Scenariusz lekcji

Imię i nazwisko autora:

Joanna Chwalisz

Przedmiot:

Język obcy nowożytny (j. francuski) 

Temat zajęć:

Préparons un gâteau pour l'Épiphanie

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny: liceum/technikum, klasa III, poziom A2+

P.P. wariant III.2.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, konflikty i problemy);
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • utrwala i powtarza słownictwo związane z kuchnią: produkty spożywcze, urządzenia kuchenne oraz czasowniki niezbędne do rozumienia i redagowania przepisów kulinarnych (desery);

  • wzbogaca swoją wiedzę i słownictwo dotyczące tradycji i zwyczajów świątecznych odnośnie Święta Trzech Króli;

  • utrwala i poprawnie stosuje w wypowiedziach rodzajniki cząstkowe i wyrażenia ilościowe;

  • redaguje listę produktów i przepis kulinarny.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • zaspokaja potrzebę ciekawości poprzez uzyskiwanie informacji kulturowych;

  • rozwija umiejętności prezentowania swojej wiedzy na tematy kulturowe i w dziedzinie kulinarnej;

  • instruuje i udziela porad w zakresie przepisów kulinarnych;

  • kształci umiejętność tworzenia wypowiedzi na temat swoich doświadczeń i umiejętności;

  • zaspokaja potrzebę komunikacji dotyczącej kultury frankofońskiej w postaci wymiany mailowej.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe: słuchanie i czytanie;

  • strategie kognitywne: tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie w pary, łączenie tekstu z audio, łączenie obrazu z tekstem, analiza danych językowych, dedukcja;

  • strategie kompensacyjne: odgadywanie znaczenia słów słuchanych i pisanych.

Metody/techniki nauczania:

  • metody podające: opis, wyjaśnienie, instrukcja;

  • metody problemowe: tworzenie skojarzeń, metody dedukcyjne, burza mózgów, metoda śnieżnej kuli, metoda Birkenbihl;

  • metody praktyczne: praca z tekstem źródłowym, praca z filmem, ćwiczenia przedmiotowe pisemne i ustne;

metody programowane: z użyciem komputera, z użyciem tablicy multimedialnej.

Formy zajęć:

  • praca w parach,

  • praca indywidualna,

  • praca w grupach,

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputer z dostępem do internetu i możliwością odtwarzania dźwięku, tablica biała i tablica interaktywna bądź projektor, telefony lub tablety z dostępem do słownika online, zeszyt, kartki papieru, flamastry

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel włącza fragment dziecięcej piosenki z wideo J’aime la galette…, żeby w humorystyczny sposób nawiązać do tematu lekcji i zapytać, kto zna tę piosenkę z czasów nauki w szkole podstawowej i czy uczniowie pamiętają nazwę święta, które się z nią wiąże.

  • Uczniowie odpowiadają, a nauczyciel zapisuje na tablicy temat i cele lekcji oraz w postaci notatki metodą Birkenbihl skojarzenia uczniów ze słowem Épiphanie.

  • Uczniowie zapoznają się z ciekawostką we wprowadzeniu do e‑materiału.

  • Wspólne dokończenie notatki nowymi słowami po zapoznaniu się z treścią ciekawostki.

Faza realizacyjna:

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym. Nauczyciel prowadzi rozmowę kierowaną, naprowadzając uczniów na znaczenie nowego słowa: fabophilie - np. w postaci wymyślania żartobliwych definicji, np. C’est une sensation d’être faible, C’est être fan de fables, C’est une maladie dont on souffre après avoir mangé trop de fèves.

  • Uczniowie próbują domyślić się znaczenia nowego słownictwa lub przypomnieć sobie znane słowa z poprzednich lat.

  • Uczniowie wykonują polecenia 2,3 i 4 dołączone do tekstu źródłowego przy swoim stoliku indywidualnie lub w parach.

  • Nauczyciel sprawdza, co uczniowie zapamiętali na temat tradycji związanej ze Świętem Trzech Króli i prosi osoby chętne o przedstawieniu jej ustnie w kilku zdaniach z użyciem słownictwa z ćwiczeń 1‑4; można to zrobić w postaci łańcucha zdań (kula śnieżna), angażując większą grupę w wypowiedź ustną.

  • Nauczyciel zapowiada pracę z multimedium – prezentacją multimedialną z przepisem na galette des rois - ponownie wracając do fragmentu dziecięcej piosenki quand elle est bien faite avec du beurre dedansi pytaniem: Qu’est‑ce qu’il y a dans la galette?, Comment faire une galette?

  • Uczniowie oglądają prezentację z przepisem na świąteczne ciasto, a następnie wykonują ćwiczenie 1‑2 na rozumienie ze słuchu.

  • Uczniowie, podzieleni na małe grupy, pracują nad zadaniem 3, następnie porównują swoje odpowiedzi między grupami, a na końcu sprawdzają poprawność ćwiczenia 3 i odpowiedniej kolejności przepisu przy drugim odtworzeniu filmu.

  • Uczniowie przypominają sobie w kąciku gramatycznym zasady dotyczące stosowania rodzajników i wyrażeń w przepisach.

  • Nauczyciel z uczniami podsumowuje tę część lekcji wracając do pytań, które zadał przed włączeniem filmu.

  • Uczniowie wykonują ćwiczenia z działu Sprawdź się na utrwalenie słownictwa z lekcji oraz przypomnienie zagadnień gramatycznych.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel pokazuje tekst artykułu z pierwszej części lekcji na tablicy zasłaniając słowa kluczowe, a uczniowie czytają go wspólnie, w małych grupach lub indywidualnie na głos wstawiając brakujące wyrazy. Uczniowie mogą też zagrać online w anagramy lub wisielca z nowymi słowami z części 1 lekcji, a po odgadnięciu słowa definiują je w nawiązaniu do tekstu i ciekawostki.

Nauczyciel prezentuje ponownie multimedium z przepisem kulinarnym, ale bez dźwięku, a uczniowie komentują na podstawie obrazu, jak przygotować ciasto la galette des Rois.

Praca domowa:

Ćwiczenia otwarte 7 i 8 z części Sprawdź się.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium można wykorzystać tradycyjnie jako bazę do wykonania ćwiczeń na rozumienie ze słuchu oraz powtórkę gramatyki i słownictwa poprzez zaproponowane ćwiczenia następujące po nim i z działu Sprawdź się.

Można również zaproponować, jeśli warunki w szkole na to pozwalają, wspólne przygotowanie galette des Rois na podstawie przepisu z multimedium. Wymagałoby to wcześniejszego umówienie się z uczniami na przyniesienie odpowiednich produktów. Szkoła musi być również wyposażona w odpowiednie zaplecze gastronomiczne.

Przy braku takich możliwości można zachęcić uczniów do skorzystania z przepisu z lekcji i przygotowania galette des Rois w domu na zadanie domowe/jako pracę dodatkową/na kółku zainteresowań i degustacji na kolejnej lekcji. Ewentualnie nagrania własnego filmiku podczas przygotowywania ciasta z własnym komentarzem zamiast wykonywania pisemnie ćwiczenia 8 lub na wyższą ocenę.

Słownik