nauczyciel omawia wybrane czasowniki zaimkowe łączące się z jednym tylko zaimkiem, a w celu utrwalenia ich znaczenia uczniowie wykonują ćwiczenie 3. W małych grupach lub w grupach bardziej zaawansowanych kolejność ta może zostać odwrócona: uczniowie mogą najpierw wykonać ćwiczenie metodą indukcyjną, po czym przejść do omówienia odpowiedzi przy pomocy drugiej części tekstu właściwego.

  • Uczniowie wykonują serię ćwiczeń (4‑7) utrwalających znajomość znaczenia oraz stosowanie poznanych czasowników zaimkowych. Ćwiczenia ułożone są w sposób stopniowo zwiększający stopień trudności, zaleca się więc wykonanie ich w kolejności, w jakiej zostały ułożone.

Faza podsumowująca:

  • Uczniowie przechodzą do ćwiczeń komunikacyjnych opartych na zastosowaniu poznanych czasowników zaimkowych do składania propozycji, pozyskiwania opinii oraz udzielania odpowiedzi na zaproszenia w kontekście świąt i sposobu ich spędzania. W tym celu wykonują oni ćwiczenia 8 i 9.

Praca domowa:

  • Ćwiczenie otwarte 9, wedle uznania nauczyciela, może być wykonane w klasie lub zadane jako praca domowa.

Materiały pomocnicze:

  • Materiał jest rozwinięciem i pogłębieniem tematu przedstawionego w e‑materiale 365 giorni più unoDclxTHTfa365 giorni più uno, ale może być realizowany również niezależnie od niego. Może być wykorzystany także jako wsparcie podczas lekcji poświęconych zaimkom.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Nauczyciel może wykorzystać medium podczas wszelkich innych zajęć poświęconych rodzinie oraz świętom, datom oraz formom wspólnego spędzania czasu w rodzinie.

Słownik i bibliografia