Słownik accelerates these particles [accelerate particles] accelerates these particles [accelerate particles]
/ əkˈseləreɪts ðiːz ˈpɑːtɪkl̩z / / əkˈseləreɪt ˈpɑːtɪkl̩z /
R1RWcbFBsufpQ 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przyspiesza te cząsteczki [przyspieszać cząsteczki] (give particles greater speed)
RGGhWH9Y9MVs3 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
act as a supercomputer act as a supercomputer
/ ˌækt əz ə ˈsuːpəkəmpjuːtə /
RZPXR08SchzU3 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
działać jako superkomputer (act as a very powerful computer)
R18AZgVSaQ4Mk 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
collision of hadrons collision of hadrons
/ kəˈlɪʒn̩ əv ˈheidrəns /
R9BtwwF4GPJ1R 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
zderzenie hadronów (neutrons or protons hitting each other)
RUjmWrL2PbMDQ 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
computer grid computer grid
/ kəmˈpjuːtə ɡrɪd /
R1LGLq8NF36Hn 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
sieć komputerowa (network of computers)
RlwQlZ4zYBE9a 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
contaminating the pipe contaminating the pipe
/ kənˈtæmɪneɪtɪŋ ðə paɪp /
RhdmD7JVxJ8xE 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
zanieczyszczający/zanieczyszczająca rurę (entering unwanted elements into the pipe)
R1MUnezDQE1Fk 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
contribute to the research contribute to the research
/ kənˈtrɪbjuːt tu ðə rɪˈsɜːtʃ /
R1AVvGiLWF6ZR 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przyczyniać się do badań (join in research efforts)
R10VITvptTVk5 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
converted into [convert into] converted into [convert into]
transcriptions
R1aOfs3ulbgJ0 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przekształcana w [przekształcać w]
RMNegGFbuBZsO 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
cosmic rays that hit the Earth [cosmic ray that hits the Earth] cosmic rays that hit the Earth [cosmic ray that hits the Earth]
/ ˈkɒzmɪk reɪz ðæt ˌhɪt ði ɜːθ theta / / ˈkɒzmɪk reɪ ðæt hɪts ði ɜːθ theta /
RQIyjEzqioD7V 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
promienie kosmiczne, które uderzają w Ziemię [promień kosmiczny uderzający w Ziemię] (very powerful particles travelling through space at high speed which hit the Earth)
Rq8OQ4UXh5CQP 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
create a black hole create a black hole
/ kriːˈeɪt ə blæk həʊl /
R1DFzYtCoxy5G 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
tworzyć czarną dziurę (create a region of space having a gravitational field so intense that no matter or radiation can escape)
R1Jdh1jBl9xBD 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
detector data detector data
/ dɪˈtektə ˈdeɪtə /
RX63MvQkGLpdh 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
dane z detektora (data gathered from a detector)
R1L0A1xJXfnRa 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
donate computer’s spare power donate computer’s spare power
/ dəʊˈneɪt kəmˈpjuːtərz ˈspeə ˈpaʊə /
RRWnaDUFAJP0D 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
darować nadwyżki mocy komputera (give to scientists the power your computer isn’t using)
RoBGGAbasmwh0 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
early universe early universe
/ ˌɜ:li ˈjuːnɪvɜːs /
R1Rl4geIAElx0 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
wczesny Wszechświat (the early state of all existing matter and space considered as a whole and created in the Big Bang about 13 billion years ago)
RamPyobyeZ7h7 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
escaping vapour escaping vapour
/ ɪˈskeɪpɪŋ ˈveɪpə /
RIm8uUS2J9MuX 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
uciekające opary (escaping gas)
Rmxb73uOSC2B7 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
excavate at excavate at
/ ˈekskəveɪt æt /
RpICnVc3P1jNK 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
wykopywać w (remove ground or rock to create an empty space at)
RQBNzsVQFdU8M 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
expand with explosive force expand with explosive force
/ ɪkˈspænd wɪð ɪkˈspləʊsɪv fɔːs /
RlLvvqYIs63Oq 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
rozszerzać się z siłą eksplozji (turn into an explosion)
R1RghNmHpJoVR 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
experimental research facility experimental research facility
/ ɪkˌsperɪˈmentl̩ rɪˈsɜːtʃ fəˈsɪlɪti /
R11XmQ5kEsQC5 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
eksperymentalna jednostka badawcza (place where scientific experiments are carried out)
RVqYd9e4FKQfb 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
fill with liquid helium fill with liquid helium
/ fɪl wɪð ˈlɪkwɪd ˈhiːlɪəm /
RMu8ClncvDN5m 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
napełniać płynnym helem (fill with a type of a gas in the form of liquid)
