E-materiały do kształcenia zawodowego

Placówki opieki nad małym dzieckiem

SPO.04.8 Placówki opieki nad małym dzieckiem - Opiekunka dziecięca 325905

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
burmistrz
burmistrz

jednoosobowy organ wykonawczy gminy, której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy

czynności higieniczno‑sanitarne przed posiłkiem
czynności higieniczno‑sanitarne przed posiłkiem

prawidłowe umycie rąk dziecka przed posiłkiem

czynności higieniczno‑sanitarne po posiłku
czynności higieniczno‑sanitarne po posiłku

prawidłowe umycie rąk dziecka po posiłku oraz higiena jamy ustnej

drzemka
drzemka

sen, który jest odmienny i krótszy od normalnego snu w nocy, albo każdy okres snu krótszy niż 50 procent czasu wypoczynku nocnego; krótka drzemka może trwać kilka lub kilkadziesiąt minut

klub dziecięcy
klub dziecięcy

zinstytucjonalizowana forma opieki nad dziećmi w wieku od ukończenia 1 roku życia do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 rok życia; liczba miejsc w klubie dziecięcym nie może być większa niż 30

nadzór
nadzór

możliwość wiążącej ingerencji w działalność określonego podmiotu w celu skorygowania tej działalności w kierunku pożądanym przez sprawujących nadzór

nakładka na sedes
nakładka na sedes

stabilna pomoc ułatwiająca samodzielne siadanie i wstawanie dziecka z toalety

nawyki higieniczne
nawyki higieniczne

ważny elementem zachowań prozdrowotnych, które są kształtowane już od najmłodszych lat życia; dzieci uczą się od rodziców, opiekunów rutynowego wykonywania określonych czynności higienicznych, dzięki czemu również w przyszłości przestrzegają wyuczonych zasad higieny

obiad
obiad

główny i zarazem najobfitszy posiłek w ciągu dnia, spożywany w Polsce najczęściej między godziną 12 a 16. Tradycyjnie składa się z dwóch dań – zupy oraz dania głównego

odpoczynek
odpoczynek

przerwa w jakimś wysiłku (aktywności fizycznej lub umysłowej) dla nabrania sił lub czas poświęcony na pozbywanie się zmęczenia, zwykle poprzez robienie tego, co sprawia przyjemność

opiekun dzienny
opiekun dzienny

osoba o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych (zgodnie z zapisami ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3), która zawodowo sprawuje opiekę nad dziećmi w wieku od 20 tygodnia do 3 roku życia; dzienny opiekun jest formą opieki dla małej liczby dzieci, co daje możliwość zorganizowania instytucjonalnej opieki na przykład w niewielkich gminach, gdzie nie ma potrzeby otwierania żłobkażłobekżłobka bądź klubu dziecięcegoklub dziecięcyklubu dziecięcego, ze względu na niewielką liczbę dzieci w wieku żłobkowym w tych gminach

plan pracy
plan pracy

określony porządek zajęć lub czynności przewidzianych do wykonania; stanowi to, co się zamierza zrobić

podest
podest

podwyższenie w formie schodka lub drabinki, umożliwiające małemu dziecku samodzielne skorzystanie z toalety lub umywalki bez większej pomocy opiekunów, co pozwala dziecku na oswajanie się z codzienną toaletą i pomaga rozwijać nawyk dbania o higienę osobistą

podwieczorek
podwieczorek

posiłek spożywany późnym popołudniem; wypełnia przerwę między obiademobiadobiadem a kolacją; zazwyczaj jada się lekkie przekąski, np. lody, owoce, ciastka, a także pije się sok owocowy lub ciepłe napoje; podwieczorekpodwieczorekpodwieczorek jada się w godzinach 14.30–18.00

prezydent miasta
prezydent miasta

jednoosobowy organ wykonawczy gminy; przewodniczący zarządu miasta liczącego powyżej 100 tysięcy mieszkańców oraz w miastach, w których był powołany przed wejściem w życie ustawy o samorządzie terytorialnym z 1990 r.

przewijak
przewijak

jedno z akcesoriów ułatwiających wykonywanie czynności higieniczno‑pielęgnacyjnych wobec dziecka; istnieje wiele rodzajów przewijaków: wolnostojące albo nakładane na łóżeczko lub na komodę

rejestr żłobków
rejestr żłobków

system obsługujący procesy, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dzieckiem do lat 3, które są realizowane przez wójtawójtwójta/burmistrzaburmistrzburmistrza/prezydentaprezydent miastaprezydent miasta; procesy te dotyczą realizacji wpisu żłobkażłobekżłobka/klubu dziecięcegoklub dziecięcyklubu dziecięcego do rejestru żłobków/klubów dziecięcych oraz opiekunów dziennych do wykazu opiekunów dziennych; system obsługuje wnioski elektroniczne z obszaru opieki nad dzieckiem do lat trzech z Portalu Informacyjno‑Usługowego emp@tia; pozwala stworzyć rejestr centralny żłobków/klubów dziecięcych oraz wykaz dziennych opiekunów na poziomie ministra do spraw rodziny; aplikacja Rejestr Żłobków powstała z wydzielonego z systemu QuickStat modułu rejestr żłobków; system Rejestr Żłobków jest źródłem danych dla publikowanych na Portalu emp@tia rejestrów żłobków/klubów dziecięcych oraz wykazu opiekunów dziennych

spacer
spacer

przechadzka, chodzenie bez konkretnego celu i dla przyjemności

stół do przewijania
stół do przewijania

wysoki, wygodny w użytkowaniu mebel, pod którego blatem można trzymać rzeczy niezbędne do codziennej pielęgnacji dziecka (pieluchy, ubranka czy kosmetyki); półki są zwykle umieszczone na optymalnej wysokości, by po wszystko można było sięgać bez zbędnego schylania się, co odciąża kręgosłup i nie zmusza opiekunki dziecięcej do przybierania niekomfortowej pozycji ciała

