Autorzy: Adriana Grzelak‑Krzymianowska, Artur Gałkowski, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Nomen omen — Nomen omen

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, poziom A1+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • pozna popularne włoskie imiona i ich polskie odpowiedniki;

  • będzie potrafił opowiedzieć o tym, jaki prezent kupić z okazji narodzin brata, siostry, kuzynki czy kuzyna, a jakich prezentów należy unikać.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur;

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo;

  • zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych;

  • pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście;

  • strategie kognitywne – pozyskiwanie wiedzy językowo‑kulturowej, tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów, poznawanie synonimów, niuansów znaczeniowych;

  • strategie metakognitywne – formułowanie pragmatycznych intencji w wypowiedzi, centralizowanie procesu uczenia na wybranym zagadnieniu;

  • strategie afektywne – odwoływanie się do doświadczeń i upodobań uczniów, podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • eklektyzm;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • zintegrowane nauczanie językowo–przedmiotowe;

  • nauczanie zdalne i hybrydowe;

  • nauczanie programowane;

  • metody sytuacyjno‑inscenizacyjne.

Formy pracy:

  • praca pod kierunkiem nauczyciela;

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer / laptop / smartfon z dostępem do internetu;

  • materiały piśmiennicze;

  • głośniki.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Na początek możemy poprosić uczniów, aby opowiedzieli coś na temat kilku swoich przyjaciół/kolegów/rodzeństwa, nie używając ich imion. Zorientują się, na ile jest trudne nieużywanie imion podczas opowiadania i zwracania się do innych, tym samym, że imiona są niezbędne do sprawnej i adekwatnej komunikacji.

  2. Można także zapytać uczniów, czy ktoś z nich zna pochodzenie własnego imienia oraz odpowiednik w języku włoskim (i innych).

  3. Ponadto pytamy uczniów, jakie imiona im się podobają i czy takie bądź inne łączą się z jakimiś stereotypowymi cechami osób je noszących.

  4. Ostatnie z wprowadzających pytań może dotyczyć wybranych imion i osób, które jako pierwsze przychodzą uczniom do głowy po ich wypowiedzeniu/usłyszeniu (np. Leonardo = da Vinci, Giovanni Paolo = Giovanni Paolo II, Anna = mia madre, mia nonna, mia sorella, la mia migliore amica)

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym.

  2. Objaśniane jest nieznane słownictwo.

  3. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zakresie zrozumienia tekstu V/F.

  4. Uczniowie ustalają odpowiedź na polecenie wprowadzające. Zastanawiają się dodatkowo, jakie prezenty można podarować noworodkom, ale także ich rodzicom. Można tu też wspomnieć o kartkach z powinszowaniami oraz życzeniami (czego życzymy dzieciom, które przyszły na świat).

  5. Odczytują dialog z podziałem na role.

  6. Nauczyciel objaśnia konstrukcje z si bezosobowym oraz si passivante.

  7. Uczniowie wykonują ćwiczenia sprawdzające nowo poznane konstrukcje gramatyczne.

  8. Zapoznają się z katalogiem interaktywnym. Starają się zapamiętać prezentowane informacje o imionach. Poszczególne imiona przedstawiane są przez kolejnych uczniów. Uczniowie mogą dodać do swojej prezentacji informacje dodatkowe, np. hipotetyczne cechy osób o danym imieniu.

  9. Odszukują odpowiedzi na pytania postawione w poleceniu wprowadzającym.

  10. Wykonują ćwiczenia towarzyszące multimedium.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające i sprawdzające wiedzę z sekcji Sprawdź się. Każdy z uczniów zastanawia się, co wie i może powiedzieć o własnym imieniu (np. pochodzenie, znaczenie, użycie, zdrobnienia, zgrubienia, jedno z imion podwójnych itp.).

  2. Nauczyciel proponuje ułożenie kilku zdań z si bezosobowym i si passivante. Zdania zapisywane są na tablicy.

  3. W ćwiczeniu 5 można zaproponować ułożenie dodatkowych zdań, zawierające zaimek si w różnych funkcjach: si impersonale, si passivante, si riflessivo.

  4. Ćwiczenie 8 może zostać przekształcone w wymianę zdań między uczniami na temat ich imion na forum klasy.

  5. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  6. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową zaleca się ćw. 1 i ćw. 6.

Materiały pomocnicze:

  • Pomocniczo można wykorzystać fragmenty innych materiałów znajdujących się na platformie:
    La mia giornataDi6jeyt9PLa mia giornata

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Uczniowie mogą wykonać szersze portfolio prezentujące inne imiona wg zaproponowanego modelu.