Scenariusz dla nauczyciela

Autorki: Milena Lange, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Va come va - Jest tak jak jest

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa IV, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
7) wyraża uczucia i emocje;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7) wyraża uczucia i emocje;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
13) wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

  • Uczeń nazywa podstawowe emocje.

  • Uczeń odróżnia uczucia pozytywne od negatywnych.

  • Uczeń opowiada o swoich uczuciach i emocjach.

  • Uczeń pyta o uczucia innych.

  • Uczeń na podstawie sytuacji nazywa uczucia towarzyszące innym.

  • Uczeń stosuje wyrażenia niezbędne do zrozumienia informacji związanych z przeżyciami i odczuciami.

  • Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne.

  • Strategie zapamiętywania.

  • Strategie przetwarzanie materiału językowego.

  • Strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej.

  • Strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

  • Konstruktywizm

  • Kognitywizm

  • Konektywizm

  • Podejście holistyczne

  • Podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe)

  • Metoda kognitywna

  • Nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe

  • Teoria Inteligencji Wielorakich

Formy pracy:

  • Praca indywidualna.

  • Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej).

  • Praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do internetu,

  • głośniki,

  • słownik włosko‑polski,

  • materiały piśmiennicze,

  • plansze przedstawiające różne uczucia,

  • ewentualnie materiał filmowy lub audio przedstawiający scenę komediową, romantyczną, dramatyczną i relaksacyjną

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję, pokazując materiały wizualne lub sensoryczne, na podstawie których uczniowie określają, jakie uczucia im towarzyszą. Mogą to być zapachy, dźwięki, obrazy, sceny z filmów. Następnie nauczyciel pokazuje zdjęcia twarzy przedstawiające różne emocje (bądź emotikonki), prosząc o nazwanie uczuć.

  2. Nauczyciel może odtworzyć piosenkę Supereroi lub przeczytać tekst. Uczniowie analizują tekst, próbując zrozumieć, o jakim problemie mówi autor.

  3. Nauczyciel może zapytać, czy wydźwięk piosenki jest optymistyczny, czy pesymistyczny.

  4. Polecenie do tekstu z części Przeczytaj/posłuchaj sprawdzają rozumienie tekstu.

  5. W części objaśniającej omówiona została konstrukcja zdań z czasownikami wymagającymi, bądź nie, użycia przyimka. Przedstawiono również mnemotechniki, które mogą zostać wykorzystane do nauki wybranych czasowników. Nauczyciel może poprosić uczniów, by przedstawili swoje metody zapamiętywania czasowników oraz poprosić o ułożenie zdań z przedstawionymi w materiale czasownikami.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z animacją. Za pierwszym razem śledzą wszystkie scenki, próbując określić, jakie emocje i w jakich sytuacjach towarzyszą dwójce bohaterów. Następnie odtwarzają poszczególne scenki, notując informacje i próbując ustalić argumenty wskazujące, że któraś z postaci jest pesymistą lub optymistą. W celu ich utrwalenia słownictwa można poprosić, aby po każdej scence uczniowie spróbowali odpowiedzieć na zadawane przez bohaterów pytania.

  2. Można zaproponować, aby uczniowie za pomocą mimiki wskazywali, jakie uczucia im towarzyszą w danym momencie, a inni próbowali te emocje nazwać.

  3. Polecenia do multimedium (animacji) sprawdzają umiejętność nazywania poszczególnych emocji, zrozumienie wybranych informacji oraz umiejętność poprawnego budowania zdań pozwalających na opisywanie towarzyszących uczniom uczuć.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 4 uczniowie mogą opisywać sytuacje, w których odczuwają emocje, które nie pasowały do pozostałych oraz budować proste wypowiedzi z użyciem niepasujących słów.

  3. Ćwiczenia 7 i 8 mogą być wykonane w formie pisemnej lub ustnej.

  4. W ćwiczeniu 8 można zaproponować, aby uczniowie w małych grupach próbowali stworzyć dodatkowe pytania.

  5. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  6. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową zalecą się cwiczenia 2 i 5.

Materiały pomocnicze:

  • Materiały pomocniczymi do lekcji może być drzewo emocji Wilsona, plansze przedstawiające ludzkie twarze wyrażające różne emocje, nagrania z różnego typu dźwiękami (np. muzyka relaksacyjna, szumy i piski, krzyk, piski dzieci, szczekanie psa) oraz zestawy różnych zapachów (np. róża, chlor, benzyna, sosna, morski), czy faktur (futerko, kamień, papier ścierny, galaretka), krótkie nagrania video. Materiały te mogą być wykorzystywane łącznie albo ukierunkowane na jeden ze zmysłów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Nauczyciel może zachęcić uczniów do ponownego obejrzenia materiału bez dźwięku z prośbą o nazwanie emocji, które uczniowie dostrzegają. Poszczególne scenki mogą być także podstawą do dyskusji, czy wszyscy tak reagujemy w podobnych sytuacjach i jak na nie reagujemy, jak radzimy sobie z trudnymi emocjami.

  • Dodatkowo uczniowie mogą odpowiadać na pytania stawiane przez bohaterów w celu utrwalenia poznanych zwrotów i leksyki.

Słownik i bibliografia