śniadanie
śniadanie

pierwszy posiłek dnia, najczęściej spożywany w godzinach porannych; w zależności od tradycji narodowej składa się z różnych potraw – od lekkich i prostych do bardziej sycących i skomplikowanych; śniadanie jest uważane przez dietetyków za posiłek najważniejszy dla zdrowia i właściwego funkcjonowania organizmu; ma dostarczać energii, co po nocnej przerwie jest bardzo istotne

trening czystości
trening czystości

polega na uczeniu się powstrzymywania spontanicznej defekacji poprzez stopniowe odstawianie pieluch i przyzwyczajanie dziecka do używania nocnika

trening czynności samoobsługowych
trening czynności samoobsługowych

stopniowe kształtowanie i doskonalenie usamodzielnienia się dziecka w wykonywaniu podstawowych codziennych czynności, jak np. samodzielne jedzenie, mycie rąk, ubieranie się i rozbieranie się

uchwała
uchwała

akt woli ciała kolegialnego (organu państwowego, samorządowego, organizacji społecznej lub politycznej, organu spółki); treścią uchwały może być zajęcie stanowiska w określonej sprawie; charakter szczególny mają uchwały indywidualne (zwłaszcza nominacyjne) oraz uchwały ogólne (normatywne, ustalające wykładnię prawa lub wytyczne obowiązujące dla innych organów); uchwały normatywne (zawierające normy prawne) są stanowione w RP przez Sejm i Senat, rząd, rady gmin, powiatów i sejmiki województw; dzielą się na uchwały wykonawcze, tzn. wydawane na podstawie i w celu wykonania ustaw oraz uchwały samoistne, wydawane bezpośrednio na podstawie Konstytucji (np. regulaminy Sejmu i Senatu)

wójt
wójt

funkcjonariusz publiczny wybierany od 2002 roku w wyborach powszechnych; jego kadencja rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy i upływa z dniem objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta

zabawa edukacyjna
zabawa edukacyjna

rodzaj aktywności, podczas której dziecko uczy się, rozwija swój umysł i zdolności poprzez zabawę; może mieć postać gier planszowych czy gier multimedialnych, ale można także wykorzystać swoją własną wyobraźnię

zabawy integracyjne
zabawy integracyjne

należą do grupy zabaw, których głównym celem jest umożliwianie pokonywania trudności w nawiązywaniu kontaktów między dziećmi; umiejętne stosowanie zabaw integracyjnych ma duże znaczenie dla całego procesu pracy z grupą; mają wpływ na wszechstronny rozwój dziecka, gdyż stymulują jego twórczość i rozwijają zdolności

zajęcia muzyczno‑ruchowe
zajęcia muzyczno‑ruchowe

różne rodzaje ćwiczeń i zabaw przy muzyce; ćwiczenia te spełniają wiele funkcji, na przykład rozwijają muzykalność, pomagają przeżyć i zrozumieć miejsce rytmu, koordynując wyobraźnię z wykonaniem; służą do wyrażania przeżyć muzycznych, rozwijając przy tym uzdolnienia muzyczne, estetyczne i wrażliwość dziecka

zabawy plastyczne
zabawy plastyczne

zabawy rozwijające twórczość dzieci poprzez szeroko rozumianą działalność plastyczną

zajęcia relaksacyjne
zajęcia relaksacyjne

zabawy, ćwiczenia relaksacyjne, najczęściej przy łagodnej muzyce, które pozwalają na wyciszenie organizmu, uzyskanie stanu odprężenia i uwolnienia od napięć oraz stresu; wzmacniają organizm i układ odpornościowy

zabawa swobodna
zabawa swobodna

zabawa dziecka, która nie jest kierowana przez osobę dorosłą; dziecko samo decyduje, co będzie robić podczas zabawy

zabawy śpiewane
zabawy śpiewane

zajęcia ruchowe, z którymi dziecko spotyka się od najmłodszych lat; są najbardziej komunikatywną i najprostszą formą zabaw, na wyobraźnię dziecka działa bowiem nie tylko muzyka, ale i treść słowna; zabawy te wymagają na ogół pewnego wysiłku fizycznego, dlatego dzieci w ruchu nie powinny jednocześnie śpiewać; stosować można podział na mniejsze zespoły, z których jeden śpiewa, a drugi się porusza; ze względu na elementy przeważające w danej zabawie wyróżniamy następujące rodzaje zabaw ze śpiewem: zabawy ilustracyjne i inscenizowane, zabawy rytmiczne oraz zabawy taneczne

zabawy z rekwizytami
zabawy z rekwizytami

zabawy wykorzystujące gotowe zabawki lub ich zastępniki, na przykład krążek jest kierownicą samochodu

żłobek
żłobek

jedna z instytucjonalnych form opieki nad najmłodszymi dziećmi. Opieka w żłobku jest sprawowana nad dziećmi od ukończenia 20 tygodnia życia do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 rok życia