Scenariusz dla nauczyciela

Autorka: Joanna Jarczyńska

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Sapresti cosa fare in caso di... ? - Czy wiedziałabyś, co zrobić w przypadku …?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • rozumie i tworzy wypowiedzi i instrukcje pisemne i ustne dotyczące sytuacji alarmowych oraz sposobu postępowania;

  • zna słownictwo związane z sytuacjami zagrożeń i klęskami żywiołowymi oraz odpowiednimi organami państwowymi. Uczeń zna struktury gramatyczne niezbędne do udzielania rad, instrukcji, nakazów i zakazów w sytuacjach zagrożenia;

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury gramatyczne i słownictwo;

  • rozumie przydatność języka nowożytnego do realizacji celów komunikacyjnych;

  • dokonuje samooceny umiejętności językowych.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście (sytufcje zagrożenia i klęski żywiołowe);

  • strategie kognitywne – tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów;

  • strategie metakognitywne – centralizowanie procesu uczenia;

  • strategie afektywne – podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • eklektyzm;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe;

  • nauczanie zdalne i hybrydowe.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop/smartfon z dostępem do Internetu;

  • materiały piśmiennicze;

  • głośniki.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie i wypisanie klęsk żywiołowych, które pamiętają z poprzednich materiałów, a następnie pyta uczniów, czy wiedzą, jak ogólnie zachować się z sytuacjach zagrożenia i jakie organy należy powiadomić. Jeśli uczniowie znają nazwy organów i numery telefonów, nauczyciel prosi o ich podanie i zapisuje je na tablicy.

Faza realizacyjna:

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem pt. Sapresti cosa fare in caso di pericolo? i porównują swoje odpowiedzi z informacjami zawartymi w tekście. Nauczyciel pozostaje do dyspozycji uczniów i – jeśli zajdzie taka potrzeba – udziela im pomocy.

  • Uczniowie wykonują polecenia 1‑3 zorientowane na powtórzenie i rozszerzenie słownictwa związanego z sytuacjami zagrożenia, przy szczególnym uwzględnieniu możliwości zaistnienia interferencji.

  • Po sprawdzeniu poprawności odpowiedzi oraz wyjaśnieniu ich ewentualnych wątpliwości, nauczyciel omawia fragmenty tekstu dotyczące włoskich organów reagowania, do których należy się zgłosić w sytuacjach zagrożenia oraz ich numerów alarmowych.

  • Uczniowie wykonują polecenie 4, którego celem jest powtórzenie liczebników głównych oraz zintegrowanie tej wiedzy z nowopoznanym słownictwem dotyczącym włoskich służb porządkowych. Jeśli zajdzie taka potrzeba, nauczyciel przypomina uczniom formy liczebników.

  • Nauczyciel zaprasza uczniów do zapoznania się z katalogiem interaktywnym i wykonania poleceń 1‑3 ukierunkowanych na rozwinięcie i ugruntowanie słownictwa oraz na rozumienie tekstów katalogu.

  • Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadań, w odniesieniu do tekstów z polecenia numer 3, nauczyciel wprowadza wiadomości zawarte w ostatnim paragrafie tekstu (zaokrąglanie liczb), a uczniowie wykonują ćwiczenia 1‑2 z sekcji Sprawdź się.

  • Uczniowie wykonują ćwiczenie 3 z sekcji Sprawdź się ukierunkowane na ugruntowanie słownictwa poznanego w katalogu, niezbędnego do poprawnego wykonania kolejnych ćwiczeń.

  • Jeśli nauczyciel uzna za wskazane, przed przystąpieniem do kolejnych ćwiczeń, może przypomnieć uczniom (na przykładzie tekstu pt. Sapresti cosa fare in caso di pericolo?) główne zasady tworzenia trybu rozkazującego nieformalnego (2. osoba liczby pojedynczej i mnogiej).

  • Uczniowie wykonują ćwiczenia 4 i 5 bazujące na słownictwie ugruntowanym w ćwiczeniu 3, a polegające na użyciu trybu rozkazującego do udzielania instrukcji, rad, zakazów i nakazów. Nauczyciel obserwuje ich pracę i - w razie potrzeby - pomaga i przypomina uczniom zasady tworzenia trybu rozkazującego.

  • Uczniowie wykonują ćwiczenie 6 i 7, których celem jest przypomnienie struktur przydatnych do podawania wyjaśnień, motywowania rad, zakazów i nakazów.

Faza podsumowująca:

  • Uczniowie wykonują ćwiczenia 8 i 9, bazujące na syntezie wiedzy językowej i encyklopedycznej z zakresu reagowania w sytuacjach zagrożenia klęskami żywiołowymi, ze szczególnym uwzględnieniem wyrażeń niezbędnych do udzielania rad, instrukcji, wydawania poleceń, zakazów i nakazów oraz ich motywowania. Ćwiczenie 9 można wykonać w parach, w formach mini dialogów pomiędzy uczniami.

Praca domowa:

  • Ze względu na czasochłonność ćwiczenia 9, można je zadać jako pisemną pracę domową. W tym przypadku ćwiczenie powinno być wykonane indywidualnie.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać e‑materiały z jednostek:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Materiał stanowi element składowy działu poświęconego przyrodzie i jest leksykalnie i gramatycznie powiązany z pozostałymi materiałami przewidzianymi dla klas II i IV. Nauczyciel może jednak wykorzystać multimedium indywidualnie, podczas wszelkich innych zajęć poświęconych przyrodzie oraz zachowaniom w sytuacjach zagrożenia. Materiał może być również użyty pomocniczo przy omawianiu trybu rozkazującego lub do powtórzenia liczebników.

Słownik i bibliografia