Temat

Formatowanie akapitowe tekstu

Etap edukacyjny

Drugi

Podstawa programowa

KLASY IV‑VI

II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń cyfrowych. Uczeń:

3) przygotowuje i prezentuje rozwiązania problemów, posługując się podstawowymi aplikacjami (edytor tekstu oraz grafiki, arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji multimedialnej) na swoim komputerze lub w chmurze, wykazując się przy tym umiejętnościami:

b) tworzenia dokumentów tekstowych: dobiera czcionkę, formatuje akapity, wstawia do tekstu ilustracje, napisy i kształty, tworzy tabele oraz listy numerowane i punktowane.

Czas

45 minut

Cel ogólny

Tworzenie dokumentów tekstowych.

Cele szczegółowe

1. Formatowanie akapitu.

Efekty uczenia

Uczeń:

- formatuje akapity w dokumencie tekstowym.

Metody kształcenia

1. Uczenie się przez obserwację.

2. Praktyczne wykorzystanie wiedzy.

Formy pracy

1. Praca indywidualna.

2. Praca z całą klasą.

Etapy lekcji

Wprowadzenie do lekcji

Uczniowie przypominają sobie informacje na temat formatowania znakowego.

Jakie parametry czcionki można sformatować?
Co to jest styl czcionki?
Co to jest krój czcionki?

Nauczyciel pyta się o inne sposoby formatowania tekstu:
W jaki inny sposób można zmienić wygląd tekstu w dokumencie?

Akapit – wydzielony fragment tekstu, na ogół zawierający tematycznie wyodrębnioną i spójną całość. Akapit rozpoczyna się w nowym wierszu i może być poprzedzony wcięciem jego pierwszego wiersza.

Realizacja lekcji

Nim omówimy sposób formatowania akapitu, przyjrzyjmy się znacznikom formatowania. Są to znaki niedrukowane, które określają formatowanie tekstu w dokumencie. Znaki te nigdy nie pojawią się na wydruku, ale możemy zdecydować, czy chcemy je wyświetlać na ekranie. Służy do tego narzędzie Pokaż/Ukryj*¶,* znajdujące się na karcie Narzędzia główne.

Do podstawowych znaków formatujących zaliczamy:

- spację,
- tabulator,
- znacznik końca akapitu.

[Ilustracja 1]

Polecenie  1

Pobierz załączony dokument i zapisz go w swoim katalogu domowym. Zobacz, jak wyglądają znaki niedrukowane, spacje i znaczniki końca akapitu.

Jak wygląda znak spacji?

Czy wszystkie znaki spacji są identyczne?

Jakie własności będą miały różnie oznakowane spacje?

Formatowanie akapitowe to zmienianie parametrów całych akapitów.

Do formatowania akapitowego zaliczymy możliwość zmiany:

- interlinii – odległości pomiędzy wierszami,
- wcięć (z lewej i prawej strony),
- odstępów (przed i po akapicie),
- wyrównania,
- wcięcia pierwszego wiersza akapitu.

Do akapitu można zastosować opcje obramowania i cieniowania.

Jeżeli chcesz sformatować kilka akapitów, musisz je wszystkie zaznaczyć. Aby zaznaczyć akapit:

- trzykrotnie kliknij na wybranym akapicie,
- dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy na lewym marginesie, na wysokości akapitu,
- zaznacz akapit myszką, przytrzymując wciśnięty lewy klawisz myszy,
- skrótem klawiszowym: CTRL+SHIFT+↓.

Aby wprowadzić zmiany w jednym akapicie, nie musisz go zaznaczać. Wystarczy, że ustawisz kursor w dowolnym jego miejscu, a następnie wybierzesz odpowiednie polecenia.

Parametry akapitu:

Akapit to składający się z kilku zdań fragment tekstu zawierający jedną myśl. Podczas pisania w edytorze tekstów stosuj te same zasady co podczas w zeszycie. W trakcie pisania tekstu, jeśli ten nie będzie mieścił się w jednym wierszu, to zostanie automatycznie przeniesiony do następnego wiersza. Nie pomagaj komputerowi w tej czynności. Używaj klawisza ENTER tylko wtedy, gdy kończysz akapit.

Interlinia to odległość pomiędzy wierszami akapitu. Możesz ją regulować według własnych upodobań. Wybierając odstęp pojedynczy, ustawiamy rozmiar interlinii dostosowany do rozmiaru czcionki, odstęp 1,5 wiersza – rozmiar interlinii będzie 1,5 raza większy od wielkości czcionki.

Najczęściej wykorzystywanym parametrem akapitu jest jego wyrównanie. Tekst w akapicie może być wyrównany: do lewej lub prawej strony, może być również wyśrodkowany lub wyjustowany.

[Grafika interaktywna]

Wcięcie pierwszego wiersza akapitu jest również parametrem akapitu, który możesz swobodnie regulować.

Polecenie 2

Otwórz dokument z poprzedniego zadania.

- Ile zawiera akapitów?
- Wyśrodkuj tytuł.
- Ustaw wcięcia pierwszego wiersza akapitów na 2,5 cm.
- Wyjustuj oba akapity.
- Na końcu dopisz do tekstu kolejny akapit, zawierający twoje imię i nazwisko oraz datę wykonania ćwiczenia.

Ostatnim omawianym parametrem będą odstępy (przed i po akapicie). W ten sposób reguluje się światło pomiędzy akapitami.

Narzędzia do formatowania akapitu znajdują się na kartach:

- Narzędzia główne w sekcji Akapit (interlinia, odstępy, wyrównanie),

[Ilustracja 2]

- Układ w sekcji Akapit (wcięcia i odstępy).

[Ilustracja 3]

Okno dialogowe Akapit, zawierające wszystkie narzędzia do formatowania akapitu, dostępne jest po wybraniu ikony w dolnym prawym rogu każdej z sekcji.

[Ilustracja 4]

Polecenie 3

Otwórz dokument z poprzedniego zadania. Ustaw odstępy pomiędzy akapitami przed i po akapicie na 10 pkt. Zapisz plik.

Podsumowanie lekcji

Pamiętaj, aby formatować akapity narzędziami dostępnymi w edytorze tekstów. Wstawianie dodatkowych spacji, enterów czy tabulatorów może okazać się zgubne, np. wówczas, gdy zmienisz krój lub rozmiar czcionki.

Akapity twórz tak, aby zaczynały się lub kończyły razem ze stroną – uzyskasz przejrzysty wygląd tworzonego dokumentu. Nie używaj tabulatora lub spacji na potrzeby wcięcia akapitowego. Nie należy pozostawiać spójników i przyimków, takich jak np.: i, w, z, na końcu linii tekstu. Oddzielając akapity, używajmy albo odstępu, albo wcięcia, nigdy obu technik naraz.