Temat

Zaawansowane wykorzystywanie zasobów Internetu

Etap edukacyjny

Drugi

Podstawa programowa

Klasa 4‑6

III. Posługiwanie się komputerem, urządzeniami cyfrowymi i sieciami komputerowymi. Uczeń:

2) wykorzystuje sieć komputerową (szkolną, sieć internet):

a) do wyszukiwania potrzebnych informacji i zasobów edukacyjnych, nawigując między stronami,

V. Przestrzeganie prawa i zasad bezpieczeństwa. Uczeń:

1) posługuje się technologią zgodnie z przyjętymi zasadami i prawem; przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;

2) uznaje i respektuje prawo do prywatności danych i informacji oraz prawo do własności intelektualnej;

Czas

45 minut

Cel ogólny

Wyszukiwanie informacji w Internecie.

Cele szczegółowe

1. Wyszukiwanie informacji w Internecie.

2. Korzystanie z wyszukiwarek, baz wiedzy i portali edukacyjnych.

Efekty uczenia

Uczeń:

- wyszukuje informacje w internecie,

- korzysta z wyszukiwarek, baz wiedzy i portali edukacyjnych.

Metody kształcenia

1. Dyskusja.

Formy pracy

1. Praca indywidualna.

2. Praca z całą klasą.

ETAPY LEKCJI

Wprowadzenie do lekcji

Nauczyciel prowadzi dyskusję z uczniami na temat narzędzi do wyszukiwania Informacji w Internecie.

Przykładowe odpowiedzi:

- wyszukiwarka internetowa,
- katalog stron,
- bazy danych,
- serwisy internetowe,
- strony tematyczne,
- portale edukacyjne,
- biblioteki,
- encyklopedie internetowe,
- słowniki on‑line.

Realizacja lekcji

Wyszukiwarka internetowa
Wyszukiwarka internetowa to program lub strona internetowa, dzięki której można odnaleźć w Internecie informacje według podanych przez użytkownika słów kluczowych lub sformułowań. Samo określenie wyszukiwarka stosowane jest nie tylko do serwisów internetowych wyszukujących informacje, ale również do oprogramowania przeznaczonego do indeksowania informacji w Internecie.

Najbardziej popularnymi wyszukiwarkami są Google, Yahoo oraz Bing.

Słowo kluczowe
Słowo kluczowe – jest to charakterystyczny ciąg znaków będący wyróżnikiem dokumentu, artykułu czy też strony internetowej bezpośrednio odnoszący się do zawartych w nich treści. Celem stosowania wyrazów kluczowych jest wspomaganie klasyfikacji i wyszukiwania informacji.

Efektywne wyszukiwanie informacji – tekst
Jeżeli użytkownik zamierza znaleźć informacje na konkretny temat może to zrobić za pomocą wpisania słów kluczowych w okno wyszukiwarki Internetowej. Istnieje jednak kilka elementów, które pozwalają na skonkretyzowanie szukanych treści i zawężenie liczby wyników:

1. Wykluczenie słowa lub frazy – aby wykluczyć słowo należy poprzedzić je znakiem minus “-” bez spacji.

Przykład: słowa kluczowe -słowo

2. Zaznaczenie słów wymaganych – aby zaznaczyć słowo należy poprzedzić je znakiem plus “+” bez spacji.

Przykład: słowa kluczowe +słowo

3. Szukanie konkretnego zwrotu – aby wyszukiwarka znalazła jedynie strony zawierające konkretny zwrot należy wpisać go w cudzysłów.

Przykład: “słowa kluczowe”

4. Szukanie zwrotu na konkretnej stronie – aby przeszukać stronę pod względem szukanej przez użytkownika treści należy wpisać site:adresstrony, a następnie po spacji umieścić wyszukiwaną frazę.

Przykład: site:adresstrony słowa kluczowe

Aby dodatkowo zawęzić obszar poszukiwań można wybrać również opcję Zawęź według języka, a następnie wybrać konkretny język.

Pamiętaj, że większość wyszukiwarek internetowych nie uwzględnia wielkości liter.

Dodatkowym atutem wyszukiwarek jest pokazywanie podpowiedzi podczas wpisywania szukanej frazy – jest to pomocne w momencie, w którym nie znamy np. dokładnej nazwy lub nazwiska.

Selekcjonowanie wyszukanych informacji:

Przy wyszukiwaniu należy pamiętać o:

1. aktualności informacji (data umieszczenia),
2. dokładności i wiarygodności informacji (odnośniki do źródeł),
3. wiarygodności autora (adres e‑mail),
4. dostępności (np. dostosowania do wieku użytkownika),
5. obiektywizmie treści (odnośniki do innych stron poruszający dany temat).

Polecenie 1

Za pomocą wyszukiwarki Google (www.google.pl) wyszukaj informacje na temat miejsca, gdzie chciałbyś pojechać na wakacje. Użyj poznanych sposobów zawężania wyników wyszukiwania - zwróć uwagę na liczbę wyników i jak ona się zmienia.