RZksL7krm8yKy 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
giant circular tunnel giant circular tunnel
/ ˈdʒaɪənt ˈsɜːkjʊlə ˈtʌnl̩ /
RJGIBzDnUJ5eI 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
gigantyczny tunel w kształcie okręgu (large tunnel that has the shape of a circle)
R1AtV8bbvrg3c 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
groundbreaking discoveries [groundbreaking discovery] groundbreaking discoveries [groundbreaking discovery]
/ ˈɡraʊndˌbrekɪŋ dɪˈskʌvərɪz / / ˈɡraʊndˌbrekɪŋ dɪˈskʌvəri /
R7AKRBUDiAcPC 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przełomowe odkrycia [przełomowe odkrycie] (new discoveries that are very important)
RQag7xkB3B0u4 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
guide around the accelerator ring guide around the accelerator ring
/ ɡaɪd əˈraʊnd ði əkˈseləreɪtə rɪŋ /
ReipYsv1bId8S 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
prowadzić wokół okręgu akceleratora (drive along the line of the accelerator)
RHmlB9uULuLQE 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
interpret the data interpret the data
/ ɪnˈtɜːprɪt ðə ˈdeɪtə /
RDTtwfUfN2zrA 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
interpretować dane (try to understand the data and draw conclusions)
RoPcppNpvYx39 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
intersection points [intersection point] intersection points [intersection point]
/ ˌɪntəˈsekʃn̩ pɔɪnts / / ˌɪntəˈsekʃn̩ pɔɪnt /
R1bIPShkfnFZm 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
skrzyżowania [skrzyżowanie] (here: point where two or more pipes cross)
R1biB7QXij5BS 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
large caverns [large carven] large caverns [large carven]
/ ˈlɑ:dʒ ˈkævənz / / ˈlɑ:dʒ ˈkɑːvən /
R132JGsVmn3S4 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
duże jaskinie [duża jaskinia] (large opening in a rock)
R3C3ZlpoAi2N4 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
LHC grid software LHC grid software
/ 'ɛleɪtʃsiː ɡrɪd ˈsɒftweə /
RgAfF8LUwHzHQ 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
oprogramowanie sieci LHC (computer programmes used to analyse the results of LHC experiments)
RTXFPCYKoqIey 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
lose vacuum conditions lose vacuum conditions
/ luːz ˈvækjʊəm kənˈdɪʃn̩z /
RfkE2yeBnwapE 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
tracić właściwości próżni (fill an empty space with a gas)
RaJ3JNedRoSvY 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
milliseconds after the Big Bang [millisecond] milliseconds after the Big Bang [millisecond]
/ ˈmɪlisekəndz ˈɑːftə ðə bɪg bæŋ / / ˈmɪlisekənd /
RTYb6wmfXXuqC 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
milisekundy po Wielkim Wybuchu [milisekunda] (fractions of a second after the explosion that created the universe)
R1DwXCCnv1IuL 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
neutrons [neutron] neutrons [neutron]
/ ˈnjuːtrɒnz / / ˈnjuːtrɒn /
RIxQQCn3jKfeA 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
neutrony [neutron] (part of an atom with a neutral electric charge)
RQvi8N3w5BkmX 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
outer space outer space
/ ˈaʊtə speɪs /
R1deWlj554bvA 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przestrzeń kosmiczna (cosmic space)
R9wbSFFbmF1B7 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
particle accelerator particle accelerator
/ ˈpɑːtɪkl̩ əkˈseləreɪtə /
RmmxBw7TDg2Jf 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przyspieszacz cząstek (machine that can force particles to travel at high speeds)
R1ORBPpKXJSrk 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
particle called a hadron particle called a hadron
/ ˈpɑːtɪkl̩ kɔːld ə ˈheidrəns /
R17rBioDboi5I 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
cząsteczka zwana hadronem (small element such as a proton or an electron)
R1JApJOYk3Ivc 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
particle physics particle physics
/ ˈpɑːtɪkl̩ ˈfɪzɪks /
RLjLGhvmtGetk 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
fizyka kwantowa (field of physics that deals with particles)
R1akXdjoQMS5p 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
particles are directed [particle is directed] particles are directed [particle is directed]
/ ˈpɑːtɪkl̩z a: dɪˈrektɪd / / ˈpɑːtɪkl̩ ɪz dɪˈrektɪd /
R1WADVScmJWEN 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
cząsteczki są prowadzone [cząsteczka jest prowadzona] (particles are forced to travel along a path)
RQ9C9oLhqwwFg 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
parts of an atom [part of an atom] parts of an atom [part of an atom]
/ pɑːts əv ən ˈætəm / / pɑ:t əv ən ˈætəm /
R4Xx4zMoSXCtz 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
części atomu [część atomu] (parts of the smallest particle of a chemical element that can exist)
R1MtLToNHvOkV 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
