Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Marta Sterna, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Lavori utili che nessuno vuole fare - Dobrze płatne prace, których nikt nie chce wykonywać

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
4) praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

  • Uczeń zapamiętuje nazwy wybranych zawodów i związane z nimi obowiązki.

  • Uczeń opowiada o wybranych zawodach.

  • Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne.

  • Strategie zapamiętywania.

  • Strategie przetwarzanie materiału językowego.

  • Strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej.

  • Strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm 

  • strategia domysłu językowego 

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)  

  • strategia pamięciowa (zapamiętywanie przez działanie – np. tworzenie zależności, powiązań) 

  • kognitywizm (ćwiczenie stałych struktur) 

  • zintegrowane nauczanie językowo‑przedmiotowe

Formy pracy:

  • Praca indywidualna.

  • Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej).

  • Praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu,

  • głośniki,

  • słownik włosko‑polski,

  • materiały piśmiennicze,

  • plansze przedstawiające osoby wykonujące opisane w e‑materiale zawody (bez podpisów)

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję, pokazując plansze prezentujące zawody takie, jak: pracownik na platformie wiertniczej, pracownik sprzątający miasto, pracownik dezynfekujący jakieś pomieszczenia, pracownik naprawiający instalację elektryczną na słupie wysokiego napięcia. Uczniowie starają się rozpoznać te zawody i nazwać je po polsku i po włosku.

  2. Następnie uczniowie zapoznają się z tekstem Quali sono i lavori ben pagati che nessuno vuole fare?, który mówi o zawodach wymagających szczególnych predyspozycji. Nauczyciel może pokierować dyskusją na ten temat na forum klasy, pytając np. czy znają osobę, która wykonuje jeden z tych zawodów, czy taki zawód może przynosić satysfakcję.

  3. Polecenie do tekstu sprawdza jego rozumienie. Jeżeli uczniowie źle rozwiązali polecenie, dobrze byłoby przeanalizować tekst jeszcze raz. 

  4. W tekście objaśniającym podane zostały nazwy wybranych zawodów, które możemy nazwać trudnymi, ze względu na warunki, w których są prowadzone. Przykładowo podano 10 takich warunków. Jeżeli uczniom przyjdą na myśl jeszcze inne cechy, jakie trzeba posiadać, aby móc wykonywać te i inne trudne zawody, mogą spróbować opisać je po włosku.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną, na której przedstawione są kolejne trudne zawody. Objaśniane jest nieznane słownictwo. Uczniowie szukają słówek w słownikach. W razie trudności pomaga nauczyciel. Ze strony nauczyciela może paść pytanie, jakie inne zawody uczniowie zaliczyliby do trudnych pod pewnymi względami, a atrakcyjnych pod innymi.

  2. Polecenia do medium bazowego sprawdzają aspekty leksykalne dotyczące omówionych zawodów. Nauczyciel może naprowadzać na prawidłowe rozwiązania objaśnieniami po włosku. 

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 1 można poprosić o przypomnienie, czym zajmują się osoby przedstawione na błędnych fotografiach, tj. pescatore, derattizzatore, pirata, operatore impianto di raccolta rifiuti,

  3. W ćwiczeniu 2 można zaproponować tworzenie zdań z użyciem powstałych zwrotów.

  4. W ćwiczeniu 3 uczniowie mogą sami domyślić się rozwiązania na podstawie kontekstu, bez zaglądania do podpowiedzi.

  5. Wykorzystując sformułowanie występujące w ćwiczeniu 4 (Puoi fare questo lavoro solo se…), uczniowie mogą zadawać sobie nawzajem zagadki na temat różnych zawodów.

  6. Przy okazji ćwiczenia 5 można się zastanowić, jakie inne elementy pasowałyby do wskazanych kategorii.

  7. Ćwiczenie 7 może być wykonywane pisemnie lub ustnie.

  8. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  9. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową proponuje się ćwiczenia 6 i 8.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Dodatkowo medium może być wskazane o inne zawody wskazane przez uczniów.

  • Dodatkowo uczniowie mogą w domu ponownie przeanalizować treści zawarte w medium w celu utrwalenia zdobytych informacji i utrwalenia leksyki.

Słownik i bibliografia