Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z materiałem. Wyjaśnij, w jaki sposób powstawała własność spółdzielcza.

R1bkrbOMCbSSF
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).

Typy własności środków produkcji w gospodarce socjalistycznej

Wiedza o Polsce współczesnej

Dążenie gospodarki socjalistycznej do jak najpełniejszego zaspokojenia potrzeb społecznych wynika z faktu, że gospodarka ta jest oparta na społecznej własności środków produkcji jako podstawowej formie własności. Społeczna własność środków produkcji decyduje o kształcie socjalistycznych stosunków produkcji i sprawia, że produkcja w tej gospodarce służy całemu społeczeństwu. (…) Społeczna własność środków produkcji w gospodarce socjalistycznej występuje w formie własności ogólnonarodowej (państwowej) i własności grupowej (spółdzielczej). Obie te formy stanowią własność społeczną, ale istnieją między nimi pewne różnice. (…) Na obecnym etapie rozwoju, obok własności społecznej, istnieją w gospodarce socjalistycznej, różne formy własności indywidualnej.

4 Źródło: Wiedza o Polsce współczesnej, red. J. Chechliński, Warszawa 1975, s. 112.
RVDzzHrkZnXej1
Zdjęcie przedstawia duży parking przed fabryką Ursus. Na parkingu stoją w rzędach zaparkowane ciągniki. Widoczne jest także dodane obok zdjęcie jednego ciągnika Ursus. Na zdjęciu ukazany jest schemat, którego głównym hasłem jest słowo własność. Od tego słowa prowadzą w dół trzy strzałki: 1. państwowa, 2. spółdzielcza, 3. indywidualna. Opis: 1. Własność państwowa. Zdjęcie przedstawia zabudowania fabryczne z lotu ptaka. Widoczne są duże hale produkcyjne. Polska 1956-1965, Spółdzielnia Wydawnicza Książka i Wiedza, Warszawa 1966, str. 377. Własność państwowa wyraża wyższy stopień uspołecznienia, ponieważ jest bezpośrednio własnością całego społeczeństwa. Ta forma własności obejmuje wielkie przedsiębiorstwa przemysłowe, budowlane, transport itp., a zatem podstawowe środki produkcji, którymi posługuje się klasa robotnicza i które dojrzały do tej najwyższej formy uspołecznienia. Dysponowanie własnością państwową jest o wiele bardziej skuteczne. W sposób w pełni efektywny może ona być włączona w system jednolitego centralnego kierowania gospodarką narodową. Wiedza o Polsce współczesnej, red. J. Chechliński, Warszawa 1975, str. 113. 2. Własność spółdzielcza. Zdjęcie przedstawia dużą szklarnię. Widać w niej rosnące w szerokich rzędach goździki. Pomiędzy rzędami widać kobiety pielęgnujące kwiaty. Polska 1956-1965, Spółdzielnia Wydawnicza Książka i Wiedza, Warszawa 1966, str. 253. Powstanie własności grupowej, spółdzielczej, związane jest z istnieniem w społeczeństwach socjalistycznych w okresie budowy socjalizmu licznych drobnych producentów. (…) Są to zazwyczaj zakłady nieduże, produkujące lub świadczące usługi bezpośrednio na rzecz konsumpcyjnych potrzeb społeczeństwa. (…) W określonych warunkach własność spółdzielcza tworzy bezpośrednie bodźce dla kolektywu, skłaniające go do gospodarnego działania, od którego zależeć będą dochody jego członków. Własność grupowa, spółdzielcza, jest właściwą formą uzupełniania sektora własności państwowej. Wiedza o Polsce współczesnej, red. J. Chechliński, Warszawa 1975, str. 113. 3. Własność indywidualna. Zdjęcie przedstawia pole i duży stóg zboża. Przy stogu znajduje się maszyna do młócenia. Widać także wóz zaprzężony w dwa konie, na którym leżą liczne worki. Nieopodal stoi także ciągnik. Przy stogu i na stogu widać pracujących chłopów. Polska 1956-1965, Spółdzielnia Wydawnicza Książka i Wiedza, Warszawa 1966, str. 135. Na obecnym etapie rozwoju, obok własności społecznej, istnieją w gospodarce socjalistycznej, różne formy własności indywidualnej. W Polsce zajmuje ona istotne miejsce w produkcji rolnej. Obok rolnictwa, elementy własności prywatnej występują w przemyśle i w handlu, w formie prywatnych warsztatów rzemieślniczych i sklepów oraz w postaci małych zakładów przemysłowych. Uzupełniają one, w zakresie różnych usług i w drobnej produkcji rzemieślniczej, działalność sektora uspołecznionego. Wiedza o Polsce współczesnej, red. J. Chechliński, Warszawa 1975, str. 113.
Hale fabryki „Ursus" przygotowane do produkcji ciągnika UrsusC-4011.
Źródło: Polska 1956-1965, Spółdzielnia Wydawnicza Książka i Wiedza, Warszawa 1966, str. 327, tylko do użytku edukacyjnego.
Polecenie 2

Wyjaśnij, jakie znaczenie w gospodarce socjalistycznej odgrywała własność indywidualna.

R4xKSbVMefUHZ
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).