Ilustracja interaktywna prezentuje zdjęcie sali obrad polskiego Sejmu. Sala jest wypełniona stojącymi posłami i posłankami. Opis: 1. Skład parlamentu Ustala się go w drodze głosowania powszechnego. Wyłanianie jego przedstawicieli oparte jest zasadniczo na jednym z dwóch typów mechanizmu wyborczego: większościowym (według zasady „Zwycięzca bierze wszystko”) lub proporcjonalnym (drużyny kandydatów dzielą się mandatami proporcjonalnie do liczby oddanych na nie głosów). 2. Kadencyjność Wybór składu izb ustala się na określony czas, np. cztery lata; do izby drugiej (refleksji) przeprowadza się niekiedy okresowe wybory części składu przy zachowaniu mandatu przez pozostałych przedstawicieli. 3. Sesyjność lub permanencja obrad Zasada sesyjności polega na ograniczeniu czasu obrad do okresu zwanego sesją. Sesje zwołuje i zamyka organ zewnętrzny wobec parlamentu (zwykle głowa państwa). Posiedzenia w ramach sesji zwołuje kierownictwo izby. Z kolei zasada permanencji polega na pozostawieniu w rękach kierownictwa izby decyzji o zwołaniu obrad. 4. Szczególny status prawno-polityczny przedstawicieli Współczesne demokracje powszechnie przyjmują zasadę wolnego mandatu. Oznacza to, że każdy poseł traktowany jest jako przedstawiciel ogółu społeczeństwa i z tego powodu nie może być ograniczany instrukcjami. Przeciwieństwem mandatu wolnego jest mandat imperatywny, związany z uznawaniem deputowanego wyłącznie za reprezentanta wyborców danego okręgu, którego działanie w parlamencie wyznaczają instrukcje wyborców (mandat ten występował np. w I RP). Przed naciskami ze strony władzy wykonawczej chroni go natomiast immunitet formalny i/lub materialny. 5. Jawność Posiedzenia plenarne izby odbywają się publicznie. Sprawozdania z posiedzeń nie podlegają cenzurze. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest utajnienie obrad, co wymaga osobnej uchwały izby. 6. Autonomia wewnętrzna W granicach określonych przez konstytucję izby samodzielnie (w drodze własnych uchwał) określają szczegółowe regulaminy obrad (system wewnętrznych organów izby, porządek debat, zasady wnoszenia i rozpatrywania wniosków, przeprowadzania głosowań). 7. Zasada debaty Zasada ta związana jest ze szczególną naturą podejmowania rozstrzygnięć w sferze polityki. Treścią decyzji politycznej jest bowiem nie tylko techniczna strona rozpatrywanego zagadnienia (np. wyznaczenie wysokości stopy procentowej kredytów pozwalającej spodziewać się najefektywniejszego obniżenia inflacji lub ustalenia struktury podatków sprzyjającej optymalizacji rozwoju gospodarczego), lecz bardzo często również aspekt aksjologiczny, który obejmuje sztukę wyboru wartości sterujących życiem społecznym. Przykładem tego problemu może być dokonanie wyboru między dwoma technicznie poprawnymi i efektywnymi systemami podatkowymi, z których jeden będzie miał charakter linearny (każdy płaci ten sam procent od całego dochodu), a drugi – progresywny (podatnik płaci wyższy procent od kolejnych części dochodu przewyższających umownie ustalone progi). Wybór systemu ma konsekwencje społeczne: pierwszy pozwala na lepsze prognozy dla gospodarki, ale jest korzystniejszy dla zamożniejszych; drugi z kolei umożliwia aktywniejszą politykę socjalną i jest korzystniejszy dla uboższych, ale może spowolnić tempo inwestycji. 8. Zasada rozstrzygania większością głosów Każdemu głosowaniu przypisane są dwa parametry: a) zasada quorum (kworum) – określenie większości niezbędnej do podjęcia decyzji, jakiej oczekuje wnioskodawca; jest to więc minimalna liczba uprawnionych, jaka musi wziąć udział w głosowaniu, aby decyzja była prawomocna; b) zasada większości – zróżnicowane pod względem wymaganego stopnia przewagi głosów.