Efektywne wyszukiwanie informacji – grafika
Za pomocą wyszukiwarki Google grafiki można wyszukiwać na kilka sposobów:

1. Wpisanie słowa kluczowego i przełączenie wyszukiwarki z zakładki Wszystko do zakładki Grafika.
2. Wyszukiwanie obrazem - w przypadku poszukiwania tego samej grafiki w innych rozdzielczościach lub grafik podobnych. W tym przypadku należy kliknąć symbol aparatu znajdujący się na pasku, w którym wpisuje się szukane frazy, a następnie wybrać grafikę z pliku lub podać jej adres źródłowy.

Również w przypadku grafik można zawęzić obszar poszukiwań poprzez wybranie zakładki Narzędzia - dzięki temu można zmniejszyć ilość wyników do grafik o danym rozmiarze, kolorze, prawach użytkowania, typie czy też godzinie dodania.

Polecenie 2

Wyszukaj za pomocą wyszukiwarki internetowej Google (www.google.pl) zdjęcia ulubionego zwierzaka poprzez wpisanie odpowiedniej frazy. Użyj narzędzi, aby znaleźć najbardziej satysfakcjonujący Cię wynik. Następnie zapisz wybraną grafikę i za jej pomocą wyszukaj podobne grafiki dzięki wyszukiwaniu obrazem.

Zapisywanie adresów stron w folderze Ulubione (Zakładki)
Aby zapisać daną stronę do Zakładek niezależnie od przeglądarki należy ją otworzyć w jej oknie. Następne czynności w różnych przeglądarkach wykonuje się podobnie - poniżej przykłady dla Google Chrome, Mozilla Firefox i Microsoft Edge.

Google Chrome
Aby dodać stronę do Zakładek należy wybrać z menu rozwijanego w prawym, górnym rogu opcję Zakładki i Dodaj tę stronę do zakładek... Następnie w oknie dialogowym można nadać nazwę i wybrać folder docelowy.

[Grafika interaktywna]

Mozilla Firefox
Aby dodać stronę do Zakładek należy wybrać z menu rozwijanego w prawym, górnym rogu opcję Biblioteka, Zakładki i Dodaj zakładkę. Następnie w oknie dialogowym można nadać nazwę, wybrać folder, w którym zostanie umieszczona zakładka oraz nadać etykiety.

[Ilustracja 1]

Ponadto w każdej przeglądarce można dodać stronę do zakładek klikając w symbol gwiazdki znajdujący się po prawej stronie paska adresu lub korzystając ze skrótu klawiszowego CTRL + D.

Polecenie 3

W wybranej przeglądarce spróbuj dodać trzy strony do Zakładek - każdą za pomocą innego poznanego sposobu.

Baza wiedzy: encyklopedie, słowniki on‑line, biblioteki internetowe
Encyklopedia internetowa – kompendium wiedzy zapisane i udostępnione w Internecie. Pierwsza encyklopedia internetowa powstała w 1991r. Przykłady:

- Wikipedia (www.wikipedia.pl);
- Encyklopedia Internautica (www.encyklopedia.interia.pl);
- Internetowa encklopedia PWN (www.encyklopedia.pwn.pl).

Słownik on‑line – jest to zbiór definicji słów lub tłumaczeń na inne języki umieszczony w zasobach Internetu. Przykłady:

- Słownik języka polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl);
- LING (www.ling.pl);
- Diki (www.diki.pl).

Biblioteki internetowe - są to portale, które gromadzą, przechowują i udostępniają on‑line materiały biblioteczne (np. książki i artykuły). Przykłady:

- Polska Biblioteka Internetowa (www.pbi.edu.pl);
- Biblioteka Internetowa PWN (www.ibuk.pl).

Polecenie 4

Za pomocą wyszukiwarki internetowej znajdź po 3 przykłady encyklopedii internetowych, bibliotek i słowników on‑line.

Media: prasa, radio, telewizja, archiwa prasowe
Informacji na dany temat - szczególnie w przypadku bieżących wydarzeń - można poszukiwać na stronach prasy, radia i telewizji. Większość mediów posiada własne portale, na których można odszukać nie tylko najnowsze informacje, ale także treści archiwalne.

Polecenie 5

W ciągu 5 minut postaraj się znaleźć jak najwięcej adresów internetowych portali medialnych. Ile udało Ci się znaleźć? Kto w klasie uzyskał największy wynik?

Portale edukacyjne - artykuły i multimedia
Portale edukacyjne są to portale, na których można znaleźć treści o charakterze edukacyjnym, a także gry i quizy pomagające przyswajać wiedzę.

Podsumowanie lekcji

Gromadzenie danych jest procesem ciągłym polegającym na zbieraniu informacji, określeniu ich treści i miejsca przechowywania, a także zapewnieniu dostępu do nich osobom uprawnionym. W procesie tym ważna jest również nieustanna aktualizacja danych znajdujących się w sieci. Znalezione informacje można przechowywać na dyskach twardych, serwerach internetowych, w bazach danych, archiwach i katalogach.