protons [proton] protons [proton]
/ ˈprəʊtɒnz / / ˈprəʊtɒn /
R11v5b5Pwjt7p 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
protony [proton] (part of an atom with a positive electric charge)
R19GRFxJOoIaJ 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
quantum physics quantum physics
/ ˈkwɒntəm ˈfɪzɪks /
RFp77arb351AY 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
fizyka cząstek elementarnych (field of physics that deals with the quantum)
RcUqPnolCPV7I 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
regular desktop computer regular desktop computer
/ ˈreɡjʊlə ˈdesktɒp kəmˈpjuːtə /
R1Kqze8TZ6VzS 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
standardowy komputer osobisty (normal computer an average person can get)
RYAl3ilPQGgxC 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
research institution research institution
/ rɪˈsɜːtʃ ˌɪnstɪˈtjuːʃn̩ /
RqBKLJ34HFVWU 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
instytucja badawcza (institution that deals with new scientific discoveries or studies)
Rp9uWya0dQMnj 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
sensitive detectors [sensitive detector] sensitive detectors [sensitive detector]
/ ˈsensətɪv dɪˈtektəz / / ˈsensətɪv dɪˈtektə /
RosbcoTyBgy8i 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
czułe detektory [czuły detektor] (sensitive appliance that can measure something)
RRCIMYhzy9nkx 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
speed of light speed of light
/ spi:d əv laɪt /
R15cemqWcsza2 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
prędkość światła (speed that light travels at)
RKMtREBCM10r5 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
strong electromagnet strong electromagnet
/ strɒŋ ɪˈlektrəʊˌmæɡnɪt /
Rej2oHyF99Agy 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
silny elektromagnes (strong magnet powered by electricity)
R7H1SfMMDrfKr 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
structure of space and time structure of space and time
/ ˈstrʌktʃər əv speɪs ənd ˈtaɪm /
R10yX7skug99o 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
struktura przestrzeni i czasu (the way space and time are built)
RVkWQvZLeWMyv 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
study elementary particles [study elementary particle] study elementary particles [study elementary particle]
/ ˈstʌdi ˌelɪˈmentəri ˈpɑːtɪkl̩z / / ˈstʌdi ˌelɪˈmentəri ˈpɑːtɪkl̩ /
RnGqeFeKcEBTH 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
badać cząstki elementarne [badać cząstkę elementarną] (study some of the smallest elements that can exist)
RZFgmD3gBwVUR 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
to be made to collide to be made to collide
/ tu bi ˈmeɪd tu kəˈlaɪd /
RbGFg6tu4kKJj 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
zmuszać do kolizji (force something to hit against another object)
R18qf2SHwiiSy 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
turn into energy turn into energy
/ ˈtɜ:n ˈɪntə ˈenədʒi /
R1Ye9dtcRHoT8 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
przemieniać w energię (change into energy)
RDdVXOOtGCIhu 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
usable data usable data
/ ˈjuːzəbl̩ ˈdeɪtə /
RrMdJjEDBEi4J 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
użyteczne dane (scientific information that can be used)
R19pOX4qxGzNQ 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
quantum physics quantum physics
transcriptions
R1B9qosSaCgmu 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
fizyka kwantowa
R1UxcT5Uo8DXn 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
vacuum vacuum
/ ˈvækjʊəm /
R8SS5HJhzLtZc 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
próżnia (conditions with no air pressure)
RWLTkkOEX8HTN 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
vented into a tunnel [vent into tunnel] vented into a tunnel [vent into tunnel]
/ ˈventɪd ˈɪntə aˈtʌnl̩ / / ˈvent ˈɪntə ˈtʌnl̩ /
R1cPm9fbqQpYT 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
ulotnione do tunelu [ulatniać się do tunelu] (get out of a pipe into the tunnel)
RuvJqe9D0XfqL 1 Nagranie dźwiękowe
Nagranie dźwiękowe
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0
Bibliografia Large Hadron Collider facts for kids , https://kids.kiddle.co/Large_Hadron_Collider [dostęp 2.08.2022 r.].
Large Hadron Collider , https://en.wikipedia.org/wiki/Large_Hadron_Collider#Quench_incident [dostęp 2.08.2022 r.].
The Large Hadron Collider , https://home.cern/science/accelerators/large-hadron-collider [dostęp 2.08.2022 r.].
The Large Hadron Collider Explained , https://www.youtube.com/watch?v=AwNwCs2CH7w [dostęp 2.08.22 r.].
Andrew May, The Large Hadron Collider: Inside CERN’s atom smasher , https://www.space.com/large-hadron-collider-particle-accelerator [dostęp 2.08.2022 r.].
Jonathan Strickland, How the Large Hadron Collider Works , https://science.howstuffworks.com/science-vs-myth/everyday-myths/large-hadron-collider.htm [dostęp 2.08.2022 r.].