Zapisz na osobnych kartkach, co zapewnia ludziom hodowla ptaków w wybranych dziedzinach, np.: w rolnictwie, przemyśle, rzemiosłach artystycznych. A następnie uporządkuj swoje spostrzeżenia w logicznej kolejności wynikania lub uzupełniania. Zadanie możesz wykonać razem z innymi uczniami (w zespole).

Porównaj swoje zapisy z przykładowym planem wypowiedzi.

Jakie są pożytki z hodowli ptactwa?

1. gospodarkę (przemysł drobiarski, w ogrodnictwie, florystyce):

• serwuje się je na stoły jako wędliny i inne potrawy mięsne,

• nawóz w ogrodnictwie i rolnictwie,

• ozdobniki do bukietów.

2. Zapewniają odzież.

• w ubiorach jako puch.

• w ozdobach do stroju,

• uzupełniają strój.

3.Są wykorzystywane w jubilerstwie.
4. Inspirują artystów.
5. Wpływają na doznania estetyczne i emocjonalne człowieka (piękno, symbolika).

Przeczytaj uważnie fragment tekstu Św. Augustyna, zaznacz w nim fragmenty dotyczące czasu, zredaguj ramowy plan własnej wypowiedzi na zadany temat, wybierz utwory, zgromadź cytaty i sformułuj argumenty.

Wskazówki do rozwiązania zadania

Zauważ, że temat tego typu sprzyja nawiązaniom do fizyki i astronomii. Jeśli więc czujesz się w tych dziedzinach mocny(a), śmiało możesz do nich nawiązać. Zauważ, że udzielając odpowiedzi na pytania, masz sporą swobodę definicji wyjściowych pojęć i kierunku rozważania zagadnienia. Wiedząc, że dla św. Augustyna szczególnie istotny jest kontekst duchowy, możesz zdecydować się mówić nie tyle o istocie czasu (ontologia), co o sposobie doświadczania go przez człowieka i wynikających stąd konsekwencjach dla życia ludzkiego (epistemologia i antropologia).

Widzisz więc, że często masz wpływ nawet na tę dziedzinę filozofii, którą uczynisz głównym punktem odniesienia rozważania przedstawionego w temacie eseju zagadnienia. Okoliczność ta sprawia, że możesz eksponować swoje mocne strony, a ukryć słabsze. Jeśli czujesz się mocny raczej w antropologii filozoficznej, a nie ontologii, rozważ przedstawioną problematykę z tego właśnie punktu widzenia. Uważaj jednak, żebyś za bardzo (na siłę) nie podciągał tematu pod swoje zainteresowania – doświadczony egzaminator łatwo to wychwyci.

Porównaj swoje notatki z przykładowym konspektem zamieszczonym w e‑materiale.

Konspekt przykładowego wypracowania

Wprowadzenie
Zagadnienie czasu interesuje filozofów z dwu powodów. Jest to, po pierwsze, interesujące pytanie natury ontologicznej. Jeśli istnieje na przykład tylko materia, to jak istnieje czas? Po drugie, jest to pytanie natury antropologicznej: jaką rolę odgrywa nieuchwytność doświadczenia czasu w życiu ludzkim? W przytoczonym fragmencie akcent położony jest na aspekt ontologiczny.

Problem
Istotny problem świętego Augustyna sprowadza się do próby wskazania na sposób istnienia czasu. Z jednej strony wiemy, że czas jest, ale z drugiej strony nie potrafimy stwierdzić, jak jest. W samej naturze czasu jest coś zarówno przemijającego, jak i wiecznego. Zwłaszcza ten drugi aspekt zajmuje św. Augustyna, jako że atrybut wieczności przysługuje Bogu, do którego kieruje on swe Wyznania.

Teza
Czas nie istnieje realnie.

Argumenty za:

1. Nieuchwytność doświadczenia czasu poświadczana przez wielu filozofów, od św. Augustyna do Schopenhauera. Pamiętamy przeszłość i mamy nadzieję na coś w przyszłości –czas więc to tylko różne stany naszego umysłu. Nic więcej.

2. Według Immanuela Kanta czas to forma naoczności, za pomocą której podmiot porządkuje treści doświadczenia.

Argumenty przeciw:

1. Henri Bergson dowodzi, że niezdolność doświadczenia trwania w czasie jest defektem intelektu. Jest to jednak możliwe na drodze doświadczenia umysłu.

2. Za Georgem Wilhelmem Friedrichem Heglem można powiedzieć, że czas to rozwijanie się w dziejach jakiejś idei, Absolutu. Jeśli ten Absolut jest realny, to i czas (jego rozwijanie się) jest realny.
   Nawiązanie do różnych historycznych rewolucji, jako konieczności dziejowych.

Uzasadnienie
Przekonuje mnie tradycja filozofii empirycznej, która ukazuje problem z uchwyceniem realności wielu zjawisk. Wydaje mi, się, że za realne powinniśmy uważać tylko to, czego realność potrafimy dowieść w sposób jasny i potwierdzalny eksperymentalnie. Z czasem to się nie udaje. Dlatego możemy jedynie przyjąć hipotezę jego realności, co znaczy, że możemy dopuszczać jego nierealność. Potwierdzają to różne współczesne teorie fizyczne, np. teoria Alberta Einsteina, który, powołując się między innymi na Immanuela Kanta, wykazywał względność istnienia czasu.

Podsumowanie
Filozoficzne spekulacje na temat natury czasu uważam za swego rodzaju eksperyment myślowy. Można przyjąć jedno bądź drugie stanowisko i zobaczyć, co z tego dalej wynika. Niekiedy, dociekając w ten sposób, można odkryć nowe, ciekawe ujęcia rzeczywistości. Jak to się jednak ma do naszego codziennego życia? Moja teza o nieistnieniu czasu sprawia, że z mniejszym niepokojem myślę o niektórych czekających mnie wyzwaniach, może, jak głosi teoria wiecznego powrotu, wyznawana przez Fryderyka Nietzschego, wyzwania te w pewnym sensie już były?

Egzamin maturalny. Filozofia. Poziom rozszerzony. Zbiór zadań. CKE 2015 rok.