Zajęcia przeznaczone są dla uczniów klas IV‑VIII.

Scenariusz może być wykorzystywany w pracy z całym zespołem klasowym.

Czas trwania zajęć to 45 minut.

Zajęcia mają służyć rozwijaniu umiejętności społeczne takich jak: akceptacja odmienności, pogłębianie więzi, empatia.

Temat zajęć: Dostrzeganie podobieństw i różnic między nami

Cele zajęć

1. Nauka dostrzegania podobieństw i różnic między ludźmi.

2. Kształtowanie umiejętności akceptacji odmienności, dostrzegania zalet i ograniczeń różnorodności.

3. Integrowanie grupy.

4. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu uczniów wycofanych z kontaktów rówieśniczych.

Materiały

1. 2 kłębki wełny w różnych kolorach

Proponowany przebieg zajęć

Wprowadzenie do zajęć

Przywitanie uczniów i przedstawienie im tematu zajęć. Rundka początkowa: Z jakim nastrojem zaczynam dzisiejsze zajęcia?

Zajęcia właściwe

Uczniowie siedzą w kręgu na krzesłach. Jest o 1 krzesło za mało, dlatego 1 osoba stoi w środku.: Dobrze, aby zabawę rozpoczął nauczyciel, wypowiadając zdanie: Wszyscy, którzy tak jak ja…(są dzisiaj w spodniach, noszą okulary, lubią pizzę, nie lubią zimy, byli kiedyś w zoo itp.). Wtedy osoby, których też dotyczy podana informacja, wstają i zmieniają miejsce (zasada: jeśli ktoś się zaczął podnosić, to musi wstać; nie można usiąść z powrotem na swoim miejscu). W tym czasie osoba, która stała w środku ma za zadanie usiąść na wolnym krześle, tak aby ktoś inny zajął jej miejsce w kręgu. Jeśli któreś z dzieci stojących w środku nie wie, co powiedzieć, może użyć hasła „siano”. Wtedy wszyscy muszą zmienić miejsce.

Po wykonaniu zadania nauczyciel omawia ćwiczenie na forum grupy: Czy zdarzyło się, że wszyscy mieli tak samo? Czy komuś zdarzyło się, że nikt się nie podniósł? (warto, aby nauczyciel podkreślił, że taka sytuacja może świadczyć o wyjątkowości danej osoby np. pod względem danego upodobania). Czy łatwo było dokończyć zdanie, stojąc w środku? Jakie emocje temu towarzyszyły?

Uczniowie siedzą w kręgu. Jeden z nich dostaje 2 kłębki wełny (np. żółty i zielony). Podaje innemu uczniowi np. zielony kłębek (jego końcówkę cały czas trzyma w dłoni) i mówi: Jestem podobny/podobna do ciebie, bo… Następnie podaje innemu uczniowi np. zielony kłębek (jego końcówkę też trzyma cały czas w dłoni) i mówi: Różnię się od ciebie, bo…

Dzieci podają sobie kłębki, mówiąc w czym są do siebie podobne, a w czym się różnią. W efekcie powstaje dwukolorowa „Sieć połączeń”, na co wskazuje nauczyciel.

Po wykonanym zadaniu nauczyciel je omawia: Czy łatwiej było mówić o podobieństwach, czy o różnicach? Jak myślicie, dlaczego tak jest? Czy możliwe jest, by wszyscy byli tacy sami? Czy każdy z was różni się od pozostałych pod jakimś względem? Czy mimo różnic możemy się lubić i ze sobą rozmawiać? O jakich różnicach jest łatwo mówić, a o jakich trudno? Co zyskujemy dzięki temu, że się różnimy? W czym różnice nam przeszkadzają? Co się dzieje z osobą, która słyszy coś miłego?

Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły, mniej więcej 6‑osobowe (np. uczniowie mają odliczyć do 5). Każda z grup, chwytając się za ręce, tworzy krąg. W każdej grupie 1 osoba stoi poza kręgiem (należy zadbać, by na początku zabawy, poza kręgiem nie było dzieci, które są np. wycofane, odrzucane przez grupę). Jej zadaniem jest dostać się do kręgu – może poprosić o wpuszczenie, może próbować siłą, sprytem, przekupstwem. Dzieci stojące w kręgu nic nie mówią. Jeśli któreś z nich uzna, że należy wpuścić osobę do kręgu, to ją wpuszcza. Wszyscy uczestnicy po kolei stają się osobą „spoza kręgu”.

Inny wariant: wszyscy uczniowie tworzą jeden duży krąg.

Po zakończeniu zabawy uczniowie siadają w kręgu i omawiają ją z nauczycielem: Jak się czuliście, będąc poza kręgiem? Czy łatwo było dostać się do środka, czy nie? Kto był osobą wpuszczającą do kręgu i dlaczego? Co skłaniało do wpuszczenia kogoś do kręgu? Nauczyciel tłumaczy, że zabawa ta obrazuje bycie poza grupą i pokazuje, że może się to wiązać z nieprzyjemnymi emocjami.

Zakończenie

Podsumowanie zajęć przez nauczyciela. Podziękowanie dzieciom za ich aktywność.