Ilustracja interaktywna przedstawia tabelę, w której spisane są w dwóch kolumnach: zasady retoryki oraz mowa. W każdym z wersów wskazana jest określona zasada i opis mowy. Opis poszczególnych punktów: Zasady retoryki. 1. inventio Zanim zaczniemy mówić, musimy precyzyjnie określić temat, na jaki chcemy mówić/pisać, zebrać materiał do tego tematu, zastanowić się, jakich argumentów użyjemy, aby przekonać słuchaczy. Zachęcamy klasę do wyjścia do kina. Aby to zrobić, zbieramy fotosy, plakaty, informacje na temat filmy, aktorów itd. Jeśli film oparty jest na książce, policzmy, ile osób zna utwór, kogo interesuje taka literatura i takie filmy. Zastanówmy się, jak przekonamy do naszej inicjatywy nauczycieli. Może najlepiej potraktować wyjście do kina jako konieczny element jakiejś lekcji? Jeśli tak, to jaka to będzie lekcja? Na co trzeba będzie zwracać uwagę przy oglądaniu filmu?
2. dispositio Teraz musimy określić porządek naszego tekstu (od czego zaczniemy, jak przedstawimy dowód naszej tezy, co powiemy w zakończeniu) oraz uporządkować argumenty. Jeśli uznaliśmy, iż mamy zebrany materiał naszego wystąpienia, wiemy, jakich użyjemy argumentów, opracowujemy plan mowy. Określamy, od czego zaczniemy, jaka będzie główna linia argumentacji (np. „film jako wstęp do dyskusji o fantasy” lub „film jako wstęp do dyskusji nt. adaptacji powieści” itp.), budujemy też naszą tezę końcową (np. „bez objerzenia tego filmy nie będzie możliwe przeprowadzenie dyskusji na wskazane tematy”). Musimy też zastanowić się: jak, kiedy i ile z materiału ilustracyjnego wykorzystamy w naszym wystąpieniu. Także — jak i kiedy wskażemy dodatkowe cele, które osiągniemy w wyniku wyjścia do kina. Wreszcie — musimy znaleźć sposób, jak przekonać klasę, że lepiej pójść na wybrany przez nas film.
3. elocutio Wreszcie przystępujemy do najtrudniejszego etapu: dobieramy odpowiednią formę słowną. Staramy się o takie słownictwo i budowę zdania, aby jak najtrafniej przedstawić naszą myśl. Teraz przystępujemy do ubrania naszego wystąpienia w słowa. Musimy zdecydować, czy będziemy mówić bardziej od siebie (przewaga form osobowych, np. byłem, widziałem, zachęcam itd.), czy bezosobowo (np. „wszyscy mówią, że to znakomity film”, „panuje powszechne przekonanie” itd.). Trzeba też rozstrzygnąć, za pomocą jakich zwrotów będziemy mówić o fotosach, plakatach i innych materiałach do oglądania. Tekst musimy zapisać czytelnie; najlepiej z podziałem na części, na osobnych, ponumerowanych kartkach.
4. memoria Teraz staramy się opanować pamięciowo nasz tekst. Kiedy już mamy napisany tekst, powinniśmy zdecydować, czy go będziemy mówić, czy czytać. Jeśli mówić, to powinniśmy nauczyć się go na pamięć (zapis tekstu może być tylko pomocą). Jeśli wybierzemy czytanie, to musimy tekst wcześniej wielokrotnie przeczytać, żeby go płynnie zaprezentować.
5. actio Wreszcie musimy nauczyć się, jak poprawnie go powiedzieć, aby odpowiednio podkreślić te jego fragmenty, które mają, naszym zdaniem, największe znaczenie. Musimy zdecydować, czy tekst przedstawiać będzie jedna osoba, czy może więcej. Jeśli więcej osób, to co one będą robić, jak będą się zachowywać, gdy ktoś będzie mówił? Innymi słowy — całość wystąpienia musi być przemyślana, a raczej wyreżyserowana.
