Temat

Tangram

Etap edukacyjny

Drugi

Podstawa programowa

IX. Wielokąty, koła i okręgi. Uczeń:

1) rozpoznaje i nazywa trójkąty ostrokątne, prostokątne, rozwartokątne, równoboczne i równoramienne;

5) zna najważniejsze własności kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku i trapezu, rozpoznaje figury osiowosymetryczne i wskazuje osie symetrii figur.

Czas

45 minut

Cel ogólny

Używanie prostych, dobrze znanych obiektów matematycznych, interpretowanie pojęć matematycznych i operowanie obiektami matematycznymi.

Cele szczegółowe

1. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.

2. Rozpoznawanie i nazywanie wielokątów.

3. Wykorzystywanie własności wielokątów w zadaniach geometrycznych.

Efekty uczenia

Uczeń:

- rozpoznaje i nazywa wielokąty,

- wykorzystuje własności wielokątów, tworząc z nich określone figury geometryczne.

Metody kształcenia

1. Gra dydaktyczna.

2. Mini – drama.

Formy pracy

1. Praca indywidualna.

2. Praca grupowa.

Etapy lekcji

Wprowadzenie do lekcji

Krótki sprawdzian – przypomnienie rodzajów  wielokątów. Uczniowie pracują indywidualnie. Nauczyciel pokazuje kolejno wycięte z kartonu modele - najpierw czworokątów, a następnie dowolnych wielokątów. Uczniowie zapisują ich nazwy (np. trapez, kwadrat, siedmiokąt). Po skończonym ćwiczeniu, nauczyciel podaje poprawne odpowiedzi, wyjaśnia wątpliwości. Uczniowie dokonują samooceny.

Nauczyciel informuje, że wielokąty od wieków fascynowały uczonych. Już  3000 lat temu wymyślono w Chinach łamigłówkę, zwaną tangramem. Składa się ona z 7 wielokątów, zwanych tanami, powstałych przez rozcięcie kwadratu.

W czasie zajęć uczniowie będą z nich budowali określone figury geometryczne.

Realizacja lekcji

Praca w grupach. Każda grupa otrzymuje tangram i określa jakie kształty mają jego poszczególne elementy.
Uczniowie powinni zauważyć, że tangram składa się z:
- 5 trójkątów prostokątnych,
- kwadratu,
- równoległoboku.
Nauczyciel pokazuje przykłady figur, jakie można zbudować z tanów.

Polecenie 1
Zadaniem uczniów jest ułożenie figur przy użyciu wszystkich tanów. Najpierw obserwuj postać, którą chcesz uformować ostrożnie, a następnie przygotuj strategię i ostatecznie ją utwórz.

[Geogebra aplet]

Polecenie 2
Praca w małych grupach. Uczniowie otrzymują tangramy wycięte z papieru samoprzylepnego. Wykorzystując plansze, ilustrujące figury, które można ułożyć z tangramu, układają kilka z tych figur. Mogą też zbudować wielokąty według własnych pomysłów. Utworzone figury naklejają na kartony.

Metodą mini – dramy, prezentują wymyśloną przez siebie historyjkę, wcielając się w utworzone figury. Kanwa historyjki może być dowolna, ale należy wykorzystać własności wielokątów, z których zbudowane są figury.

„Publiczność” wybiera najlepszą inscenizację - jednym z głównych kryteriów jest tu poprawne i celowe wykorzystanie własności wielokątów (np. miar ich kątów, wzajemnego położenia boków).

Zadanie dla chętnych
Ułóż kwadrat, z 14 części starogreckiej łamigłówki, zwanej stomachionem.

Podsumowanie lekcji

Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające.

Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wiadomości do zapamiętania.

- Tangram to starochińska łamigłówka, składająca się z 7 elementów (tanów) powstałych przez pocięcie kwadratu.

- Z tanów można budować różne figury geometryczne.