Ilustracja interaktywna przedstawia schemat. Głównym hasłem schematu jest pewność rozumowań. Od tego hasła odchodzą trzy strzałki do haseł: rozumowanie dedukcyjne (punkty od 2 do 4), rozumowanie indukcyjne (punkty od 5 do 7), rozumowanie przez analogię (punkty od 5 do 7). Opis punktów znajdujących się na schemacie: 1. Pewność może być odniesiona nie tylko do sądów, lecz także do rozumowań. Rozumowanie to proces myślowy, który polega na dążeniu do pewności jakiegoś zdania (przekonania) na mocy pewności innego zdania (przekonania) lub zdań, które uznano za prawdziwe. Rozumowania występują we wszystkich wyróżnionych rodzajach myślenia, z tym że myślenie naukowe i filozoficzne stosują rozumowania świadomie i krytycznie. Ponadto pewne typy rozumowań są częściej wykorzystywane w pewnych rodzajach myślenia, np. w naukach przyrodniczych spotykamy częściej rozumowanie indukcyjne, w naukach matematycznych i filozofii – dedukcyjne. Bardzo rozpowszechnione jest rozumowanie przez analogię., 2. Z prawdziwych zdań (przesłanek) wynika prawdziwe zdanie (wniosek). Jeśli wśród przesłanek nie znajduje się zdanie fałszywe, to wniosek jest nieodparcie prawdziwy. Jest to więc rozumowanie niezawodne., 3. Przykład: Kiedy pada deszcz, zabieram ze sobą parasol.
Dzisiaj pada deszcz.
Zabiorę ze sobą parasol., 4. Przykład: Ponieważ..._{(przesłanki)}...to..._(wniosek)..., 5. W rozumowaniu indukcyjnym z wielu przesłanek jednostkowych wyprowadza się wniosek ogólny. Jeżeli wniosek uznaje się na podstawie przesłanek, w których występują wszystkie przypadki prawidłowości (cechy), to mamy do czynienia z indukcją zupełną, a wniosek jest prawdziwy. Jeżeli w przesłankach nie ujmujemy wszystkich przypadków występowania prawidłowości (cechy), to mamy do czynienia z indukcją niezupełną, a wniosek jest jedynie prawdopodobny. Rozumowanie indukcyjne jest więc zawodne. Prawdziwość przesłanek nie gwarantuje tutaj zawsze prawdziwości wniosku. Pewność wniosku rozumowania indukcyjnego niezupełnego jest więc stopniowalna., 6. Przykład: Trzy lata temu śliwki dojrzały we wrześniu.
Dwa lata temu śliwki dojrzały we wrześniu.
Rok temu śliwki dojrzały we wrześniu., 7. Przykład indukcji niezupełnej: Ponieważ..._{(przesłanki)}...to..._(wniosek)..., 8. Jest to orzekanie o danym obiekcie poprzez porównanie go z innym, który jest nam znany. Mamy więc do czynienia z relacją między obiektem nieznanym a obiektem znanym, w której cechy (właściwości) obiektu nieznanego opisujemy tak, jak cechy (właściwości) obiektu znanego. Rozumowanie to jest zawodne i jego pewność jest stopniowalna w zależności od ilości i wagi podobieństw oraz różnic między obiektami. Rozumowanie to może również prowadzić do stosowania tego samego schematu działania w różnych warunkach., 9. Przykład: Mars jest podobnej wielkości jak Ziemia.
Mars ma atmosferę.
Temperatury na Marsie nie są ekstremalne.
Na Marsie jest obecny metan.

Zatem na Marsie istnieje życie., 10. Przykład: A jest........więc B jest........