Temat

Mnożenie pisemne przez liczby jednocyfrowe

Etap edukacyjny

drugi

Podstawa programowa

II. Działania na liczbach naturalnych. Uczeń:

3) mnoży i dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową, dwucyfrową lub trzycyfrową sposobem pisemnym, w pamięci (w najprostszych przykładach) i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach).

Czas

45 minut

Cel ogólny

Wykonywanie nieskomplikowanych obliczeń w pamięci lub w działaniach trudniejszych pisemnie oraz wykorzystanie tych umiejętności w sytuacjach praktycznych.

Cele szczegółowe

1. Mnożenie sposobem pisemnym liczb naturalnych przez liczby jednocyfrowe.

2. Zastosowanie pisemnego mnożenia liczb naturalnych przez liczby jednocyfrowe do rozwiązywania zadań z treścią.

3. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.

Efekty uczenia

Uczeń:

- mmnoży sposobem pisemnym liczby naturalne przez liczby jednocyfrowe,

- stosuje pisemne mnożenie liczb naturalnych przez liczby jednocyfrowe do rozwiązywania zadań z treścią.

Metody kształcenia

1. Analiza sytuacyjna.

2. JIGSAW.

Formy pracy

1. Praca indywidualna.

2. Praca w grupach.

Etapy lekcji

Wprowadzenie do lekcji

Uczniowie przypominają różne metody mnożenia pamięciowego liczb naturalnych. Mnożą, za pomocą kalkulatorów

a) 134 · 2,

b) 532 · 3,

c) 425 · 7.

Dyskusja – czy łatwo jest mnożyć w pamięci duże liczby? Czy możemy to szybko wykonać, czy prościej jest użyć kalkulatora? Za pomocą jakich jeszcze przyrządów można pomnożyć dwie liczby naturalne? Czy zawsze mamy przy sobie takie przyrządy?

Wynikiem dyskusji powinien być wniosek, że warto nauczyć się mnożenia dużych liczb bez używania specjalnych przyrządów.

Nauczyciel informuje uczniów, że na lekcji poznają właśnie taką metodę. Na początek – mnożenia dużych liczb naturalnych przez liczby jednocyfrowe.

Realizacja lekcji

Polecenie
Uczniowie pracują indywidualnie, korzystając z komputerów. Otwierają Slideshow i obserwują, w jaki sposób mnożymy pisemnie liczby naturalne przez liczby jednocyfrowe.

[Slideshow]

Po skończonym ćwiczeniu przedstawiają wyniki swoich obserwacji.

Aby pomnożyć liczbę wielocyfrową przez liczbę jednocyfrową:

- zapisujemy liczbę wielocyfrową i pod nią – liczbę jednocyfrową tak, aby liczba jednocyfrowa znajdowała się pod cyfrą jedności liczby wielocyfrowej; podkreślamy;

- mnożymy kolejno cyfry pierwszego czynnika, poczynając od cyfry jedności, przez liczbę jednocyfrową;

- wyniki zapisujemy pod kreską w odpowiednich rzędach.

Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 3 osobowe, które pracują metodą JIGSAW. Każdy uczestnik grupy otrzymuje inne zadanie do rozwiązania z podanych poniżej. Po rozwiązaniu zadania uczniowie spotykają się w grupach, które rozwiązywały to samo zadanie. Omawiają rozwiązania, wyjaśniają wątpliwości.

Następnie wracają do początkowych grup i przedstawiają rozwiązania innym członkom grupy.

Polecenie
Oblicz sposobem pisemnym. Sprawdź uzyskane wyniki na kalkulatorze

a) 231 · 3,

b) 432 · 2,

c) 1432 · 2,

d) 6221 · 4.

Polecenie
Oblicz sposobem pisemnym. Sprawdź uzyskane wyniki na kalkulatorze:

a) 154 · 4

b) 454 · 2

c) 2764 · 3

Polecenie
Oblicz sposobem pisemnym. Sprawdź uzyskane wyniki na kalkulatorze

a) 254 · 5,

b) 321 · 8,

c) 6143 · 4.

Nauczyciel ocenia pracę uczniów, wyjaśnia wątpliwości.

Uczniowie pracują w parach, rozwiązując zadania. Po wykonaniu ćwiczenia, uczniowie zamieniają się zeszytami i za pomocą kalkulatorów sprawdzają poprawność wykonanych działań.

Polecenie
Wyznacz liczbę a, spełniającą podany warunek

a) liczba a jest 5 razy większa od 152,

b) liczba a jest 6 razy większa od 1721,

c) liczba a jest 3 razy większa od 12552.

Polecenie
Rozwiąż zadania tekstowe. Zapisz odpowiednie działania pisemne. Podaj odpowiedzi

1) Marcin ma 36 autek, a Tomek 3 razy więcej. Ile autek ma Tomek?

2) Mama kupiła 5 ręczników. Każdy kosztował 27 zł. Ile mama wydała na zakupy?

3) Pani wychowawczyni zbierała wpłaty na wycieczkę klasową. Brakuje jej wpłat od 8 osób. Ile jeszcze pieniędzy musi zebrać, jeśli wycieczka kosztuje 275 zł?

Nauczyciel ocenia pracę uczniów, wyjaśnia wątpliwości.

Zadanie dla chętnych
Przez jaką liczbę należy pomnożyć 428, aby iloczyn był równy 2568?

Podsumowanie lekcji

Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające.

Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania:

Aby pomnożyć liczbę wielocyfrową przez liczbę jednocyfrową:

- Zapisujemy liczby pod sobą tak, aby liczba jednocyfrowa znajdowała się pod cyfrą jedności pierwszego czynnika.

- Przez liczbę jednocyfrową mnożymy kolejno cyfry pierwszego czynnika, poczynając od cyfry jedności.

- Wyniki zapisujemy pod kreską w odpowiednich rzędach.