Scenariusz
Temat
Pole figury. Jednostki pola
Etap edukacyjny
Drugi
Podstawa programowa
XI. Obliczenia w geometrii. Uczeń:
2) oblicza pola: trójkąta, kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trapezu, przedstawionych na rysunku oraz w sytuacjach praktycznych, w tym także dla danych wymagających zamiany jednostek i w sytuacjach z nietypowymi wymiarami, na przykład pole trójkąta o boku 1 km i wysokości 1 mm;
3) stosuje jednostki pola: mmIndeks górny 22, cmIndeks górny 22, dmIndeks górny 22, mIndeks górny 22, kmIndeks górny 22, ar, hektar (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);
Czas
45 minut
Cel ogólny
Interpretowanie i tworzenie tekstów o charakterze matematycznym oraz graficzne przedstawianie danych.
Cele szczegółowe
1. Określanie pola figury na podstawie rysunku.
2. Stosowanie jednostek pola.
3. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.
Efekty uczenia
Uczeń:
- określa pole figury na podstawie rysunku,
- stosuje jednostki pola.
Metody kształcenia
1. Burza mózgów.
2. Analiza sytuacyjna.
Formy pracy
1. Praca indywidualna.
2. Praca w parach.
Etapy lekcji
Wprowadzenie do lekcji
Nauczyciel przygotowuje, dla każdej pary uczniów:
- zestaw 6 karteczek. Na każdej karteczce umieszcza jeden z zapisów:
P = 13, P = 15, P = 20, P = 27, P = 30, P = 33,
- zestaw 8 karteczek. Na każdej karteczce umieszcza jeden z zapisów:
P = 5 dmIndeks górny 22, P = 3 dmIndeks górny 22, P = 7 dmIndeks górny 22, P = 11 cmIndeks górny 22, P = 5 cmIndeks górny 22, P = 3 cmIndeks górny 22, P = 7 cmIndeks górny 22, 8 cmIndeks górny 22,
- zestaw 11 kwadratowych kartoników o boku długości 1 cm,
- zestaw 7 kwadratowych kartoników o boku długości 1 dm.
Uczniowie powtarzają wiadomości dotyczące kwadratu oraz jednostek długości.
Realizacja lekcji
Nauczyciel informuje uczniów, że na zajęciach będą określać pola figur na podstawie rysunku oraz stosować jednostki pola.
Uczniowie pracują samodzielnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest przeanalizowanie pokazu slajdów dotyczącego pól figur.
[Slideshow 1]
Dyskusja: Jakiej jednostki używa się do określania pola figury? W jaki sposób określa się pole figury?
Wynikiem dyskusji mogą być wnioski:
- do określania pola figury używamy kwadratu jednostkowego,
- pole figury jest równe liczbie kwadratów jednostkowych, które “mieszczą się” w tej figurze.
Wykorzystując zdobyte informacje, uczniowie samodzielnie określają pola narysowanych figur. Otrzymane wyniki porównują w parach.
Polecenie 1
Określ pola figur A, B, C i D. Przyjmij za jednostkę pola kwadrat E.
[Ilustracja 1]
PIndeks dolny AA = __
PIndeks dolny BB = __
PIndeks dolny CC= __
PIndeks dolny DD = __
Najmniejsze pole ma figura __
Uczniowie pracują w parach. Każda para otrzymuje od nauczyciela wcześniej przygotowany zestaw 6 karteczek. Uczniowie losują karteczki na zmianę. Na kartce w kratkę rysują figurę o podanym polu. Za kwadrat jednostkowy przyjmują jedną kratkę.
Uczniowie pracują samodzielnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest przeanalizowanie pokazu slajdów dotyczącego jednostek pola.
[Slideshow 2]
Dyskusja: Jakie jednostki pola najczęściej wykorzystujemy? Jakie są zależności między tymi jednostkami? Czy znamy takie jednostki pola, które nie mają swoich odpowiedników w jednostkach długości?
Wynikiem dyskusji mogą być wnioski:
- podstawowe jednostki pola to:
1 milimetr kwadratowy (1 mmIndeks górny 22),
1 centymetr kwadratowy (1 cmIndeks górny 22),
1 decymetr kwadratowy (1 dmIndeks górny 22),
1 metr kwadratowy (1 mIndeks górny 22),
1 ar (1 a),
1 hektar (1 ha),
1 kilometr kwadratowy (1 kmIndeks górny 22);
- każda z wymienionych jednostek jest sto razy większa od poprzedniej:
1 cmIndeks górny 22 = 100 mmIndeks górny 22,
1 dmIndeks górny 22 = 100 cmIndeks górny 22,
1 mIndeks górny 22 = 100 dmIndeks górny 22,
1 ar = 100 mIndeks górny 22,
1 ha = 100 a,
1 kmIndeks górny 22 = 100 ha.
Wykorzystując zdobyte informacje, uczniowie samodzielnie określają pola narysowanych figur. Otrzymane wyniki porównują w parach.
Polecenie 2
Każda z figur na rysunku przedstawiona jest w pewnej skali. Oblicz rzeczywiste pola tych figur.
[Ilustracja 2]
a) P = __
b) P = __
c) P = __
d) Największe pole ma figura __
Uczniowie pracują w parach. Każda para otrzymuje od nauczyciela wcześniej przygotowany: zestaw 7 kartoników o polu 1 dmIndeks górny 22 każdy, zestaw 11 kartoników o polu 1 cmIndeks górny 22 każdy oraz zestaw 8 karteczek z zapisanymi wartościami pól. Uczniowie losują karteczki na zmianę. Wykorzystując odpowiednie kartoniki, układają figury o podanym polu.
Uczniowie samodzielnie wykonują polecenia dotyczące jednostek pola. Otrzymane wyniki porównują w parach.
Polecenie 3
Określ, w jakiej jednostce najwygodniej określić pole powierzchni:
a) Polski,
b) boiska do piłki nożnej,
c) znaczka pocztowego,
d) okładki książki,
e) pola uprawnego.
Polecenie 4
W wykropkowane miejsce, wpisz odpowiednią liczbę tak, aby zapisana równość była prawdziwa.
a) 4 a = __ mIndeks górny 22,
b) 8 ha = __ a,
c) 20 dmIndeks górny 22= __ cmIndeks górny 22,
d) 14 cmIndeks górny 22 = __ mmIndeks górny 22.
Polecenie dla chętnych
W wykropkowane miejsca, wpisz odpowiednie liczby tak, aby zapisane równości były prawdziwe.
a) 3 ha = __ mIndeks górny 22,
b) 45 mIndeks górny 22 = __ cmIndeks górny 22,
c) 7 kmIndeks górny 22 = __ mIndeks górny 22.
Podsumowanie lekcji
Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające.
Następnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania.
- Pole figury jest równe liczbie kwadratów jednostkowych, które “mieszczą się” w tej figurze.
- Podstawowe jednostki pola to:
1 milimetr kwadratowy (1 mmIndeks górny 22),
1 centymetr kwadratowy (1 cmIndeks górny 22),
1 decymetr kwadratowy (1 dmIndeks górny 22),
1 metr kwadratowy (1 mIndeks górny 22),
1 ar (1 a),
1 hektar (1 ha),
1 kilometr kwadratowy (1 kmIndeks górny 22).