Ilustracja interaktywna przedstawia tabelę, w której spisane są w dwóch kolumnach: zasady retoryki oraz mowa. W każdym z wersów wskazana jest określona zasada i opis mowy. Opis poszczególnych punktów: Zasady retoryki. 1. inventio Zanim zaczniemy mówić, musimy precyzyjnie określić temat, na jaki chcemy mówić/pisać, zebrać materiał do tego tematu, zastanowić się, jakich argumentów użyjemy, aby przekonać słuchaczy. Zachęcamy klasę do wyjścia do kina. Aby to zrobić, zbieramy fotosy, plakaty, informacje na temat filmy, aktorów itd. Jeśli film oparty jest na książce, policzmy, ile osób zna utwór, kogo interesuje taka literatura i takie filmy. Zastanówmy się, jak przekonamy do naszej inicjatywy nauczycieli. Może najlepiej potraktować wyjście do kina jako konieczny element jakiejś lekcji? Jeśli tak, to jaka to będzie lekcja? Na co trzeba będzie zwracać uwagę przy oglądaniu filmu?
2. dispositio Teraz musimy określić porządek naszego tekstu (od czego zaczniemy, jak przedstawimy dowód naszej tezy, co powiemy w zakończeniu) oraz uporządkować argumenty. Jeśli uznaliśmy, iż mamy zebrany materiał naszego wystąpienia, wiemy, jakich użyjemy argumentów, opracowujemy plan mowy. Określamy, od czego zaczniemy, jaka będzie główna linia argumentacji (np. „film jako wstęp do dyskusji o fantasy” lub „film jako wstęp do dyskusji nt. adaptacji powieści” itp.), budujemy też naszą tezę końcową (np. „bez objerzenia tego filmy nie będzie możliwe przeprowadzenie dyskusji na wskazane tematy”). Musimy też zastanowić się: jak, kiedy i ile z materiału ilustracyjnego wykorzystamy w naszym wystąpieniu. Także — jak i kiedy wskażemy dodatkowe cele, które osiągniemy w wyniku wyjścia do kina. Wreszcie — musimy znaleźć sposób, jak przekonać klasę, że lepiej pójść na wybrany przez nas film.
3. elocutio Wreszcie przystępujemy do najtrudniejszego etapu: dobieramy odpowiednią formę słowną. Staramy się o takie słownictwo i budowę zdania, aby jak najtrafniej przedstawić naszą myśl. Teraz przystępujemy do ubrania naszego wystąpienia w słowa. Musimy zdecydować, czy będziemy mówić bardziej od siebie (przewaga form osobowych, np. byłem, widziałem, zachęcam itd.), czy bezosobowo (np. „wszyscy mówią, że to znakomity film”, „panuje powszechne przekonanie” itd.). Trzeba też rozstrzygnąć, za pomocą jakich zwrotów będziemy mówić o fotosach, plakatach i innych materiałach do oglądania. Tekst musimy zapisać czytelnie; najlepiej z podziałem na części, na osobnych, ponumerowanych kartkach.
4. memoria Teraz staramy się opanować pamięciowo nasz tekst. Kiedy już mamy napisany tekst, powinniśmy zdecydować, czy go będziemy mówić, czy czytać. Jeśli mówić, to powinniśmy nauczyć się go na pamięć (zapis tekstu może być tylko pomocą). Jeśli wybierzemy czytanie, to musimy tekst wcześniej wielokrotnie przeczytać, żeby go płynnie zaprezentować.
5. actio Wreszcie musimy nauczyć się, jak poprawnie go powiedzieć, aby odpowiednio podkreślić te jego fragmenty, które mają, naszym zdaniem, największe znaczenie. Musimy zdecydować, czy tekst przedstawiać będzie jedna osoba, czy może więcej. Jeśli więcej osób, to co one będą robić, jak będą się zachowywać, gdy ktoś będzie mówił? Innymi słowy — całość wystąpienia musi być przemyślana, a raczej wyreżyserowana.
Źródło: licencja: CC BY 3.0.